محمدحسین نخعی، معاون فنی و مهندسی شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با تاکید بر اهمیت بومی‌سازی در روند توسعه شرکت‌های فعال در بخش معدن و صنایع معدنی گفت: پس از اینکه کشور ما تحت تحریم‌های یکجانبه امریکا قرار گرفت و تامین تجهیزات و قطعات صنعتی برای تولیدکنندگان از خارج با دشواری‌هایی مانند تامین ارز و تحریم روبه‌رو شد، بسیاری از شرکت‌ها بومی‌سازی را سرعت بخشیدند. در این زمینه، نقش شرکت‌های بزرگ در تولید سنگ‌آهن پررنگ‌تر بود زیرا از یک سو آنها نقش تامین‌کنندگان صنعت فولاد را برعهده داشتند و از سوی دیگر، توقف یا خلل در تولید این شرکت‌ها به دلیل عدم تامین به‌موقع یک قطعه یا تجهیز می‌‌توانست خط تولید را متوقف کند و کل صنعت فولاد کشور را با چالش جدی مواجه سازد. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با توجه به چشم‌انداز درازمدت خود قصد کاهش وابستگی به واردات را داشته و حدود ۷۵ درصد نیازهای خود را از داخل تامین می‌کند‌ به طوری که این شرکت توانست رتبه یک بومی‌سازی را کسب کند.

همگام با اقتصاد مقاومتی

به گزارش روابط‌عمومی شرکت گل‌گهر، معاون فنی و مهندسی این شرکت گفت: به منظور تامین به‌موقع قطعات و با توجه به تحریم‌های ظالمانه استکبار جهانی و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر برای ایجاد واحد مهندسی معکوس و ساخت داخل اقدام کرده و در ریسک ساخت بار اول قطعات با سازندگان داخلی سهیم می‌شود‌ به طوری که از نظر تعدادی، در سال گذشته حدود ۷۵ درصد قطعات ساخت داخل و تنها ۲۵ درصد وارداتی بوده‌اند.

نخعی افزود: مهم‌ترین عامل در موفقیت‌آمیز بودن بومی‌سازی یک قطعه، دانش ساخت آن قطعه بوده و شرط لازم در رسیدن به دانش ساخت یک قطعه یا تجهیز، تقبل هزینه تحقیق و توسعه (R&D) است. در صورت وقوع این امر (کسب دانش ساخت)، شرکت قادر به تولید یک قطعه با هزینه و کیفیت قابل رقابت خواهد بود.

سهیم در ریسک تولید

وی ادامه داد: شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده مواد اولیه فولاد کشور، با تشکیل واحد مهندسی معکوس و ساخت داخل در ریسک ساخت بار اول با سازندگان توانمند کشور سهیم می‌شود. نحوه سهیم شدن در ریسک نیز به این صورت است که شرکت گل‌گهر هزینه مواد اولیه و تست‌های آزمایشگاهی یک تجهیز یا قطعه وارداتی را قبول و سازنده شروع به ساخت می‌کند. در صورت موفقیت‌آمیز بودن قطعه ساخته شده، مابقی هزینه به سازنده پرداخت می‌شود و در صورت عدم تائید نهایی قطعه، شرکت گل‌گهر هزینه متریال را ضرر کرده و سازنده نیز هزینه نیروی انسانی و ماشین‌آلات را تقبل کرده است. نتیجه این رویکرد، کسب رتبه یک صرفه‌جویی ارزی توسط شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر بوده است.

نخعی در پاسخ به این سوال که چشم‌انداز شرکت گل‌گهر برای بومی‌سازی تجهیزات چیست، گفت: چشم‌انداز تعریف‌شده در واحد بومی‌سازی گل‌گهر، کاهش ارزبری زنجیره فولاد از ۱۰۰ یورو به ۴۰ یورو به ازای هر تن بوده که برای تحقق این امر رویکرد سهیم شدن در ریسک ساخت بار اول براساس آیین‌نامه بومی‌سازی مصوب هیات‌مدیره محترم اتخاذ شده است. درباره این نکته که آیا می‌توان همه تجهیزات و قطعات را بومی‌سازی کرد، باید پاسخ داد خیر؛ زیرا برخی قطعات توجیه نداشته و برخی از قطعات هم به منظور مهندسی معکوس به زمان زیادی نیاز دارند که ممکن است در حین فرآیند مهندسی معکوس تکنولوژی آن تجهیز یا قطعه تغییر کند. از سوی دیگر، منافع هر کشوری در این است که کالایی را که از نظر نسبت قیمت‌‎ها در آن بهترین است، تولید و با مبادله مازاد آن با سایر کشورها،‌ نیاز خود به دیگر کالاها را رفع کند. به همین دلیل اقتصاددانان اعتقاد دارند تجارت میان کشورها، افزایش رفاه تمامی طرفین تجارت را به دنبال خواهد داشت. از سوی دیگر، کشوری که سعی می‌کند همه مایحتاجش را‌ خود تولید کند، سرانجام در مسیر کاهش رفاه روزافزون گام برمی‌دارد و فقر را برای ملت خود به ارمغان خواهد آورد. اصولا کشورها باید با تجارت، کالا و خدماتی که بعضی کشورها می‌توانند با هزینه به‌نسبت‌ پایین تولید کنند را به دست آورند و در مقابل، کالا و خدماتی که با هزینه کمتر نسبت به دیگر کشورها تولید می‌کنند، با آنها مبادله کنند.

سخن پایانی

پس از اعمال محدودیت برای ایران در برقراری تعامل با سایر کشورهای دنیا، تامین تجهیزات و قطعات صنعتی برای تولیدکنندگان از خارج با دشواری‌هایی متعددی روبه‌رو شد. در چنین شرایطی فعالان این صنعت روند بومی‌سازی را سرعت بخشیدند. در این میان واحدهای معدنی و تولیدکنندگان سنگ‌آهن کشور با توجه به نقشی که در تامین زنجیره فولاد بر‌عهده داشتند، اقدام به تامین قطعات و تجهیزات مورد نیاز خود با تکیه بر توان داخلی کردند. شرکت معدنی و صنعتی‌گل‌گهر نیز توانست با تامین حدود ۷۵ درصد از نیازهای خود، رتبه یک بومی‌سازی را کسب کند.