یکجانبه‌گرایی محیط‌زیست را به‌خطر می‌اندازد
رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه «خداوند طبیعت را بر محور قوانین و قواعدی خلق کرده است که نقض آنها باعث آسیب به محیط‌زیست می‌شود» گفت: طبیعت در اختیار انسان‌هاست، اما برای بهره‌برداری از مواهب آن، باید قوانین و قواعد حاکم بر طبیعت رعایت شود؛ چراکه اگر قوانین حاکم بر دریاها، جنگل‌ها و کلیت طبیعت نادیده گرفته شود، خطرات ناشی از آن، همه موجودات و طبیعت را دربرمی‌گیرد.
سید ابراهیم رئیسی در «اجلاس بین‌المللی مقابله با توفان‌های ماسه و گردوغبار» ضمن ابراز امیدواری نسبت به اینکه این نشست برای همفکری، هم‌اندیشی و تدبیر مشترک درباره موضوع مهم حفاظت از محیط‌زیست مبارک باشد، گفت: امروز حفاظت از محیط‌زیست، مسئله و دغدغه‌ای عمومی و نه‌تنها مربوط یک کشور و منطقه خاص است و تهدیدهای ناشی از آسیب به محیط‌زیست برای جان انسان‌ها و امنیت غذایی همه کشورها؛ دغدغه‌مندان را به همفکری و همکاری واداشته است.
وی افزود: انسان‌ها و همه دولت‌ها، سازمان‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و نیز دغدغه‌مندان حفاظت از محیط‌زیست موظف به شناخت و تلاش برای رعایت بیشتر قوانین و قواعد حاکم بر طبیعت هستند.
مدیریت منابع آبی
رئیس‌جمهور در ادامه مدیریت منابع آبی و مدیریت مصرف برای کاهش خشکسالی را به‌عنوان یکی از عوامل اصلی جلوگیری از ایجاد گردوغبار و مهم و حائزاهمیت دانست و گفت: بدون تردید استفاده نادرست و ناعادلانه منابع آبی در پیدایش توفان‌های ماسه و گردوغبار نقش دارد و این مسئله مستلزم توجه ویژه به مدیریت منابع آبی و مصرف آن است.
وی توسعه‌یافتگی بدون توجه به مسائل زیست‌محیطی را رویه‌ای غلط و مردود از جانب برخی کشورهای توسعه‌یافته دانست و اظهار کرد: کشورهای سلطه‌گر بدون توجه به مسائل محیط‌زیستی و تنها با نگاه به منافع اقتصادی و توسعه صنعتی و نظامی خود، مشکلات بسیاری را متوجه جوامع بشری کرده‌اند و با تهدید دریاها، جنگل‌ها و زمین‌ها به دیگر انسان‌ها ظلم می‌کنند.
درمان معضل مشترک
وی همفکری و همگرایی برای یافتن درمان معضل مشترک توفان‌های شن و ماسه و گردوغبار را از جمله راهکارهای موثر در مقابله با این پدیده مخرب زیست‌محیطی دانست و گفت: در سال‌های اخیر، قطعنامه‌هایی از سوی سازمان ملل و همچنین سازمان‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای مقابله با این پدیده‌ها صادر شده که باید نسبت به آنها قدردان بود، اما اینکه کشورهای توسعه‌یافته سلطه‌گر تا چه میزان به این قطعنامه‌ها پایبندی دارند، ناشی از عدم‌ضمانت اجرایی این نوع قطعنامه‌ها است.
ضمانت اجرایی قطعنامه‌ها
رئیسی تصریح کرد: از نکاتی که باید برای آن چاره‌ای اساسی اندیشید، ضمانت اجرایی قطعنامه‌های سازمان‌های بین‌المللی در زمینه حفاظت از محیط‌زیست است تا برخی کشورها با پشتوانه قدرت و ثروت نتوانند آنها را نقض کنند. وی حضور قریب به ۵۰ کشور و ۱۵ سازمان بین‌المللی در این اجلاس را نشان‌دهنده احساس مشترک برای حفظ محیط‌زیست و شایسته قدردانی دانست و افزود: این همگرایی باعث خواهد شد تا کشورهای در حال توسعه، تنها با نگاه اقتصادی به مسائل نگاه نکنند و حفظ محیط‌زیست را نیز در نظر داشته باشند.
پرهیز از دخالت دادن مسائل سیاسی در محیط‌زیست
وی با تاکید بر لزوم پرهیز از دخالت مسائل سیاسی و تعارفات دیپلماتیک در تصمیمات محیط‌زیستی، افزود: حفظ محیط‌زیست به‌هیچ‌وجه نباید تحت‌تاثیر مسائل سیاسی و تعارفات معمول دیپلماتیک باشد و تصمیمات اتخاذشده در این زمینه، باید به‌عنوان یک موضوع مهم خارج از این چارچوب‌ها دنبال شود.
به‌خطر انداختن محیط‌زیست هرگز
رئیس‌جمهوری با بیان اینکه «در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هرگونه توسعه‌یافتگی فرع بر محیط‌زیست تعریف شده است»، خاطرنشان کرد: در راهبرد جمهوری اسلامی ایران «توسعه آری به‌خطر انداختن محیط‌زیست هرگز» همواره موردتوجه بوده است و در کنار سازمان حفاظت از محیط‌زیست که به موضوع مهم تولید توجه دارد، کارآفرینان و صنعتگران ما نیز به این قانون و راهبرد اساسی توجه داشته و دارند.
وی در این اجلاس «استفاده از ظرفیت‌های مراکز علمی و تحقیقاتی»، «ایجاد صندوق مالی» و «تهیه پیوست‌های فرهنگی و رسانه‌ای» را به‌عنوان ۳ پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای مقابله موثر با توفان‌های شن و ماسه و گردوغبار عنوان کرد و افزود: بسیاری از مراکز علمی ما در این زمینه تحقیقات و پژوهش‌های مفیدی انجام داده‌اند که می‌تواند به‌عنوان پشتوانه مهمی در تصمیم‌سازی‌ها موردتوجه قرار گیرد و ما نیز آماده انتقال تجربیات خود در این راستا هستیم. همچنین، پشتیبانی مالی یکی از ملزومات موفقیت تصمیمات این اجلاس است که در این راستا تشکیل صندوق مالی با مشارکت کشورهای درگیر این پدیده مخرب محیط‌زیستی پیشنهاد می‌شود تا اجرای تصمیمات اتخاذشده به‌دلیل مشکلات مالی دچار وقفه نشود.
اقدامات ترویجی و تبیینی
وی اقدامات ترویجی و تبیینی را از ملزومات حفظ محیط‌زیست دانست و اظهار کرد: هر اقدامی نیازمند پیوست رسانه‌ای و فرهنگی برای مشارکت دادن آحاد مردم است و در این راستا پیشنهاد می‌شود تصمیمات اتخاذشده همراه با پیوست رسانه‌ای و فرهنگی باشد.
ضرورت همگرایی و هم‌اندیشی کشورها
رئیسی با بیان اینکه «در مناسبات جهانی امروز یکجانبه‌گرایی، نگاه نابرابر و غیرعادلانه محیط‌زیست را در معرض خطر قرار داده است»، تصریح کرد: همگرایی و هم‌اندیشی کشورها در زمینه حفظ محیط‌زیست و همین‌طور همکاری سازمان‌های بین‌المللی به‌ویژه سازمان ملل اگر متوقف به فشار قدرت‌های سلطه‌گر نباشد، به‌طورقطع می‌تواند برای مقابله با این پدیده مفید و موثر باشد.
وی ابراز امیدواری کرد که این اجلاس و تصمیمات اتخاذشده در آن، منشأ برکات برای حفظ محیط‌زیست، گامی مهم برای مدیریت منابع آبی، ابزاری کارآمد برای احترام به قوانین حاکم بر طبیعت و مانعی جدی در مقابل کشورهای توسعه‌یافته سلطه‌گر در نقض قوانین محیط‌زیستی باشد.
