سدهای کشور همچنان تشنهاند
آمار ذخایر سدهای کشور هر روز عددی کمتری را نسبت به سال قبل نشان میدهند و عمق بیآبی بیشتر و بیشتر میشود؛ موضوعی که بهگفته کارشناسان اگر راهحلی برای آن در نظر گرفته نشود، در آیندهای نهچندان دور دچار بحرانهای بزرگی خواهیم شد.
آخرین آمار از وضعیت سدهای کشور، گویای این است که با سپری شدن ۱۰۸ روز از سال آبی، تا ۱۸ دی (سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰) میزان کل حجم آب مخازن سدهای کشور حدود ۱۹.۳۸ میلیارد مترمکعب است که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۲۸ درصد کاهش نشان میدهد.
میزان کل حجم ورودی به سدهای کشور از ابتدای مهر تا ۱۸ دی امسال ۶.۴۶ میلیارد مترمکعب است که کاهشی معادل ۳۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته را نشان میدهد.
همچنین میزان پرشدگی سدهای مهمی چون زایندهرود، شمیل و نیان و سفیدرود در شرایط فعلی به ترتیب حدود ۱۳ درصد، ۹۴ درصد و ۲۳ درصد بوده و در استانهای خوزستان و تهران، میزان پرشدگی مخازن طی سال آبی جاری به ترتیب حدود ۴۵ درصد و ۱۸ درصد است.
تهران، اصفهان، مشهد و کرمان، پرریسکترینها
بیشک این آمار برای فصل کنونی مناسب نیست و آنطور که داریوش مختاری، کارشناس ارشد مدیریت منابع آبی به ایسنا گفته وضعیت منابع آبی ایران مطلوب نیست، تراکم شدید جمعیتی در یک پهنه مشخص جمعیتی همراه با بارگذاریهای سنگین و متمرکز در یک پهنه از یک دشت یا یک جغرافیا مشکلاتی را ایجاد کرده است.
در این بین تهران، مشهد، اصفهان و کرمان وضعیت پرخطری نسبت به بقیه دارند. راه رویارویی با این گلوگاه خودداری از تغییر کاربری فزاینده اراضی شهری، خودداری از توسعه بیرویه مسکن و واگذاری انشعابهای اضافی آب شهری است.
این کارشناس ارشد مدیریت منابع آبی با بیان اینکه باید تدابیری لحاظ شود تا صنایع آببر با صنایع کوچک و بومی جایگزین شوند، اظهار کرد: تنها در این شرایط است که میتوان منابع آبی کشور را نجات داد؛ در غیر این صورت کشور با چالشهای بزرگی در آینده مواجه خواهد شد که رفع آنها غیرممکن خواهد بود؛ بنابراین باید از هماکنون به فکر حل چالشهای بخش آب بود.
مختاری با اشاره به راهکارهای موجود برای این بخش، تاکید کرد: میتوان روشهای ۸گانه کاهش مصرف آب شهری یا پروژههای ۱۵گانه طرحهای تعادلبخشی منابع آب زیرزمینی یا طرحهای تکمیلی استقرار واحدهای گلخانهای تولید محصولات کشاورزی را اجرا و بهآسانی چند میلیارد مترمکعب آب صرفهجویی کرد و در بخشهای گردشگری و صنایع کوچک و پربازده به کار گرفت و آبخوانها را نجات داد.
وی با تاکید بر اینکه اکنون دیگر زمان آزمون و خطا نیست و باید فکری جدی به حال منابع آبی کشور شود، گفت: اگر راهحل و تدبیری صورت نگیرد، بیشک در آینده نمیتوانیم با این اوضاع مقابله کنیم. آب یک بخش ارزشمند از منابع کشور است که باید راهکارهای حفظ آن بهدرستی اجرایی شود و مشکلات فعلی را از میان برداریم.
این کارشناس ارشد مدیریت منابع آبی با بیان اینکه بیتردید باتوجه به کاهش بارندگیها، حفظ منابع آبی موجود از اهمیت بسزایی برخوردار است، اظهار کرد: دولت باید برنامهریزی دقیقی را برای مصرف بهینه و بهرهبرداری مناسب از منابع آبی در دستور کار خود قرار دهد.