خلق درمانهای جدید به کمک استارتآپها
محمد مجددی-فعال دانشبنیان در زمینه پزشکی
پاندمی کرونا فرصت گرانبهایی برای خلق و توسعه استارت آپ هایی بود که بتوانند فناوری را در بخش سلامت به کارگیرند و به آنها خدمت رسانی کنند، همچنین این پاندمی باعث شد عموم مردم تا حد مطلوبی با روند بکارگیری سلامت آنلاین آشنا شوند، اما با فروکش کردن کرونا، میزان کاربرد خدمات سلامت آنلاین هم کاهش پیدا کرد و مردم ترجیح می دهند به صورت حضوری درمان شوند، اما در کل حضور استارت آپ ها در این عرصه باعث شد، روندهای جدیدی ایجاد شود و با استفاده مداوم مردم به آن عادت کنند که این امر شرایط خوبی را برای پیشرفت و توسعه استارت آپ ها خلق کرد.
نخستین و مهم ترین امکانی که پزشکی آنلاین به مردم می دهد، بهره گیری از دانش پزشکی فراتر از مرزها است. اینکه در شرایط نبود پزشک در یک شهر یا روستای دورافتاده، مردم می توانند به پزشک مربوطه دسترسی داشته باشند و مولفه مهمی برای آنها به شمار می رود، به همین دلیل، مردم نگاه متفاوت تری نسبت به ۵ سال اخیر در پزشکی آنلاین دارند. این روند منجر به کاهش هزینه برای مراکز درمانی و کاربران می شود. به عبارت دیگر، مراکز درمانی می توانند از خدماتی که در بستر اینترنت به مردم ارائه می دهند، نهایت استفاده را ببرند و هزینه های خود را کاهش دهند، همچنین از آنجایی که در روش سلامت آنلاین گفت وگوی میان بیمار و پزشک ضبط می شود، امکان بهترین را به هردو می دهد تا روند درمان با کیفیت بهتری انجام شود، چرا که از یک سو احتمال خطای پزشکی را در روند درمان کمتر می کند و از سوی دیگر، اگر اشتباهی از هر دوطرف رخ دهد، امکان پیگیری آن از هر دوطرف وجود خواهد داشت.
یکی از امکانات مهمی که روش پزشکی آنلاین به مردم می دهد، برقراری عدالت درمانی در کشور است که می تواند برای دولت به عنوان یک برگ برنده به حساب بیاید. پزشکی آنلاین علاوه بر اینکه برای مراکز خدمات درمانی می تواند به صرفه باشد، برای بیماران و مراجعه کنندگان هم دارای صرفه اقتصادی است، چرا که هم هزینه کمتری بابت ویزیت درمان پرداخت می کنند و هم هزینه برای رفت وآمد پرداخت نمی شود.
راه حلی که فعالان عرصه سلامت آنلاین ارائه می دهد، باید به گونه ای باشد که هرکدام از جوامع و قشرهای متفاوت در سنین گوناگون بتوانند از بخش های متنوع استفاده کنند. به همین دلیل ارائه خدمات در بستر آنلاین می تواند سناریوهای گوناگونی را شامل شود و برمبنای آن خدمات مشخصی را ارائه دهد. به عبارت روشن تر، راه حل هایی که از سوی استارت آپ ها ارائه داده می شود، می تواند در سطوح مختلف کاربرد خود را نشان دهد تا همه آحاد جامعه بتوانند به فراخور نیازشان از این امکانات بهره بگیرند. به طورکلی چالش های زیادی برای مجموعه هایی که می خواهند از فناوری اطلاعات برای سلامت و درمان بهره بگیرند، وجود دارد. این چالش ها عبارتند از: عقب ماندگی نظام های دولتی از سرعت فناوری؛ از آنجایی که همواره ساختارهای دولتی از فناوری ها عقب تر هستند، به طورمعمول نبود قوانین برای اجرایی کردن دقیق تر این جریان؛ به عبارت دیگر، سکوت قانون، مانع از رفع این معضلات می شود. همین امر منجر می شود که رقابت ناسالم شکل بگیرد و زمینه فروپاشی فعالان این عرصه به راحتی فراهم شود. به طور علنی دست قانون شکنان باز است و امکان پیگیری هم برای دیگر فعالان فراهم نیست. همواره در نظام های سنتی مقاومت در برابر نوگرایی ها و فناوری های نوین امری رایج و طبیعی است. باتوجه به اینکه یکی از دغدغه های بیماران، بی اعتمادی آنها نسبت به اطلاعات درج شده خود در پلتفرم ها است، خوشبختانه سازکار قوانین آن در کشور وجود دارد که هم از حقوق بیمار و هم از حقوق پزشک دفاع می کند.
تنها انتظاری که از دولت می رود، این است که در بخش سلامت آنلاین تصدی گری نکند و اجازه دهد که فعالان این عرصه در راستای توسعه سلامت آنلاین اقدامات لازم را پیش ببرند. تجربه ثابت کرده است وقتی جریانی با حاکمیت دولت پیش می رود، در عمل خلاقیتی در آن وجود نخواهد داشت، مورد مطلوب مصرف کننده هم نخواهد بود. به اعتقاد من، دولت نباید تصدیگری کند و تنها به قانون گذاری و ارائه چارچوب بسنده کند. در شرایط ورود دولت به این عرصه، رقابت و ارائه خدمات مطلوب تر به جامعه از بین می رود، چرا که مشتری گزینه دیگری برای استفاده از خدمات بهتر ندارد و مجبور است از همان خدماتی بهره بگیرد که دولت از آن حمایت کرده،در واقع خوب است دولت در ارائه گواهینامه ها و چینش استانداردها و ارائه قوانین دخالت کند و تصدیگری همه جانبه نداشته باشد. ارائه خدمات و محصولات سلامت آنلاین بازار خوبی در خارج از کشور دارد و می تواند در حوزه صادرات نقش مهمی را ایفا کند و افراد را به درآمد دلاری بالایی برساند، اما امیدواریم مانند بسیاری از محصولات که در داخل کشور عرضه نمی شوند، شاهد ارائه و فروش آنها فقط به خارج از کشور نباشیم، چرا که
این نوع خدمات و محصولات ابتدا باید در داخل کشور توزیع شوند و مورداستقبال قرار گیرند. استقبال پزشکان از ارائه خدمات آنلاین پزشکی قابل قبول بود. این استقبال در دوران کرونا چند برابر شد و حجم زیادی از پزشکان خواهان استفاده و خدمت رسانی به صورت آنلاین بودند، چرا که باوجود پاندمی، بیشتر پزشکان برای امنیت جان خود و بیماران ترجیح می دادند از خدمات سلامت آنلاین برای درمان بیماران شان بهره بگیرند. در کل، حال استفاده کردن از خدماتی که باعث امنیت جانی بیمار و پزشک می شود، می تواند آنها را به استفاده از فناوری در بستر پزشکی و سلامت آنلاین ترغیب کند، اما این را هم باید در نظر داشته باشیم که حساسیت های موجود از سوی بیمار و پزشک در این زمینه به طورکامل بجا است، چرا که نباید منجر به کاهش درآمد پزشکان و درز اطلاعات بیماران شود.