تیتانیوم ظرف بازه زمانی یک ساله منتهی به ۲۰جولای صعودی ۱۰۹درصدی داشت. همزمان لیتیوم کربنات نیز جهش قیمتی ۴۳۴درصدی را تجربه کرد. اوج‌گیری تقاضا برای ۲ فلز یادشده در شرایطی که میزان عرضه نتوانست همپا با آن رشد یابد، مهم‌ترین دلیل این جهش قیمتی بود. لیتیوم از جمله معدود کالاهای پایه است که بی‌توجه به سیگنال‌های متعدد اثرگذار بر بازارها همچنان در اوج نوسان نرخ دارد و خبری از بازگشت محسوس نرخ در آن نیست. به‌گزارش کالاخبر، لیتیوم کربنات با جهش قیمتی ۴۳۴درصدی و تیتانیوم با صعود بهای ۱۰۹درصدی ظرف یک‌سال اخیر برنده بازدهی در بازارهای کالایی شدند. اوج‌گیری تقاضا در شرایطی که میزان عرضه نتوانست همپا با آن رشد یابد، مهم‌ترین دلیل این جهش قیمتی بود، اما وضعیت در بازار پلاتین به‌عنوان فلز گرانبهای ضدخوردگی تا حدی متفاوت بود، تعادل نسبی در عرضه و تقاضای آن باعث شده تا این فلز نیز نوسان نرخی همانند سایر کالاها داشته باشد.

لیتیوم، تیتانیوم و پلاتین از جمله فلزاتی هستند که باتوجه به ویژگی‌های خاص حاکم بر بازار خود در مسیری متفاوت از سایر کالاهای پایه در بازارهای جهانی حرکت کردند. میزان مصرف این فلزات نسبت به فلزات صنعتی بسیار محدوده بوده، اما محدودیت در عرضه و افزایش توجه به کاربردهای آنها ظرف سال‌های اخیر باعث شده تا بازار آنها با سیگنال جهش نرخ مواجه شود.

لیتیوم در اوج

لیتیوم از جمله معدود کالاهای پایه است که بی‌توجه به سیگنال‌های متعدد اثرگذار بر بازارها، همچنان در اوج، نوسان نرخ دارد و خبری از بازگشت محسوس نرخ در آن نیست. در حال‌ حاضر هر تن کربنات لیتیوم در بازار داخلی چین با نرخ ۴۷۵هزار و ۵۰۰یوآن به‌ازای هر تن به‌فروش می‌رود. رکورد قیمتی لیتیوم کربنات در چین مربوط به ماه مارس و پس از حمله روسیه به اوکراین می‌شود که بهای آن تا مرز ۵۰۰هزار یوآنی شدن نیز پیش رفت، اما در ادامه، بهای لیتیوم کربنات نیز با فروکش اثرگذاری این جنگ بر بازار عقب نشست، البته لیتیوم‌کربنات از جمله محدود کالاهای پایه‌ای است که افت نرخ محدودی را در ماه جولای امسال تجربه کرد و همچنان در اوج ماند. ظرف یک سال منتهی به روز ۲۰جولای، این محصول در بازار داخلی چین صعودی ۴۳۷درصدی داشت؛ برتری تقاضا نسبت به عرضه مهم‌ترین عامل این جهش قیمتی است.

لیتیوم، فلز جدید مصرفی در تولید باتری خودروهای الکتریکی است؛ حرکت دنیا به‌سمت انرژی‌های پاک باعث جهش تقاضا برای آن شده است. اگرچه لیتیوم به‌وفور در سطح زمین وجود دارد، اما استحصال آن به‌نسبت دشوار بوده و به‌کندی انجام می‌شود و کمبود لیتیوم کربنات ظرف بیش از یک سال اخیر تبدیل به چالشی جدی در مسیر تولید خودروهای برقی شده است. ایلان ماسک به‌عنوان دارنده بزرگ‌ترین خودروساز برقی جهان (تسلا) چندی پیش از احتمال ورود به صنعت استحصال لیتیوم سخن گفته بود.

پافشاری تیتانیوم در مسیر رشد نرخ

تیتانیوم فلزی که به‌دلیل ویژگی‌های خاص خود به‌طورمعمول به‌عنوان عنصر آلیاژی استحکام‌بخش مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ ظرف بازه زمانی یک‌ساله منتهی به ۲۰جولای صعودی ۱۰۹درصدی داشت و در نهایت در معاملات آتی بورس امریکا با نرخ ۱۳دلار و ۰.۸سنت به‌فروش رفت. این فلز از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا به امروز رشدی ۹۵درصدی داشته و عمده جهش نرخ آن پس از حمله روسیه به اوکراین و تحریم اقتصادی روسیه رخ داده است. روسیه سهمی حدود ۴۰درصدی در تامین بازار جهانی تیتانیوم دارد و بنابراین این جنگ با کسری قابل‌ملاحظه عرضه، زمینه صعود نرخ را در بازار این فلز رقم زده است.

غلبه سیگنال کاهش نرخ در بازار پلاتین

پلاتین به‌عنوان فلزی نادر که به‌دلیل ویژگی‌های خاص از جمله خاصیت ضدخوردگی کاربردهای خاص صنعتی دارد و در عین حال در جواهرسازی نیز استفاده می‌شود، در سال‌های گذشته موردتوجه سرمایه‌گذاران بازارهای مالی-کالایی دنیا قرار گرفت.

در حال‌ حاضر هر اونس پلاتین در معاملات آتی بورس امریکا با نرخ ۸۸۱دلار و ۲۰سنت به‌فروش می‌رود و به این ترتیب بازده آن در یک‌ماه اخیر منفی ۶.۲درصد و بازده سالانه آن منفی ۱۸.۶درصد است، البته ظرف روزهای اخیر این فلز مجدد به مسیر رشد نرخ بازگشته، به‌نحوی که بازده هفتگی آن ظرف روزهای منتهی به روز ۲۰جولای به ۲.۸درصد رسیده است.

در حال ‌حاضر پلاتین در نرخی کمتر از میانگین بهای فروش آن در بازه زمانی ۱۰ساله معامله می‌شود، اما حمله روسیه به اوکراین و تحریم اعمال‌شده علیه روسیه و الیگارش‌های این کشور، زمینه صعود نرخ آن در روزهای ابتدایی ماه مارس را فراهم کرد، به‌نحوی که این فلز گرانبها در روز هشتم ماه مارس، هزار و ۱۱۵دلار به‌ازای هر اونس صعود داشت که این رقم بیشترین نرخ فروش آن پس از جولای ۲۰۲۱ بود.

ظرف روزهای ابتدایی ماه ژوئن نیز بریتانیا، ولادیمیر پوتانین، مدیر اجرایی و سهامدار اصلی غول معدنی روسیه، نورنیکل را تحریم کرد. این شرکت سومین تولیدکننده بزرگ پلاتین در دنیا است که سهم آن در تولید جهانی این فلز به ۱۰درصد می‌رسد، این خبر سیگنالی افزایشی برای این بازار به‌همراه داشت، اما غلبه احتمال کاهش تقاضا نسبت به عرضه در این بازار برتری یافت و ظرف یک ماه اخیر، پلاتین بخشی از ارزش خود را در بازار جهانی از دست داد.

سخن پایانی

صعود تورم در امریکا و انتظار اخذ سیاست انقباضی بیشتر از سوی فدرال رزرو برای مهار تورم باعث شده تا انتظار کاهش تقاضا بر نگرانی عرضه در بازار پلاتین غلبه کند. در عین حال، چین به‌عنوان بزرگ‌ترین بازار مصرف این فلز نیز با بحران اقتصادی روبه‌رو است و این موضوع نیز این بازار را تحت‌فشار کاهش تقاضا قرار می‌دهد.