برداشت از جیب مردم به اسم «پارک حاشیهای»
«اینجا پارک نکن»، «مگر نمیبینی جلوی مغازه است»، «اینجا اداره دولتی است»، «اینجا محل تخلیه دائم بار است» و...
«اینجا پارک نکن»، «مگر نمیبینی جلوی مغازه است»، «اینجا اداره دولتی است»، «اینجا محل تخلیه دائم بار است» و...
ممکن است این جملات را بارها زمان پارک خودرو شنیده باشید. جملاتی که حتی گاهی به بگومگو بین راننده و فرد مقابل تبدیل می شود، این در حالی است که قرار دادن موانع ازسوی کسبه، نگهبانان ادارات یا هر شخص دیگر در کوچه، خیابان، مقابل مغازه یا خانه و ممانعت از پارک خودروهای دیگر نقض آشکار حقوق شهروندی است و طبق قانون، مجازات نیز دارد. این موضوع با موضوع مدیریت هوشمند پارک حاشیه ای که ازسوی معاونت حمل ونقل شهرداری اجرا می شود، به نوعی در ارتباط است.
مانع پارک خودرو شهروندان نشوید
قاضی محب الله آقایی، دادیار شعبه سوم دادسرای ناحیه ۲۷ تهران که خودش بارها با این مشکل رو به رو شده، می گوید: قرار دادن موانع ازسوی کسبه، نگهبانان ادارات یا هر شخص دیگر در کنار کوچه، خیابان، مقابل مغازه یا خانه و ممانعت از پارک خودروهای دیگر نقض آشکار حقوق شهروندی است و طبق قانون، مجازات نیز دارد.
به گفته وی، برخورد با این معضل بسیار مهم یکی از وظایف اصلی پلیس راهنمایی و رانندگی است؛ یعنی ماموران راهنمایی و رانندگی همان گونه که به جمع آوری موتورسیکلت ها و توقیف خودروهای متخلف می پردازند باید در خیابان های شهر به جمع آوری موانعی بپردازند که برای ممانعت از پارک خودروها قرار داده شده است.
مامور راهنمایی و رانندگی نماینده قانون است و باید با این جرم مقابله کند؛ ضمن اینکه وظیفه افسر پلیس فقط جریمه نیست. همان طور که اگر یک موتورسیکلت یا خودرو در مکانی ممنوع پارک شود بلافاصله پس از جریمه با جرثقیل یا خودروهای مخصوص به پارکینگ منتقل و جریمه می شود باید موانع مزاحم نیز همان گونه از کنار خیابان جمع آوری شوند و این وظیفه پلیس است. چنانچه در جریان این ماجرا بین طرفین درگیری رخ دهد راننده می تواند بلافاصله به مراجع قضایی مراجعه و شکایت کند که به طور حتم مجازات بین ۶ ماه تا ۳ سال حبس در انتظار متخلفان خواهد بود.
سید مهدی حجتی، وکیل دادگستری و مدرس دانشگاه نیز در این باره می گوید: طبق ماده ۲۴ قانون مدنی هیچ کس نمی تواند کوچه و خیابان هایی که بن بست یا مسدود نیست را تحت تملک قرار دهد؛ بنابراین نصب هر گونه تابلو پارک ممنوع یا تهدید به پنچری خودروها در کوچه و خیابان های شهر جرم محسوب می شود و می توان از متخلفان در دادسرا شکایت کرد. به گفته وی، ایجاد مانع چه موقتی و چه دائم برای جلوگیری از استفاده دیگران از مکانی که حق قانونی عموم مردم است، نقض حقوق شهروندی است.
بنا بر آنچه گفته شد طبق قانون ۶ ماه تا ۳ سال زندانی می تواند در انتظار متخلفانی باشد که مانع از پارک خودرو شهروندان در خیابان می شوند.
پارک هوشمند حاشیه ای چیست؟
براساس تعریفی که توسط شهرداری ارائه شده، پارک حاشیه ای بخشی از فضای کنار خیابان است که به توقف وسایل نقلیه موتوری اختصاص پیدا می کند. از این نوع پارک برای دسترسی به مراکز خدماتی و فروشگاه ها در سریع ترین زمان و کمترین فاصله ممکن استفاده می شود.
هزینه های پارک حاشیه ای
طبق ماده ۱۵ قانون تخلفات راهنمایی و رانندگی پارک وسیله نقلیه در معابر شهری پرترافیک و در محدوده زمانی ۷ تا ۲۱ روزهای کاری بدون پرداخت حق توقف پس از نیم ساعت اول به منزله ارتکاب تخلف (پارک ممنوع) خواهد بود. این طرح به این دلیل اجرا شده که با تقاضای زیاد در مناطق مرکزی شهر و اشغال فضاهای پارک به وسیله وسایل نقلیه، اتومبیل هایی که به دنبال فضای پارک هستند، با مشکل مواجه خواهند شد. از همین رو طی سال های اخیر شهرداری های شهرهای بزرگ در حال پیاده سازی روش هایی هستند که با استفاده از آن بتوان ترافیک پارک های حاشیه ای را تا حد زیادی کنترل کرد. در واقع در بسیاری از موارد پارک های طولانی مدت باعث می شود جای کافی برای سایر افرادی که نیاز به استفاده از پارک های حاشیه ای دارند وجود نداشته باشد.
با تصویب هزینه پارک حاشیه ای مبلغ این عوارض در تهران در سال ۱۴۰۱ ، ۲۵ تا ۲۸ درصد افزایش یافت. براساس این مصوبه عوارض پارک حاشیه ای در نیم ساعت اول رایگان خواهد بود و تا 2 ساعت اول از ۱۲۵۰ تومان در سال ۱۴۰۰ به ۱۶۰۰ تومان در سال ۱۴۰۱ رسید. در ادامه نیز در هر 2 ساعت ۲ هزار تومان عوارض پارک حاشیه ای محاسبه خواهد شد.
طرح پارک حاشیه ای در کدام مناطق تهران اجرا می شود؟
طرح پارک حاشیه ای تا پایان سال در مناطق ۶ ، ۷ ، ۱۱ و ۱۲ اجرایی می شود. بر این اساس طی مراحل مختلف ۳۲ هزار فضای پارک حاشیه ای ساماندهی می شود. این نکته را در نظر داشته باشید که ورودی در محدوده طرح های ترافیک ۷۰۰ تومان و در خارج طرح ۵۰۰ تومان خواهد بود که توقف در نیم ساعت اول رایگان خواهد بود و بعد از آن براساس فرمولی مشخص هزینه توقف محاسبه می شود.
در حالی طرح پارک حاشیه ای در برخی از مناطق تهران اجرا شده و قرار است در مناطق یک، ۴ ، ۸ ، ۱۳ ، ۱۴ ، ۵ ، ۲۱ ، ۲۲ ، ۹ ، ۳ ، ۱۱ ، ۱۲ ، ۲ ، ۱۰ ، ۱۷ نیز اجرا شود که هنوز بیشتر شهروندان اطلاع ندارند باید به ازای هر ساعت پاک خودرو در پارک های حاشیه ای ۴۰۰۰ تومان بپردازند. نقد دیگر وارده شهروندان این است که در زمان پارک خودروها ازسوی شهروندان در کنار خیابان هایی که مشمول پارک حاشیه ای است، هیچ پیامکی مبنی بر اینکه محل پارک شده جزو پارک حاشیه ای است برای مالک خودرو ارسال نمی شود و بسیاری از شهروندان پس از ماه ها پارک کردن خودرو خود در چنین معابری و پس از مراجعه به حساب کاربری خود در «تهران من» از ثبت هزینه های سنگین انباشت شده برای خودرو خود مطلع می شوند! برخی شهروندان امسال پس از مراجعه به حساب کاربری خود در تهران من متوجه شده اند در خرداد امسال در حساب آنها بدهی مربوط به سال ۹۸ بابت پارک حاشیه ای ثبت شده، در حالی که در سال ۹۸ ، ۹۹ و ۱۴۰۰ هیچ بدهی بابت پارک حاشیه ای برای آنها به ثبت نرسیده بوده!
سخن پایانی
بسیاری از شهرها در ایران سعی در پیاده سازی روشی دارند که با استفاده از آن تمام فرآیند عملیات پارک به صورت هوشمند انجام خواهد شد. هنگامی که یک خودرو در فضای پارک حاشیه ای هوشمند، توقف می کند از طریق شماره پلاکش به وسیله ماشین های ثبت پلاک مخصوص این سامانه شناسایی می شود. حضور این خودرو هر ۳۰ دقیقه یک بار به وسیله ماشین های ثبت پلاک بررسی می شود و هنگام خروج از پارک، طبق گزارش های رسیده از ماشین های ثبت پلاک، هزینه قابل پرداخت به نسبت زمان توقف خودرو، تعیین می شود و به اطلاع راننده می رسد. توقف های کمتر از نیم ساعت در حاشیه شهرها در معابری که پارک هوشمند دارند شامل پرداخت پول نمی شود و در چنین شرایطی می توانید به صورت رایگان از این پارک استفاده کنید.