امیدآفرینی و بهبود کیفیت زندگی شهری
فرشید اسحاقی--کارشناس شهرسازی
استفاده از ظرفیتهای شهروندی در اداره امور شهر و معنیدار کردن مشارکت شهروندان در حل مشکلات محلات، رویکردی است که در دوره اخیر مدیریت شهری بهطورجدی دنبال شده و اکنون با اجرای طرح «من شهردارم» به منصهظهور رسیده است.اینکه شهروندان در مشارکتی فعال، برای موضوعات محله خود تصمیم بگیرند و اولویتهای پروژههای محلی را تشخیص دهند، اتفاقی مهم است که این روزها در محلات پایتخت با اجرای طرح «من شهردارم» و بودجهریزی مشارکتی برای شهر در حال رخ دادن است.
اما فارغ از هر نتیجهای که در پایان نظرسنجیها حاصل شود، توجه به ظرفیتهای شهروند ـ رسانه برای تبیین هرچه بهتر خدمات شهری به شهروندان و افزایش آگاهیهای مردمی از آنچه در خدمات روزانه به شهر در بخشهای مختلف شهرداری ارائه میشود، موضوعی است که میتواند افزایش اعتماد به نهادهایی چون شهرداری را در پی داشته باشد. واقعیت آن است که در هزاره سوم، مفهوم شهروند ـ رسانه بهعنوان ابزار مهم ارتباطی از کارکردهای مختلف برخوردار است که میتواند با برنامهریزی و استفاده صحیح از این ظرفیت، ثمرات خوبی در امیدآفرینی و بهبود کیفیت زندگی شهری همراه داشته باشد. شهروند رسانه که عمدتا آثار منفی آن در بیان مشکلات، ضعفها و نارساییهای خدماتی به شهروندان به چشم آمده و بیشتر نیز مورد سوءاستفاده جریانات حامی ناامیدی و القای ناکارآمدی، قرارگرفته است، اکنون میتواند با تبیین درست فعالیتها و خدمات متناوب شهرداری به شهروندان، به بازویی برای افزایش اعتماد عمومی منجر شود. در چنین شرایطی میطلبد، مسئولان شهری با برنامهریزی مناسب و ترسیم پیوستهای رسانهای ـ اجتماعی، بهرهمندی از ظرفیتهای شهروند ـ رسانه در پیشبرد اهداف عالیه مدیریت شهری در خدمت به شهروندان را دنبال کنند. بیتردید، توجه به آثار رسانهای و اجتماعی طرحهایی چون «من شهردارم» و ظرفیتهای نهفته در جریان شهروند ـ رسانه، میتواند فرصتی بیبدیل برای ارتقای کیفیت زندگی شهری را نیز بههمراه داشته باشد.چنانچه حس تعلقخاطر محلی، یکی از نیازهای مهم زندگی بهویژه زندگی شهروندی محسوب شده که پیامی مستتر در طرحهایی چون «من شهردارم» را در خود جای داده است. از اینرو بهواسطه همین حس تعلق است که شهروندان میتوانند در قبال مسائل اجتماعی، فرهنگی، زیستی و شهری و برای داشتن شهری آباد و توسعهیافته، مسئولیتپذیر باشند.بهطورقطع، شهروندان برای اعلام نیازها و دیدگاههای خود در زندگی شهری باید تریبون داشته باشند تا مستقیم و بدون واسطه، خواستهها، مشکلات و نیازهای خود در زندگی محله را به گوش مسئولان رسانده و از سویی، مسئولان نیز باید از طریقی با شهروندان در ارتباط باشند و بدانند باتوجه به نیازهای مخاطب، در چه مواردی برنامهریزی کنند.
این مهم اکنون، با اجرای طرح «من شهردارم» در حال تحقق است که در صورت اجرای شفاف و کارآمد، افزایش اعتماد میان مخاطبان را به دنبال دارد و ظرفیت شهروند ـ رسانه به عاملی مهم برای تبیین خدمات به شهروندان تبدیل میشود و در نهایت، کیفیت زندگی شهری را ارتقا میبخشد. خلاصه کلام آنکه، توجه به مدیریت رسانه در اجرای طرحهای مهمی که بهطورمستقیم با شهروندان سروکار دارد، موضوعی است که میتواند بهشکلی مطلوب، امیدآفرینی میان شهروندان و افزایش حس تعلق شهروندی را بههمراه داشته باشد.