ماجرای تغییر نام خیابان لختیها در تهران | کسی جرأت نداشت پا به این خیابان بگذارد
یکی از خیابانهایی که پس از ساخت خیابان لالهزار به دنیا آمد، خیابان لختی نامیده شد. علت این نامگذاری، بیشتر شب ها و حتی در روز، کمتر از تعداد انگشتان آدم ها از این خیابان عبور و مرور می کردند و دزدان و سارقان با چشم داشته هایشان، مردم را دست خالی و بی پوشش می کردند.
خیابان سعدی ، یکی از خیابان های قدیمی تهران است که در گذشته با نام خیابان "لختی ها" شناخته می شد. این خیابان که در حال حاضر به بورس قطعات صنعتی، ابزارآلات کشاورزی، توربین های صنعتی، پمپ و موتور آب اختصاص داده شده است، در گذشته به دلیل اینکه در بیشتر اوقات شبانه روز، به تعداد انگشتان دست شماری از افراد از این خیابان عبور و مرور میکردند و دزدان و سارقان با چشم داشته هایشان مردم را دستگیر و جیبهایشان را خالی میکردند، با نام خیابان "لختی ها" شناخته می شد. به همین دلیل است که در کتاب "ایران قدیم و تهران قدیم" نوشته شده که دلیل نامگذاری خیابان سعدی، به کتاب مرجع اشاره دارد.
«سعید نفیسی» هم از مورخانی است که نظری مشابه او دارد و گفته است: «در گذشته این خیابان بسیار خلوت بود و رفتوآمد در آن کم. در سراسر آن یک دکان هم قرار نداشت. البته با توجه به سایر اسناد باید گفت این راسته در اواخر سلطنت قاجاریه و اوایل پهلوی، خیابانی خلوت و عاری از سکنه بود و رفتوآمد در آن محل کم بود تا آنجا که در روز روشن، در خیابان جیببرها آدم را لخت میکردند و به همین دلیل کسی جرأت نداشت پا به خیابان بگذارد.»
این عکس، سال۱۳۳۰ از خیابان سعدی گرفته شده و «نصرالله حدادی» پژوهشگر و تهرانشناس درباره اینکه چگونه خیابان سعدی از خلوتی درآمد، میگوید: «جعفر شهری در کتاب خود آورده که با تأسیس کمپانی «سینگر» در این خیابان، نخستین ساختمان جدید در این راسته، باعث حرکت و تشویق برای دیگران شد تا بناهای دیگری در این خیابان برپا شود.
از دیگر ساختمانهای شناخته شده خیابان سعدی، ساختمان خودرو سنگین امریکایی «دوج» بود که با ورود این شرکت و ساخت ساختمانهای خصوصی، این خیابان نام تاریخی «لختیها» را از دست داد و به سعدی، شاعر بلندآوازه شیراز معروف شد؛ شاعر ایرانی قرن هفتم که شعر «بنیآدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش زیک گوهرند/ چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماد قرار» از او بر سر در ساختمان اصلی سازمان ملل متحد حک شده است.»