مذاکرات وین یک گام تا خط پایان
مذاکرات لغو تحریم‌ها در وین در حالی ادامه دارد که گفت‌وگوها به مراحل حساس و مهمی رسیده و مذاکره‌کنندگان در حال کار روی متن پیش‌نویس توافق هستند.
تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران، خطوط قرمز خود را در این مذاکرات برای طرف‌های غربی روشن کرده و معتقد است توافق خوب در مذاکرات در صورتی در دسترس خواهد بود که امریکا تصمیم سیاسی خود را اتخاذ کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که با استقبال بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی وارد تهران شد، صبح شنبه با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار کرد. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حساس‌ترین مقطع مذاکرات وین به تهران سفر کرده و بسیاری معتقدند این سفر تسهیل‌گر رفع مسائل باقیمانده بین ایران و آژانس خواهد بود. به‌علاوه اینکه حل و فصل موضوعات باقیمانده میان ایران و آژانس از گام‌های ضروری است که برای دستیابی به توافق در وین و احیای برجام باید برداشته شود. سفر مدیرکل آژانس به تهران یک‌روزه بود و گروسی بعد دیدار با مقامات کشورمان، تهران را به مقصد وین ترک کرد.
مبادله مدارک بین ایران و آژانس تا خرداد
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: نفوذ سیاسی و لابی‌گری نباید در تصمیمات آژانس تاثیر بگذارد و امید داریم روند همکاری‌ها غیرسیاسی باشد. به گزارش ایرنا، محمد اسلامی در کنفرانس خبری پس از دیدار با رافائل گروسی گفت: با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مسائل باقیمانده مرور شد و به یک جمع‌بندی رسیدیم. بنا شد تا آخر خرداد مدارک لازم بین ایران و آژانس تبادل شود.
وی تصریح کرد: نفوذ سیاسی و لابی‌گری نباید در تصمیمات آژانس اثر بگذارد و ایران و آژانس باید در یک مسیر کاملا حرفه‌ای و رفتار در چارچوب کارشناسی مسائل را دنبال کنند و جای هیچ‌گونه سیاسی‌کاری نیست.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: باید مسیر و تعاملات جدید با آژانس را پایه‌گذاری کنیم تا موجب توسعه صنعت هسته‌ای ایران شود، چراکه ایران برای توسعه فناوری هسته‌ای خود برنامه بلندمدتی دارد و امیدواریم روند توسعه همکاری‌ها یک روند طبیعی و کاملا غیرسیاسی و حرفه‌ای باشد تا ملت ما بتوانند تاثیرات آن را در زندگی خود مشاهده کنند.
وی تاکید کرد: فلسفه وجودی برجام و مذاکرات برای دفع و رفع اتهامات است. در این مقطع مذاکرات در وین و مراحل پایانی، یکی از خطوط قرمز ایران این است که پرونده موارد ادعایی برای همیشه بسته شود و مزاحمتی برای ایران ایجاد نشود. رژیم جعلی صهیونیستی تابع هیچ مقرراتی نیست و بیشترین مانع را بر سر راه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران قرار داده اما هیچ نتیجه‌ای نخواهد گرفت. اسلامی تاکید کرد: اگر کسی بخواهد با ادعاهای جعلی مانعی بر سر راه مذاکرات ایجاد کند، ما از اختیارات خود استفاده و با آن برخورد می‌کنیم.
تبادل‌نظر مثمرثمری داشتیم
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از دیدار با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با ابراز خوشحالی از سفر به تهران گفت: در جلسه برگزار شده با مقامات ایران، تبادل‌نظر فشرده مثمرثمری داشتیم.
به گزارش ایسنا، رافائل گروسی در کنفرانس‌خبری مشترک با محمد اسلامی گفت: از وقتی آقای اسلامی در این سمت حضور یافتند، ملاقات‌های مستمر داشتیم و سعی کردیم موضوعات مختلف را حل و فصل کنیم. همان‌طور که آقای اسلامی‌گفتند چند موضوع خاص باقی مانده که باید شفاف‌سازی می‌کردیم و هر دو طرف هم تلاش کردند اما تا پیش از این موفقیتی در این زمینه نداشتیم.
گروسی گفت: تلاش کردیم عملگرایانه پیش برویم. متخصصان ما نظام‌مند تبادل‌نظر کردند، چون همه ما در پایان به یک موفقیت نیاز داریم.
مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با تاکید بر اهمیت چندگانه این موضوع افزود: این مسئله از چند جهت مهم است؛ مذاکرات مرتبط درباره بازگشت ایران و کشورهای دیگر به برجام در جریان است.
باتوجه به اینکه مذاکرات ما موازی بازگشت کشورهای دیگر به برجام است، این دو روند به هم متصل و وابسته است. در صورتی که ایران و آژانس درباره این مسائل پادمانی تفاهم نداشته باشند، تصور اینکه یک توافق جامع مثل برجام محقق شود وجود ندارد.
گروسی گفت: مهم است به یک درک متقابل برای همکاری‌ها در آینده برسیم تا متخصصان ما بتوانند درباره مسائل باقیمانده شفاف‌سازی کنند.
نکته دوم قابلیت انرژی هسته‌ای است که برای توسعه کشورها بسیار مهم است. با در نظر گرفتن همه وقایع از جمله گرمایش زمین و رکود اقتصادی ناشی از کرونا به این نتیجه می‌رسیم که تولید انرژی متناسب با محیط‌زیست از جمله انرژی هسته‌ای بسیار مهم است.
وی ادامه داد: برای حرکت سریع به سمت آینده و همکاری میان دو طرف باید به آینده نگاه کنیم تا جامعه ایران از رفاه و پیشرفت در راستای استفاده از انرژی هسته‌ای بهره‌مند شود.
مدیرکل آژانس در پاسخ به اینکه چرا گزارش‌های آژانس قبل از انتشار رسمی ازسوی برخی منتشر می‌شود، گفت: من هم بارها این سوال را از خودم پرسیدم. پاسخ من این است که برخی از اعضا به محرمانگی پروتکل‌ها توجه نمی‌کنند و قبل از اینکه گزارش رسمی منتشر شود آن را منتشر می‌کنند. در زمینه چگونگی جلوگیری از انتشار گزارش‌ها و اسناد کارهایی انجام شده؛ از جمله امنیت وب‌سایت، اما وقتی کسی قصد دارد رازی را برملا کند متوقف کردنش سخت است.
گروسی درباره تهدیدات رژیم صهیونیستی نسبت به تاسیسات هسته‌ای ایران حتی اگر توافق حاصل شود، اظهار کرد: تمرکز آژانس بر همکاری با ایران است. در این گونه موارد از جمله روابط ایران و اسرائیل مخاطرات اجتناب‌ناپذیر است، اما آژانس فراتر از تعاملات سیاسی و با آرامش و حرفه‌ای‌گری کار خود را انجام می‌دهد.
گروسی در پاسخ به اینکه چرا باید اسناد جاسوسی ازسوی رژیم صهیونیستی مورد بررسی قرار گیرد، گفت: آژانس و کارش توسط هیچ کشوری تحت تاثیر و کنترل قرار نمی‌گیرد. مبنای قضاوت‌های ما مستقل از نظرات کشورهاست.
سخن پایانی
تحلیلگران داخلی و خارجی معتقدند سفر گروسی فرصت مهمی برای ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای دستیابی به نوعی توافق در زمینه مسائل پادمانی و موارد دیگر محسوب می‌شود.
باتوجه به روند مثبت همکاری ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، همه چیز برای توافق در وین در حال معنی‌دار شدن است. براساس اخبار منتشر شده طی ۱۰ روز گذشته مذاکرات بسیار دشوار و چالش‌برانگیزی بین ایران و ناظر هسته‌ای سازمان ملل صورت گرفته که در روزهای اخیر این مذاکرات تداوم تفاهمات بین دو طرف را تسهیل کرد.
اگر گروسی موفق به تهیه نقشه راه مشترک برای حل مسائل پادمانی باقیمانده شود، می‌توان امیدوار بود یکی از موانع مهم دستیابی به توافق در وین برطرف خواهد شد.
این امیدواری در حالی مطرح می‌شود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران چند روز پیش تاکید کرد تهران برای نهایی کردن یک توافق خوب و فوری آماده است.
از سوی دیگر، اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد خواسته‌های ایران در این مذاکرات برآورده شده است؛ بنابراین، سفر گروسی توافق در وین را از نظر رفع مسائل باقیمانده بین ایران و آژانس که تاکنون مانع از توافق شده، تسهیل خواهد کرد.
