سایه روشن واردات ماشین‌آلات معدنی
بیش از یک ماه از زمانی که رضا محتشمی‌پور اعلام کرد مشکل ورود ماشین‌آلات صنعتی حل شده، می‌گذرد.
بیش از یک ماه از زمانی که رضا محتشمی پور اعلام کرد مشکل ورود ماشین آلات صنعتی حل شده، می گذرد.
وی در آیین افتتاح نمایشگاه ماینکس اعلام کرد هیچ محدودیتی در واردات ماشین آلات سنگین معدنی وجود ندارد و گزارش های خانه معدن را گواه این مدعا دانست. محتشمی پور اذعان کرد در چند سال گذشته شرایط خوبی در حوزه ورود ماشین آلات نداشتیم، اما گفت در چند ماه گذشته شرایط کاملا تغییر یافته و امروز هیچ محدودیتی برای واردات ماشین آلات سنگین معدنی که فاقد سابقه ساخت داخل و کارکرد کمتر از ۵ سال هستند، وجود ندارد.
محتشمی پور درباره واردات ماشین آلات با سابقه ساخت داخل هم گفت: متقاضیان می توانند از ظرفیت صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی برای تامین ماشین آلات داخلی استفاده کنند. اما آنچه در عمل مشاهده می شود، حاکی از آن است که شرایط تغییر چندانی نداشته است.
مسئله کمبود ماشین آلات معدنی در جلسه اخیر رهبر معظم انقلاب با جمعی از نخبگان و استعدادهای برتر علمی کشور هم مطرح شد.
حمیده مجد، برگزیده طرح شهید احمدی روشن بنیاد ملی نخبگان و فعال حوزه معدن درباره سخنان خود در آن جلسه به فرهیختگان گفت: سخنرانی من درباره ماشین آلات مستهلک معدنی بود و بعد از آن رهبری به معاون وزیر که در جلسه حضور داشت، دستور دادند عوارض برای ورود ماشین آلات سنگین معدنی نو، مورد بازنگری قرار گیرد تا شاهد حل این مسئله باشیم.
معدن گروگان دلالان
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سرب و روی با بیان اینکه معدنکاران ازسوی دلالان گروگان گرفته شده اند، گفت: به دلیل فرسودگی ماشین آلات، بخش معدن در رکود قرار دارد. به گزارش مهر، حسن حسینقلی درباره چالش های پیش روی بخش معدن باتوجه به فرسوده بودن ماشین آلات این بخش اظهار کرد: براساس آمار وزارت صمت حوزه معدن در حال حاضر نیاز به ۳۰ هزار دستگاه ماشین آلات معدنی دارد، در حالی که موجودی امروز کشور حدود ۱۸ هزار دستگاه است و حداقل نیاز به ۱۲ هزار دستگاه ماشین دیگر احساس می شود اما تولید داخل با اغماض به ۵۰۰ دستگاه هم نمی رسد.
ماشین آلات محبوس معدنی
حسینقلی با بیان اینکه به دلیل فرسوده بودن ماشین آلات بخش معدن در رکود قرار دارد، تصریح کرد: تعداد زیادی از ماشین آلات معدنی اعم از نو و دست دوم در گمرک باقی مانده که یا باید اجازه ترخیص آنها داده شود یا آنها را برگشت دهند. ماشینی که در گمرک قرار دارد، چه کمکی به کشور می کند؟ وی تصریح کرد: مسئولان باید برای کمک به بخش معدن اجازه دهند ماشین آلات دست دوم با عمر ۱۰ سال، بدون شرایط و ضوابط دست وپاگیر وارد شود.
انتقاد از مدیران
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سرب و روی ایران با انتقاد از مدیران وزارت صمت خاطرنشان کرد: مدیران وزارت صمت بدون هیچ شناختی اقدام به تدوین ضوابط برای واردات کرده اند، در حالی که ۹۵ درصد دستگاه های استخراج در معادن کوچک و متوسط هستند، مدیران وزارت صمت برای معادن بزرگ ضوابط تدوین کردند.
خانه مونتاژکاران
وی ادامه داد: در خانه معدن کمیته ماشین آلات وجود دارد که همه آنها مونتاژکار هستند. مشخص است آنها نامه می نویسند تا شرکت های داخلی بتوانند کار کنند، در حالی که تولید ندارند و فقط قطعات را وارد و با مونتاژ کردن آنها، محصول نهایی را به بازار عرضه می کنند. حسینقلی تصریح کرد: به این نوع کار تولید نمی گویند. تولید تعریف دارد؛ در مرحله نخست باید حداقل ۳۰ درصد و در مراحل بعد ۶۰ تا ۷۰ درصد قطعات در داخل تولید شود تا بتوان اسم تولیدکننده روی شرکت ها گذاشت.
تفاوت بولدوزر با خودرو سواری
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سرب و روی تاکید کرد: متاسفانه در 3 سال اخیر اجازه واردات ماشین آلات به کشور را ندادند و اکنون باید برای جبران، اجازه داده شود ماشین آلات نو با هر سایز و تناژی بدون مدنظر قرار دادن اینکه معدن بزرگ باشد یا کوچک وارد کشور شود.
وی با بیان اینکه نیاز به تغییر قانون واردات خودرو داریم و باید ضوابط واردات ماشین آلات معدنی از خودرو سواری و عمومی جدا شود گفت: این قانون اشتباه است و باید اصلاح شود. لودر، بولدوزر و بیل مکانیکی جزو خط تولید در معادن محسوب می شوند و با توقف کار آنها تولید با مشکل مواجه می شود؛ بنابراین ضوابط واردات آن باید با واردات خودرو سواری که برای مصارف شخصی است متفاوت و جدا باشد. حسینقلی با بیان اینکه به جای رفع موانع تولید موانع بیشتری پیش روی آن قرار داده می شود، تاکید کرد: بخش معدن معافیت هایی از ممنوعیت های واردات داشت که امسال آن را هم برداشتند و موانع را افزایش دادند.
قطعات تقلبی
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سرب و روی گفت: نرخ لودر که ۲۳۰ میلیون تومان بود، در حال حاضر به ۶ میلیارد تومان رسیده، در حالی که قیمت این تجهیز در خارج ۵۰ هزار دلار است. وی افزود: بیشتر ماشین آلات موجود در کشور بالای ۲۰ سال سن دارند و هر روز ایراد و اشکالی پیدا می کنند، اما نمایندگی آنها وجود ندارد و قطعه و تجهیزات هم تقلبی است.
خرید با واسطه
محسن سیدصالحی، کارشناس ماشین آلات معدنی و عمرانی با اشاره به اینکه واردات ماشین آلات معدنی تا حدودی تسهیل شده، گفت: مشکل عمده در حال حاضر این است که امکان خرید ماشین آلات نو از خارج از کشور بسیار کم است و دلیل آن به گرانی و تحریم ها برمی گردد.
صالحی به ایراسین گفت: در حال حاضر کشورهای غربی و ژاپن ماشین آلات معدنی را به ایران نمی فروشند و واردات این ماشین آلات از چین، روسیه و... آن هم با واسطه انجام و نرخ آن از نرخ کمپانی بیشتر می شود، به همین دلیل فقط شرکت های خصولتی و معدنی بزرگ توان خرید ماشین آلات معدنی را دارند. این کارشناس ماشین آلات معدنی و عمرانی ادامه داد: تعداد زیادی از معدنکاران و پیمانکاران معدنی به دنبال خرید ماشین آلات دست دوم هستند که این نوع در کشورهای اطراف به راحتی پیدا نمی شود و اگر موردی وجود داشته باشد باید امکان خرید و حواله سریع پول مهیا شود اما زمان بر بودن ثبت سفارش و تشریفاتی از این دست مانع سرعت کار است.
ضرورت حذف قوانین دست وپاگیر
سید صالحی تاکید کرد: اخذ مجوز راحت تر و قوانین دست وپاگیر از پیش پا برداشته شده اند، اما همچنان این فرآیند با سختی های زیادی همراه است. وی درباره بحث تولید داخل بیان کرد: هپکو بیشتر در زمینه ماشین آلات عمرانی فعال است و تولید آن نیز زیاد نیست اما شرکت های دیگری که از هپکو بسیار کوچک تر هستند، ماشین آلات عمرانی را به شکل مناسب تری تولید می کنند. سید صالحی گفت: تولیدکنندگان داخلی بیشتر بخش فلزکاری ماشین آلات را در داخل انجام می دهند و اگر نتوانند اجزای اصلی را تامین کنند، قراردادها پیش نمی رود. وی بیان کرد: قراردادهایی وجود دارد و دائم هم به آنها اشاره می شود، اما باوجود اتمام زمان این قراردادها، در یکی دو سال گذشته تنها یک دامپتراک ۶۰ تنی با اجزای عمدتا خارجی ساخته شده و در حال حاضر به صورت آزمایشی در حال کار است. این کارشناس ماشین آلات معدنی و عمرانی گفت: حتی اگر هم این دستگاه عملکرد خوبی داشته باشد ارزش زیادی ندارد، زیرا نه تجاری سازی شده و نه توان تولید آن به صورت انبوه وجود دارد. به علاوه این دستگاه بسیار کوچک است و نیاز بسیاری از معادن را نمی تواند برآورده کند.
سخن پایانی
کارشناسان و فعالان حوزه معدن به اتفاق تامین ماشین آلات را در صدر لیست چالش های این حوزه می دانند اما باوجود همه قول های داده شده اقدامات دولت در یک سال گذشته در زمینه تامین ماشین آلات هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده و امید است با تاکید اخیر رهبری به زودی بخش معدن شاهد حل این مشکل باشد.
