کتابخوانها امسال کجا گردهم میآیند؟
براساس برنامهریزیهای انجامشده قرار است سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران به دو شکل فیزیکی و مجازی از ۲۱ تا ۳۱ اردیبهشت برگزار شود. چندی پیش محل برگزاری این نمایشگاه مانند چند سال گذشته مصلای امام خمینی تهران اعلام شده بود اما مدیرعامل شهرآفتاب نیز از آمادگی برگزاری نمایشگاه کتاب در شهرآفتاب خبر داده است.
براساس اخبار منتشرشده، این نمایشگاه به دو شکل فیزیکی و مجازی در سایت نمایشگاه به نشانی ketab.ir برگزار خواهد شد. هر ناشر مجاز است با توجه به ضوابط و مقررات نمایشگاه در هر دو شکل نمایشگاهی (فیزیکی و مجازی) یا صرفا در شکل مجازی شرکت کند.
احتمال برگزاری نمایشگاه کتاب ۱۴۰۱ در شهرآفتاب
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه تهران آماده میزبانی از نمایشگاه کتاب بهعنوان مهمترین رویداد فرهنگی کشور است، گفت: در صورت موافقت ستاد ملی مقابله با کرونا، نمایشگاه بینالمللی کتاب بعد از دو سال تعطیلی در اردیبهشت سال آینده برگزار خواهد شد.نرگس معدنیپور در نشست هماهنگی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران که در محل شورای اسلامی شهر تهران برگزار شد، بیان کرد: این جلسه درباره چگونگی برگزاری و بالابردن ضریب همافزایی نهادها و سازمانها در برپایی سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در ۲ سال گذشته این نمایشگاه بهدلیل شیوع ویروس کرونا به صورت مجازی برگزار شد و امکان برگزاری آن به صورت فیزیکی نبود، اظهارکرد: نمایشگاه کتاب یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی کشور بهشمار میآید که سطوح بینالمللی نیز برای آن در نظر گرفته شده است. گفتنی است که ما مخالف برگزاری نمایشگاه در داخل شهر تهران هستیم و تاکید ما بر آن است که نمایشگاههای عمومی و تخصصی بهویژه چنین نمایشگاههایی باید خارج از تهران برگزار شوند.
معدنیپور با تاکید دوباره بر اینکه مدیریت شهری موافق برگزاری نمایشگاههای پرمخاطب در سطح شهر تهران نیست، گفت: مدیریت شهری بهواسطه ایجاد ترافیک، افزایش آلودگی هوا و مزاحمتهایی که نمایشگاههای پرمخاطب برای شهروندان ایجاد میکنند، بر این نکته تاکید دارند که باید از ظرفیت مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب در برگزاری نمایشگاهها بهره برد.
وی خاطرنشان کرد: شاید بیان این نکته درست باشد که مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب در حال حاضر آمادگی لازم برگزاری نمایشگاه کتاب را نداشته باشد اما در دی ۱۴۰۰ اعضای کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در محل مجموعه شهرآفتاب حضور یافتند تا از نزدیک بررسیهای لازم برای آماده شدن مجموعه شهرآفتاب برای برگزاری نمایشگاه کتاب تهران را انجام دهد و بر این نکته نیز تاکید زیادی داشت که نمایشگاه کتاب در این محل برگزار شود اما متاسفانه همزمان با این بازدید مطلع شدیم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصمیم به برگزاری نمایشگاه در مصلای تهران گرفته است.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه برگزاری نمایشگاهها در مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب برای شورای ششم دارای اهمیت بسزایی است، گفت: تا آنجا این موضوع دارای اهمیت است که حتی مصوبهای در این زمینه در شورای شهر ششم به تصویب رسید تا شهرآفتاب آمادگی لازم برای برگزاری نمایشگاهها را پیدا کند. ما امیدواریم این موضوع برای سال بعد بیشتر موردتاکید قرار گیرد و شاهد برگزاری نمایشگاههای عمومی و تخصصی در مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب باشیم.
وی در این زمینه تاکید کرد: برای چنین اتفاق مهمی نیازمند یک اهتمام جدی بین همه سازمانها و نهادها وجود دارد. اگر چنین حمیتی ایجاد شود، مدیریت شهری از آمادگی لازم بهمنظور سرعتبخشی در آمادهسازی نمایشگاه شهرآفتاب برخوردار است.
معدنیپور با بیان اینکه تصمیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به برپایی نمایشگاه کتاب تهران در سال ۱۴۰۱ در محل مصلای تهران است، خاطرنشان کرد: موارد مطرحشده باعث نمیشود همکاری لازم برای برگزاری نمایشگاه نداشته باشیم اما خواست ما این است که با توجه به مصوبات سالهای گذشته برای ایجاد مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب و هزینههای صرف شده برای ساخت آن، ضروری است نمایشگاههای پرمخاطب در این مجموعه برگزار شوند.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: نمایشگاه کتاب رویدادی بسیار مهم برای ما تلقی میشود، به همین منظور تمام تلاش خود را برای هرچه بهتر برگزار شدن این نمایشگاه صرف خواهیم کرد. اگر شرایط مهیا باشد و ستاد ملی مقابله با کرونا مجوزهای لازم برای برگزاری این نمایشگاه را صادر کند، قطعا تلاش ما بر این خواهد بود که نمایشگاه به بهترین شکل ممکن برگزار شود. معدنیپور بر استمرار برگزاری نمایشگاه کتاب در بستر فضای مجازی در کنار نمایشگاه فیزیکی تاکید و خاطرنشان کرد که در سال ۱۴۰۱ نمایشگاه به صورت مجازی باید پررنگتر از قبل در اختیار مخاطبان قرار گیرد تا میزان مراجعات از شهرستانها و دیگر نقاطی که از مصلای تهران دورتر هستند، کمتر شده و مردم امکان خرید آنلاین را داشته باشند. این موارد کمک خواهد کرد میزان تردد به نمایشگاه تا حد قابلقبولی کاهش یابد و نیازها از بستر فضای مجازی تامین شود. او همچنین بر این موضوع تاکید داشت که نمایشگاه کتاب باید بهگونهای برگزار شود که ضمن ایجاد رضایت بین علاقهمندان و ناشران، رضایتمندی شهروندان و ساکنان اطراف مصلا را هم به همراه داشته باشد.
برگزاری فیزیکی نمایشگاه در گرو وضعیت سلامت کشور
در ادامه این جلسه، یاسر احمدوند، معاون امور فرهنگی وزارت ارشاد بیان کرد: نمایشگاه کتاب تهران بزرگترین رویداد فرهنگی نهتنها در کشور، بلکه در منطقه بهشمار میآید. این نمایشگاه نمادی از حضور اقشار و اقوام مختلف ایرانی است. احمدوند در ادامه برگزاری نمایشگاه کتاب را منوط به وضعیت سلامت و بهداشت کشور دانست و گفت: جلساتی بهمنظور هماهنگی با ستاد ملی مقابله با کرونا برگزار شد که امیدواریم شرایط برگزاری مطلوب در اواخر اردیبهشت فراهم باشد.
وی گفت: در این دوره از نمایشگاه ظرفیت فروش مجازی از طریق صفحه اینترنتی فروش کتاب نمایشگاه برقرار خواهد بود تا از این طریق میزان مراعات به نمایشگاه تا حد مناسبی کاهش پیدا کند. بنا براعلام روابطعمومی شورای شهر، وی تاکید کرد: جانمایی غرفهها و اعلام آن به کمیتههای اجرایی از سوی ستاد برگزاری نمایشگاه باید در دستور کار باشد. هفته آخر فروردین جلسه دیگری در این زمینه برگزار خواهیم کرد تا کمیتهها به ارائه گزارش عملکرد خود بپردازند.
سازکار برگزاری نمایشگاه کتاب تهران در سال ۱۴۰۱
در همین حال، سخنگو و دبیر شورای سیاستگذاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با اشاره به اینکه نحوه برگزاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در حال بررسی است، گفت: هماهنگیهای لازم با سازمانهای همکار در برگزاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران انجام شده است.
به گزارش تسنیم، علی رمضانی با اشاره به برگزاری جلسات شورای سیاستگذاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران گفت: بهدلیل شرایط کرونایی موجود در کشور و با توجه به محدودیتهای مرتبط با آن، بنا شد تدابیری نسبت به کنترل تراکم جمعیت حاضر در نمایشگاه سیوسوم اندیشیده شود.وی افزود: از اینرو شیوهها و طرحهای مختلف برگزاری نمایشگاه طراحی و بررسی شد. همچنین درباره شیوههای گوناگون برگزاری نمایشگاه بحث و گفتوگو انجام شد و اعضای شورا نظرات و پیشنهادات خود را در این زمینه مطرح کردند.
دبیر شورای سیاستگذاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در ادامه مطرح کرد: با توجه به اینکه بناست سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در دهه پایانی اردیبهشت سال آینده برگزار شود، فرصت کمی باقیمانده و ازاینرو قرار است تا یکشنبه هفته جاری جلسه دیگری با حضور اعضای شورای سیاستگذاری برگزار شود. امیدواریم تصمیم نهایی درباره نحوه برگزاری و شیوه اصلی اجرای این دوره از نمایشگاه نهایی شده و بلافاصله پس از آن، فعالیتهای اجرایی نمایشگاه آغاز شود.
وی افزود: البته برخی از فعالیتها و اقدامات که در هر نوع و شیوه برگزاری نمایشگاه لازمالاجراست، همچون مباحث مربوط به شکلگیری کمیسیون معاملات و… عملیاتی شده است؛ همچنین هماهنگیهای لازم با سازمانها و نهادهای همکار در برگزاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران و مکاتبات نیز انجام شد. با مسئولان مصلای امام خمینی(ره) نیز مذاکرات لازم انجام شد که در آستانه انعقاد قرارداد قرار داریم. رمضانی با اشاره به بازبینی آییننامه نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، تصریح کرد: بخشهای گوناگون این آییننامه نهایی شده و سایر بخشهای آن نیز پس از ارائه شیوه اصلی برگزاری نمایشگاه سیوسوم تکمیل خواهد شد. سخنگوی شورای سیاستگذاری سیوسومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران یادآور شد: با توجه به فرصت محدود تا برگزاری این دوره از نمایشگاه، بلافاصله پس از تکمیل آییننامه و نهایی شدن نحوه اجرای سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، ثبتنام ناشران برای حضور در این دوره در دستور کار قرار میگیرد و ثبتنام اولیه ناشران از طریق سامانه نمایشگاه انجام میشود. علی رمضانی در پایان سخنان خود گفت: بهدلیل وجود محدودیتهای ناشی از بیماری کرونا و لزوم رعایت شیوهنامههای بهداشتی و به جهت حفظ سلامت مخاطبان، در تعداد حاضران در نمایشگاه نیز محدودیتهایی وجود خواهد داشت؛ به همین علت بناست تا همزمان با نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در سال ۱۴۰۱ فروش کتاب از طریق سامانه نیز انجام شود.
الزامات شرکت در نمایشگاه
سال مبنای عرضه کتاب برای فروش در شکل فیزیکی کتابهای منتشرشده سال ۱۳۹۷ به بعد و در شکل مجازی نیز کتابهای منتشرشده سال ۱۳۹۱ به بعد در نظر گرفته شده است. ناشران متقاضی شرکت در شکل فیزیکی نمایشگاه میتوانند برای نمایش و فروش کتابهای خود طبق شرایط و ضوابط اعلام شده نسبت به دریافت غرفه مستقل یا اعطای نمایندگی اقدام کنند. مبنای ثبتنام برای ناشران علاوه بر دارا بودن پروانه نشر معتبر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به تفکیک هر حوزه و براساس تعداد کتابهای منتشرشده برای دریافت غرفه مستقل در شکل فیزیکی، به این شرح است:
- ناشران بخش کتابهای عمومی، دانشگاهی و آموزشی: ۴۰ عنوان کتاب
- ناشران بخش کتابهای کودک و نوجوان: ۴۵ عنوان کتاب
- ناشران بخش الکترونیک: ۴۵ عنوان کتاب الکترونیک.
مبنای ثبتنام برای حضور در شکل مجازی، فعال بودن ناشر طی ۱۰ سال منتهی به سال برگزاری نمایشگاه با هر تعداد چاپ کتاب است.
براساس ضوابط اعلامشده آن دسته از ناشرانی که شرایط ثبتنام و دریافت غرفه مستقل از لحاظ دارا بودن تعداد عناوین منتشرشده را ندارند، میتوانند در صورت تمایل برای حضور در نمایشگاه نسبت به اعطای نمایندگی اقدام کنند یا برای دریافت غرفه مستقل ثبتنام موقت انجام دهند. درخواست این دسته از ناشران در صورت وجود فضا برای اختصاص غرفه مستقل در کمیته ناشران داخلی موردبررسی واقع خواهد شد. ثبتنام از ناشرانی که دارای پیشینه تخلف در سیودومین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران و نمایشگاههای مجازی کتاب هستند، امکانپذیر نیست. این ناشران در شکل فیزیکی نیز نمیتوانند ثبتنام کنند و امکان اعطای نمایندگی نیز ندارند.
در بخش ضوابط فعالیت در نمایشگاه چند نکته حائز اهمیت است:
غرفه تخصیصی به هر ناشر، صرفا برای عرضه و فروش کتابهای منتشرشده توسط آن ناشر است و نگهداری و نمایش و فروش کتابهای غیرمجاز و نیز عرضه کتابهای سایر ناشران، تخلف بهشمار میرود و با بالاترین سطح مجازات پیشبینیشده در مقررات با متخلفان برخورد خواهد شد.
عرضه یا نگهداری کتابهای سایر ناشران در غرفه مستقل، موجب طرح مراتب در هیات رسیدگی به تخلفات نمایشگاه، تعطیلی غرفه و دستکم یک سال محرومیت از حضور در دورههای بعدی نمایشگاه به تشخیص هیات رسیدگی به تخلفات خواهد بود.
ارائه و فروش کتابهای فاقد مجوز و کتبی که به صورت متقلبانه و غیرمجاز تکثیر و منتشرشده باشند، موجب تشدید مجازات پیشگفته و محرومیت از حضور در نمایشگاه تا ۳ دوره و رسیدگی به صلاحیت ناشر در مراجع قانونی (هیات رسیدگی به تخلفات، هیات انتظامی استان و...) خواهد بود.
نمایش و فروش کتاب اُفست خارجی در نمایشگاه، در صورتی مجاز است که علاوه بر دارا بودن شناسنامه و مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ناشر اصلی یا نماینده رسمی وی، آن کتاب را در بخش ناشران خارجی نمایشگاه عرضه نکرده باشد.