بودجه سال ۱۴۰۱ چند نکته مثبت برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد. نخستین نکته این است که بودجه عوارض برق در مجموع زیاده شده و به ۶ هزار میلیارد تومان رسیده است. دوم اینکه نسبت بین ساتبا و توانیر در سهم عوارض برق ۸۰ به ۲۰ شده، این در حالی است که سال گذشته این نسبت ۵۵ به ۴۵ بود؛ بنابراین ۸۰ درصد از ۶ میلیارد تومان، ۴۸۰۰ میلیارد تومان می‌شود که کمک خوبی به توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور خواهد کرد.

در جداول تبصره ۱۴ بودجه برای سوخت صرفه‌جویی شده، مبلغ ۳ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که رقم کمی است. این رقم هم برای مطالبات پیشین (براساس ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف) و هم براساس نیروگاه‌های جدید (براساس ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید) در مجموع ۳ هزار میلیارد در نظر گرفته‌شده که نیاز به افزایش دارد. همچنین پیشنهاد می‌شود یک پیشنهاد در لایحه بودجه افزوده شود که ادارات دولتی ۲۰ درصد از برق خود را از انرژی‌های تجدیدپذیر تامین کنند.

ایران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر با موانع گوناگونی روبه‌رو است. کشور ما به نقطه‌ای رسیده که دیگر چاره‌ای به غیر از توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر ندارد. مشکل اساسی در این حوزه این است که نرخ برق و گاز به‌شدت یارانه‌ای است و به همین دلیل سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران خلاف دیگر کشورهای جهان، اقتصادی نیست و سرمایه‌گذاران را جذب نمی‌کند؛ بنابراین یا باید مابه‌التفاوت آن را با سیستم خرید تضمینی برق یا با سیستم سوخت صرفه‌جویی‌شده برای سرمایه‌گذار پر کنیم یا اینکه نرخ برق و گاز را به سمت واقعی شدن برده تا سرمایه‌گذاری تجدیدپذیر خودبه‌خود بدون حمایت دولت اقتصادی شود.

با توجه به اینکه در تابستان ۱۳ هزار مگاوات کسری برق داریم و در زمستان هم کسری گاز و به تبع آن کسری برق ایجاد می‌شود، اساسا احداث نیروگاه گازی اشتباه است و مشکل تامین برق را حل نخواهد کرد. موضوع واقعی شدن نرخ برق برای مشترکان خانگی پرمصرف اهمیت اساسی دارد. حل مشکل کسری برق علاوه بر توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر، نیازمند این است که دست‌کم در بخش خانگی برای مشترکانی که بیش از ۲ برابر الگوی تعیین‌شده برق مصرف می‌کنند، بهای واقعی برق را بدون یارانه پرداخت کنند. در این صورت، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای آنها اقتصادی می‌شود.

به‌طور کلی، دیدگاه وزیر نیرو نسبت به انرژی‌های تجدیدپذیر مثبت است اما اگر وزیر نیرو همه تخم‌مرغ‌ها را در سبد ماده ۱۲ و سوخت صرفه‌جویی‌شده بگذارد، ممکن است توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به نتیجه نرسد. در انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران مدل‌های سرمایه‌گذاری و مدل‌های اقتصادی براساس سوخت صرفه‌جویی‌شده بررسی‌شده که براساس آن تا زمانی که در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌شود و برق تولید می‌کنند، طبق چه مکانیسمی و تا چه میزان می‌تواند سوخت دریافت و این حواله سوخت را چگونه مصرف یا نقد کند. اما باید در نظر داشت برای نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس انشعابی که زیر ۲۰۰ کیلووات است، نمی‌توانیم از مکانیسم سوخت صرفه‌جویی‌شده استفاده کرد. توسعه تجدیدپذیرها در ایران مثل دیگر کشورهای جهان وابسته به خرید تضمینی برق است.

اگر مذاکرات برجام باعث رفع تحریم‌ها شود، مانند توافق پیشین، مسیر سرمایه‌گذاران خارجی به ایران در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر هموار خواهد شد. از سوی دیگر، در صورت رفع تحریم انتقال تکنولوژی‌های بسیار مهم و به‌روزی در حوزه تولید تجهیزات نیروگاه‌های تجدیدپذیر مانند زنجیره تولید پنل خورشیدی به کشور وارد خواهد شد و کمبودها را جبران خواهد کرد. با این حال، بسیار مهم و ضروری است که مشکلات سرمایه‌گذاران خارجی قبلی حل شود و مطالبات خود را دریافت کنند تا ثبات و امنیت اقتصادی برای سرمایه‌گذاران فراهم شود.