گفته می‌شود سیاست آزادسازی سهام عدالت و ورود سهامداران خرد که اغلب آنها سواد مالی لازم در خصوص سرمایه‌گذاری را نداشته‌اند به بازار سرمایه در ریزش شاخص بورس تاثیر بسیار زیادی گذاشته است. در موافقت و مخالفت با این باور، واکنش‌های فراوانی ابراز شده است. حدود ۱۵ سال از عمر سهام عدالت می‌‌گذرد اما همچنان در اختیار دولت بود. از مردادماه سال ۹۹ به‌طور پلکانی آزادسازی سهام عدالت آغاز شد تا هم در شرایط دشوار اقتصادی، کمک‌حال دارندگان سهام عدالت باشد و هم رونق از دست رفته بورس بازگردد.

اما پس از آزادسازی ۶۰ درصد از سهام عدالت ، برخی از کارشناسان بخشی از ریزش بازار بورس را به این اقدام نسبت دادند؛ با این توجیه که رفتارهای هیجانی سهامداران در فروش سهامشان باعث ایجاد اختلال و برهم زدن تعادل در بازار بورس شد. در مقابل، عده‌ای دیگر نیز با تاکید بر این که ریزش بازار بورس دلایلی قوی‌تر از فروش سهام عدالت داشته است معتقدند در شرایطی که بسیاری از کسب و کارها به علت شیوع کرونا دچار رکود شده بود و مردم در شرایط معیشتی دشواری قرار داشته‌اند آزادسازی سهام عدالت، اقدام به جایی از سوی دولت بوده است.

اکنون نیز مدتی است که شایعه‌ای در بازارسرمایه مطرح شده مبنی بر آنکه، فروش سهام عدالت از سر گرفته خواهد شد. برای بررسی این موضوع که فروش سبد سهام عدالت چه تاثیری بر بازار خواهد گذاشت با یکی از کارشناسان بازار سرمایه به گفت‌وگو نشستیم. با گسترش‌نیوز همراه باشید.

تاثیر فروش سهام عدالت بر بورس

نیما آگاهی در مورد تاثیر فروش سبد سهام‌عدالت بر بازار اظهار کرد: به طور صد در صدی بازار تحت تاثیر فروش سهام عدالت قرار خواهد گرفت. بازار سهام اکنون توان فروش سهام عدالت را ندارد. اگر قرار است که طرح فروش سهام عدالت مجدد برقرار شود بازار بر مدار نزول بیشتر قرار خواهد گرفت. به نظر بنده با فروش سهام عدالت بازار سرمایه دچار ضرر بزرگی خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که به موازات تخلیه نیمی از نقدینگی موجود بازار سرمایه طی دو سال گذشته، درآمد حاصل از آن نصیب دولت شده است؟ یا خیر اظهار کرد: «بحث تامین مالی در کلیت اقتصاد یک بحث درست و منطقی است ولی اینکه ما در دوره‌ای که در بحث بودجه تحت فشار هستیم بیاییم به بازار فشار مضاعف وارد کنیم و از آن طرف بستر مناسبی برای بازار فراهم نکنیم، دچار مشکلات بزرگی خواهیم شد. درست است که بازار ما بیش از ۵۰ گزینه سرمایه‌گذاری دارد ولی تمام تمرکز بازار روی بازار سهام است. این موضوع بیانگر ضعیف بودن بازار است. آنگاه سیاست‌گذارن کلان اقتصاد می‌خواهند از این بازار ضعیف استفاده کنند.

فشار فضای مجازی بر بورس

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: البته ماجرای تامین مالی توسط بازار به طور معمول تحمیلی است. یعنی خیلی از حقوقی‌ها، صندوق‌ها و بانک‌ها موظف به خرید هستند. یعنی آن پولی را که می‌خواهند سهام بخرند مجبور می‌شوند خارج کنند و اوراق دولتی خریداری کنند. این امر باعث تضعیف میان‌مدت بازار خواهد شد. لذا این اتفاق باید با یک سناریوی مشخص در بازار رخ دهد. این سناریو که دولت هر زمانی به کمبود مالی می‌خورد و فرآیند فروش اوراق را به جریان می‌اندازد، منطقی نیست.

آگاهی در پاسخ به این سوال که بازار سرمایه بعد از چندین هفته نزولی بودن، دو سه روزی است که بر مدار صعود قرار گرفته است؛ آیا این روند پایدار خواهد بود؟ اظهار کرد: فاکتورهای کلان بازار تغییری نکرده است، بخشی از فشارهای شبکه‌های اجتماعی، سهامداران و فعالان بازار بوده است که باعث شده مقداری فعالیت‌های مثبت در وزارت اقتصاد و سازمان بورس بیشتر از گذشته شود. اما از نظر فاکتورهای کلان اقتصاد ما شاهد تغییرات چشمگیری نیستیم. پارمتری که موضوع را بغرنج‌تر می‌کند آن است که تیم اقتصادی دولت ادبیات مشترکی با بازار سرمایه و سرمایه‌گذاری کلان در سطح کشور ندارد. این موضوع روند سرمایه‌گذاری در بازار را در آینده سخت‌تر خواهد کرد. لذا بنده چشم‌انداز مثبتی را برای بازار سهام ارزیابی نمی‌کنم و این صعودی بودن بازار را گذرا می‌بینم.