«فرسوده‌ها» طرح زمین‌مانده
آلایندگی خودروهای فرسوده معضلی است که سال‌های سال است کلانشهری مانند تهران با آن درگیر است. در هر دوره مدیریتی در سطح دولت و مدیریت شهری تدابیری اندیشیده و راهکارهایی برای این معضل پیشنهاد شده، اما طرح‌ها به‌طور کامل به نتیجه نرسیده است.
در حال حاضر ما با عدم نظارت در حوزه تردد موتورسیکلت‌های فرسوده و نحوه تردد آنها در سطح شهر یا به‌عبارت دیگر نحوه اعمال قانون درباره این فرسوده‌ها روبه‌رو هستیم. در حوزه خودرو پیگیری این فرسوده‌ها براساس پلاک آنها راحت‌تر انجام می‌شود اما در حوزه موتورسیکلت با مشکلاتی مواجهیم. در واقع می‌توان گفت پلیس در حوزه موتورسیکلت فرسوده موفق عمل نکرده است.
حذف خودروهای فرسوده از چرخه مصرف نیاز به سرمایه‌گذاری دارد و در شرایط اقتصادی و اجتماعی فعلی، موضوع با حساسیت‌های خاصی پیگیری می‌شود. این امر کار را سخت کرده است؛ به‌ویژه با اپیدمی شدن کرونا کسب‌وکارهای آنلاین رونق گرفته‌اند و یکی از ابزارهای کار در این بخش هم موتورسیکلت است. این امر تحت اختیارات شهرداری‌ها نیست. اگر پلیس راهور پیشنهادی داشته باشد، شورای شهر باید متناسب با آن سیاست‌گذاری کند. البته اگر پایش و اعمال قانون نباشد با انگیزه اقتصادی نمی‌توان مشکلات سر راه این طرح (نوسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور) را رفع کرد.
موضوع برقی‌سازی موتورسیکلت‌ها و جایگزین کردن آنها با فرسوده‌ها در پایتخت نیز از دیگر موضوعاتی بود که ازسوی شهرداری دنبال شد؛ چه در بحث ساخت باتری و چه ایجاد ایستگاه‌های شارژ. هزینه‌های این طرح بالا بود؛ از همین رو به‌نوعی از سبد برنامه‌های شهرداری خارج شد.
در میان اخبار
برای کاهش مصرف سوخت و بهبود کیفیت محصولات ضرورت دارد موتورسیکلت‌های کاربراتوری به انژکتوری تبدیل شوند و این کار هزینه کمتری دارند. در چند سال گذشته این موضوع هدف‌گذاری شده تا وام به اسقاط موتورسیکلت‌های فرسوده اختصاص یابد، اما باتوجه به افزایش قیمت‌ها طرح به اجرا نرسید، زیرا بودجه در نظر گرفته شده کفاف تعداد موتورسیکلت‌های فرسوده در پایتخت را نمی داد.
برای تحقق هدف حذف یک میلیون موتورسیکلت فرسوده از سطح شهر تهران شهرداری تنهاست. اگر نهادهای دیگر در اجرای قانون هوای پاک همراه باشند، کار زودتر به سرانجام می‌رسد.
دولت موظف است وام کم‌بهره پرداخت کند تا صاحبان خودروهای فرسوده ترغیب و تشویق به ارائه خودرو و موتورسیکلت فرسوده خود و جایگزینی آن با نو شوند. در حال حاضر اختصاص تسهیلات و نقدینگی یکی از چالش‌های موجود برای تحقق این هدف است.
موتورسیکلت‌های فرسوده و کاربراتوری چند برابر خودروهای فرسوده آلایندگی دارند و نیمی از تلفات در حوزه رانندگی هم مربوط به موتورسیکلت است. پیشنهاد می‌شود باتوجه به آلایندگی این وسیله نقلیه از محل ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید یارانه به خریدار موتورسیکلت اختصاص یابد تا مالکان موتورسیکلت فرسوده در طرح جایگزینی شرکت کنند؛ شبیه آنچه در حوزه خودروهای سنگین فرسوده در حال انجام است. به این ترتیب مالک، وسیله نقلیه فرسوده خود را تحویل می‌دهد و از مزایای در نظر گرفته شده استفاده می‌کند. بهترین راهکار برای خروج موتورسیکلت‌های فرسوده از چرخه تردد همین طرح است که پیش‌بینی می‌شود با استقبال خوبی هم روبه‌رو شود. در حال حاضر برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل در بخش موتورسیکلت‌ها توجیه اقتصادی نداشتن قیمت لاشه موتورسیکلت و فاصله قیمتی آن با یک موتورسیکلت نو موضوعی مطرح است. امروز نرخ ارزان‌ترین موتورسیکلت در بازار حدود ۴۰ میلیون تومان است که برای صاحبان موتورسیکلت و اقشار کم‌درآمد مبلغ بالایی است. برای تشویق صاحبان خودرو نیاز است کمک‌های مالی ازسوی دولت وجود داشته باشد. به‌این ترتیب بخش زیادی از آلودگی هوا با حذف خودروهای فرسوده از بین می‌رود و مصرف سوخت تا میزان زیادی کاهش می‌یابد.
