مشکلات ناهماهنگی با اقتصاد دنیا
آیت تجلی-کارشناس مسائل بانکی
در تمامی کشورهای جهان، جز برخی کشورهای مسلمان تعطیلات آخر هفته، ۲ روز پیاپی است. بر این اساس مردم می توانند برای آخر هفته خود برنامه ریزی مدونی داشته باشند. در این کشورها همه مراکز از جمله بانک ها، مراکز آموزشی و بخش خصوصی تعطیل هستند. در کشور ما ایران، تعطیلات غیربرنامه ریزی شده بسیار زیاد است، اما مردم از جهت برنامه ریزی برای تعطیلات آخر هفته در مضیقه هستند، زیرا روز پنجشنبه ادارات و مراکز مالی و تجاری تا نیمه روز مشغول کار هستند. روی دیگر سکه این ناهماهنگی تعطیلات آخر هفته در ایران با سایر کشورهای جهان با گسترش شبکه های مراودات بین المللی در سطح جهان، برای یک دوره چهارروزه ارتباط مالی و تجاری ایران را با سایر کشورها قطع می کند. این قطع ارتباط ۳ روزونیمه شبکه بانکی با جهان به طورقطع آثار سوئی بر شبکه بانکی در بخش بین الملل گذاشته است. این ناهماهنگی باعث شده تلاش های صورت گرفته برای سازگاری بازارهای مالی و سرمایه ای ایران با روند جهانی بی نتیجه بماند. تعطیلات غیربرنامه ریزی شده در کشور ما بسیار زیاد است؛ به ویژه اگر این تعطیلات به تعطیلات آخر هفته نزدیک باشد. درنتیجه چنین موضوعی گاهی پیش آمده که کشور ۳ روز یا حتی یک هفته تعطیل بوده است. در نهایت این تعطیلات جز آسیب رساندن به سیستم مالی و اقتصادی کشور نفع دیگری نخواهد داشت.تعطیلات نامتناوب برای کشورهایی که وضعیت اقتصادی بهتری دارند و کشورهای صنعتی محسوب می شوند، بسیار بیشتر نمود پیدا می کند، زیرا کارخانه ای که روزانه یک خروجی ثابت داشته حالا با اضافه شدن این تعطیلات، یعنی رسما تولید آن کمتر یا حتی متوقف خواهد شد. لازم به ذکر است که بازار بورس و طلا به دلیل اینکه تابعی از شرایط بین المللی هستند و خریدوفروش جهانی دارند، بیشترین آسیب را در عدم تطابق تعطیلات آخر هفته ایران با جهان می بینند. درحال حاضر لایحه ای به مجلس ارائه شده که براساس آن قرار است روز پنجشنبه در سراسر کشور تعطیل رسمی باشد.هدف از این اقدام برنامه ریزی مدون خانوارها و گذران ساعات بیشتری در روزهای آخر هفته برای انسجام خانواده بیان شده است. در لایحه تعطیلی پنجشنبه ها بانک ها مستثنا شده اند و در کنار اماکنی مانند بیمارستان ها و مراکز نظامی که ۲۴ ساعته مشغول کارند، قرار گرفته اند که این موضوع منطقی به نظر نمی رسد.
همچنین باتوجه به فراگیری بانکداری الکترونیک و انجام اغلب امور مالی به وسیله اینترنت تعطیلی بانک ها در پنجشنبه ها در کنار سایر ارگان ها خللی در زندگی مردم ایجاد نمی کند. در کنار این موضوع، استرس و فشار کاری شدید کارمندان بانک و نیاز آنها به استراحت و مسافرت و همچنین شلوغی و ازدحام در شعب بانکی در روز پنجشنبه در صورت تعطیلی سایر ارگان ها، ضرورت تعطیلی بانک ها مانند سایر ادارات را بیشتر نمایان می کند؛ بنابراین از نمایندگان مجلس شورای اسلامی انتظار می رود در بررسی لایحه دولت نسبت به اصلاح این موضوع اقدام کنند. اما نکته حائزاهمیت این است که بانک ها عمده کارکردشان در مراودات بین المللی است؛ بر همین اساس دولت باید تلاش کند تا میزان مغایرت تعطیلات آخر هفته در ایران با جهان را به حداقل برساند، زیرا هرچه بازه زمانی برای مراودات تجاری و مالی با کشورهای دنیا گسترده تر باشد، ایران کمتر از قافله تجارت جهانی عقب خواهد ماند. پیشنهاد بنده این است که به جای تعطیلی سراسری در روز پنجشنبه نمایندگان مردم در خانه ملت، تعطیلی روزهای شنبه را به رأی بگذارند و برای همسو شدن تجارت ایران با جهان روز شنبه را به عنوان تعطیلی رسمی آخر هفته اعلام کنند. در این صورت مردم روز جمعه را که روز انجام فرایض دینی است از دست نخواهند داد. همچنین با تعطیلی روز شنبه اختلاف ایران در تعطیلات برنامه ریزی شده با جهان به حداقل می رسد.