اصناف مردمیترین نهاد اقتصاد ایران است
مراسم روز ملی اصناف شنبه، ۳ تیر ۱۴۰۲ با حضور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، علیرضا فخاری استاندار تهران، غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان ادب فارسی و قاسم نوده فراهانی، نماینده وزیر صمت در اتاق اصناف ایران در سالن همایشهای صداوسیما برگزار شد.
در مراسم بزرگداشت روز ملی اصناف از رئیس مجلس خواسته شد این قوه درباره اصلاح قانون نظام صنفی و رفع خلأهای موجود در درگاه ملی مجوزهای کسبوکار، به اصناف و دولت کمک کند. همچنین در این مراسم از منتخبان صنفی در ۵ محور تقدیر شد. گفتنی است در این مراسم رئیس کمیسیون صنایع و معادن، رئیس فراکسیون اصناف و جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز حضور داشتند.
آنچه در ادامه میخوانید گزارش خبرنگار صمت از این مراسم است.
معرفی منتخبان روز ملی اصناف در ۵ محور
محمدرضا فرجی، دبیرکل آیین بزرگداشت روز ملی و هفته اصناف پیش از این در ۳۱ خرداد با بیان اینکه شعار روز ملی و هفته اصناف سال ۱۴۰۲، «اصناف مردمیترین نهاد در اقتصاد ملی» است، افزود: برای نخستین بار در تاریخ برگزاری روز ملی اصناف، اتاق اصناف تهران با تعیین هفته اول تیر بهعنوان هفته اصناف، روزهای این هفته را به این ترتیب نامگذاری کرده که روز اول باعنوان «اصناف، روزی حلال و تعظیم شعائر اسلامی» و روز دوم باعنوان «اصناف، پشتیبانی از انقلاب، دفاع مقدس و آرمانهای امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب» نامگذاری شده است. وی ادامه داد: برای روز سوم این هفته شعار «اصناف، افسران جنگ اقتصادی و پرچمداران تحقق رشد تولید و مهار تورم»، روز چهارم «اصناف، اشتغالزایی، تولید ثروت و زنجیره ارزش»، روز پنجم «اصناف، میراث معنوی و احیای فرهنگ عمومی»، روز ششم «اصناف، شبکه جامع تامین و توزیع کالا و نوینسازی کسبوکار و روز هفتم «اصناف، برای مردم، سیمای عمومی و جان شهر» برگزیده شده است. فرجی همچنین به انتخاب چهرههای شاخص صنفی در ۵ محور اشاره کرد و توضیح داد: منتخبان روز ملی اصناف در ۵ محور شامل چهره صنفی منصف مستحق دریافت جایزه الکاسب حبیبالله، چهره کارآفرین صنفی مستحق دریافت جایزه اشتغالزایی آسان، چهره صنفی نوآور مستحق دریافت جایزه صنفی پیشگام، چهره دانشبنیان صنفی مستحق دریافت جایزه صنفی توسعهمحور و چهره صنفی حامی مصرفکننده معرفی میشوند و موردتقدیر قرار میگیرند.
دبیرکل مراسم بزرگداشت روز ملی اصناف متذکر شد: انتخاب این افراد بهمعنی این نیست که دیگر نامزدها، شایسته دریافت تندیس نبودند و از آنجایی که در هر محور امتیاز نامزدها بسیار نزدیک به هم بود، در واقع این افراد نماینده قشر بزرگی از جامعه صنفی هستند که همگی شایسته تقدیر و قدردانی هستند.
وی به حضور مقامات عالیرتبه از مجلس، دولت و قوه قضاییه از جمله محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در مراسم روز ملی اصناف اشاره کرد و افزود: در این مراسم که ۳ تیر در مرکز همایشهای بینالمللی صداوسیما برگزار میشود، علاوه بر مقامات عالیرتبه سه قوه و مدیران ارشد دولت، مدیران و فعالان صنفی تهران و سراسر کشور نیز حضور دارند که البته باید گفت ایشان خود میزبان این مراسم هستند.
فرجی در پایان خاطرنشان کرد: روز ملی و هفته اصناف را خدمت همه همکاران در سراسر کشور و خانواده بزرگ اصناف تبریک و تهنیت گفته و امیدوارم مشکلات مرتفع شود و رونق به بازار کشور بازگردد.
اصناف، فرماندهان عرصه اقتصادی کشور
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در همایش روز ملی اصناف گفت: دیدید که دشمنان قدارهبند و کسانی که بد کشور و ملت ما را میخواهند و افتخار ایران و اسلام را نمیخواهند به چه افتضاحی افتادهاند و اوج آن را درباره منافقین شاهد بودهایم که اوج قدرت و حوزه نفوذ ما تا کجاست. با نگاه به تاریخ میبینیم که هر زمانی که از اصناف حرفی زده میشود، نقش آنها در مسائل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کشور بسیار برجسته و درهم تنیده است و نقش چندساحتی دارند.
وی افزود: نخستین وظیفه ما این است که شکر این نعمت را بجا بیاوریم، اما اقرار میکنم ما نتوانستهایم از این ظرفیت بهتمام معنا مردمی و روی پای خود ایستاده و قدرت حل مسئله داشتن، استفاده کنیم.
نقش اصناف در دوران دفاع مقدس
قالیباف در ادامه ضمن تبریک روز ملی اصناف خطاب به اصناف و بازاریان گفت: شما فرماندهان عرصه اقتصادی کشور هستید.
وی ضمن گرامیداشت یاد شهدای حوزه اصناف یادآور شد: کمتر کسی است که قدر زحمات شما را نداند و کسانی که در دوران دفاع مقدس در جبهه حضور داشتهاند، نقش اصناف در دوران دفاع مقدس را بهخوبی میدانند. اصناف در موقعیتهای مختلف مانند جنگ، مناطق جنگی و ساخت و تعمیر ادوات و آمبولانسها زیر آتش دشمن نقش مهمی داشتند و این روحیه شهادتطلبی اصناف در دوران جنگ قابلتقدیر است.
نقش پررنگ اصناف در انقلاب و کرونا
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اصناف در دوران پیروزی انقلاب و بعد از آن و دوران دفاع مقدس و مهمتر از همه در دوران تحریمهای ظالمانه نطام استکباری نقش مهمی در اقتصاد ما داشتند، گفت: نقش اصناف در دوران کرونا نیز مشهود است که این موارد از ویژگیهای منحصربهفرد این حوزه است.
وی خطاب به اعضای اصناف حاضر در همایش افزود: این موارد مایه افتخار دنیا و آخرت شما است و بار سنگینی را نیز بر دوش شما گذاشته که باید قدر بشناسید و شکر این نعمت را بجا آورید. مهمترین شکل شکرگزاری این نعمت آن است که بتوانید خدمات صادقانهای به مردم ارائه کنید؛ بنابراین باید با مردم و جامعه مدارا کنید و مشکلات سر راه مردم و کشور را با هم رفع کنیم.
مردمیتر از حوزه اصناف بخشی نیست
قالیباف در ادامه بیان کرد: امروز در هر جلسهای که حضور داریم از مشکلات بحث میکنیم و درباره تشخیص و توان حل آن مسائل بحث نمیکنیم. در جلسات میگویم در اوایل دهه ۷۰ نیز همین مباحث و موضوعات را داشتیم، اما در دهه جدید دیگر جای این مباحث نیست.
رئیس مجلس افزود: وقتی از اقتصاد حرف میزنیم، رهبر معظم انقلاب میفرمایند باید حکمرانی در عرصه اقتصاد را مردمی کنیم و مردمیتر از حوزه اصناف بخشی نیست. در این زمینه هم ما مقصریم و هم دوستان در اصناف، چراکه روابط دقیق ساختاری با هم برقرار نمیکنیم.
قالیباف در ادامه یادآور شد: زمانی که در حوزه خدمت در نیروی انتظامی بودم و بحث اماکن مطرح بود، با دوستان در اصناف جلسه میگذاشتم و هیچ تصمیمی را در ناجا بدون توافق با اصناف قبول نمیکردم و جلساتی برگزار میکردیم تا آن کار را به نفع مردم، کشور و امنیت اقتصادی پیش ببریم.
میتوانیم حکمرانی در حوزه اقتصاد را به مردم بسپاریم
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ما میخواهیم همه چیز را خودمان در سیستم رسمی دولتی بهمعنای عام پیش ببریم، گفت: این روش بهویژه در اقتصاد امکانپذیر نیست. حضرت امام نیز در جایی فرمودند دخالت دولت در اقتصاد شرعا حرام است. بهنظر من حکمرانی در دوران دفاع مقدس بهطور قطع توسط مردم انجام میشد. اگر قهرمانان و شهدای دوران دفاع مقدس را ببینیم قبل از ورود به میدان جنگ یا مانند شما کاسب بودهاند یا اینکه دانشجو، کارگر، طلبه و... بودهاند و بهندرت افرادی را پیدا میکنید که شغل نظامی داشتهاند و این حکمرانی مردم در عرصه دفاع مقدس است؛ بنابراین میتوانیم حکمرانی در حوزه اقتصاد را بهدست مردم بسپاریم و بعد از آنها مسئولیت بخواهیم و دولت از آنها مطالبهگری کند و قطعا این کار امکانپذیر است. انتظارم این است که این موضوع را دنبال کنیم.
قالیباف درباره قانونگذاری در حوزه اصناف بیان کرد: سال گذشته درباره قانونگذاری با هم صحبتهایی داشتیم و قولهایی داده شد که هرچه نگاه میکنم تاکنون این موضوع پیش نرفته است؛ به این دلیل که نه ما در مجلس و نه شما در این عرصه ارتباط ساختاری برقرار نکردهایم.
اصناف و بازار، مردمیترین نهاد
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت: انتظارم این است که این ارتباط برای اینگونه حکمرانی در حوزه اقتصاد برقرار شود.
وی با بیان اینکه اصناف و بازار مردمیترین نهادی است که در همه ابعاد زندگی مردم نقش دارد، بیان کرد: این نقش آنقدر زیاد است که ساحتهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و محیطزیستی نیز دارد و نمیتوانید هیچ کدام از استراتژیهای بخشی را ببینید که اصناف در آن نقش نداشته باشند.
وی افزود: در یک سال باقیمانده از مجلس اصلاح قانون اصناف و مواردی از آن باید انجام شود. مردمیترین نهاد جمهوری اسلامی، مجلس است و ما نماینده شما اصناف هستیم؛ بنابراین نمیتوانیم موضوعی را تصویب کنیم که خود اصناف با آن مشکل داشته باشند.
نگذارید حذف شویم
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با تاکید بر اینکه حوزه اقتصاد در دنیا آنچنان پرسرعت در حال تحول است که اگر ما بخواهیم مثل گذشته حرکت کنیم حذف خواهیم شد، تصریح کرد: این موضوع مانند این است که میگویند دنیا به پیچ رسیده و پیچ میپیچد و ما نیز باید بپیچیم. نحوه اشتغال، آموزش و ساختارسازی و حتی کار و ماموریت متفاوت شده است.
وی افزود: هرجا احساس کردید اصلاحاتی نیاز است انجام میدهیم، اما بدانید ما هرگز به مدیریت دوران مکانیکی و داینامیکی برنمیگردیم. امروز مدیریت باید سایبرنتیک و خودتنظیمگر باشد و با هدف حرکت کند تا بتواند امروز به حیات خود ادامه دهد.
وی تاکید کرد: نیروهای جوان عرصه باید بتوانند در حوزه مسائل اقتصادی و نهاد بازار و اصناف بهعنوان مهمترین مجموعه کار را پیش ببرند، چراکه به عدالت و منافع اقتصادی نزدیکتر است و زمان را از دست نمیدهیم و به نفع ما خواهد بود.
در انتظار تحولی عظیم
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: در یک فرصت کمنظیر در دنیا از نظر جمعیتی قرار داریم و در حوزه فناوریهای روز جزو کشورهای پیشرفته دنیا هستیم و امنیت زمانی ما کمتر از یک دهه است که باید با استفاده از این فرصت تحول عظیمی در کشور ایجاد کنیم.
وی افزود: امروز در بعضی از تصمیمات در این زمینهها فرصتها به تهدید تبدیل میشود و این موضوع برای اصناف و در مجموع اقتصاد بسیار مهم است؛ بنابراین از پیشکسوتان انتظار داریم در این بخش میدان را به تمام معنا برای جوانان فراهم کنند تا تحول عظیمی اتفاق بیفتد.
اصناف و بازاریان همیشه در صحنه
قالیباف در پایان گفت: در حوادث سال گذشته اصناف و بازاریان بهویژه در تهران به تمام معنا از خود مایه گذاشتند و با گوشت و پوست و استخوانم این را درک میکنم که اصناف برای امنیت و عزت کشور همراهی کردند. البته اشکالاتی در کار ما بود، اما دیدید که دشمنان قدارهبند و کسانی که بد کشور و ملت ما را میخواهند و افتخار ایران و اسلام را نمیخواهند به چه افتضاحی افتادهاند و اوج آن را درباره منافقین شاهد بودهایم که اوج قدرت و حوزه نفوذ ما تا کجاست. این افتخارات به برکت زحمت شما است و قدردان شما هستیم و خداقوت میگویم.
هیچ زیادهخواهی از بخشهای دولتی و حاکمیتی نداریم
علی توسطی در آیین بزرگداشت روز ملی اصناف که در مرکز همایشهای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران با حضور رئیس مجلس شورای اسلامی برگزار شد، گفت: ما هیچ مطالبهگری و زیادهخواهی از بخشهای دولتی و حاکمیتی نداریم و آنچه که ما میخواهیم حرکت به سمت تحقق شعار سال است.
رئیس اتاق اصناف تهران با اشاره به نامگذاری سال با عنوان مهار تورم و رشد تولید، بیان کرد: وقتی رهبر فرزانه و دانشمند انقلاب، سال را با عنوان مهار تورم و رشد تولید نامگذاری میکنند، بهمنزله آن است که چراغ راه را به ما نشان دادهاند؛ بنابراین هدف ما دستیابی به شعار سال است.
درخواستی از رئیس مجلس
توسطی از رئیس مجلس خواست مجلس درباره اصلاح قانون نظام صنفی و رفع خلأهای موجود در درگاه ملی مجوزهای کسبوکار، کمک کند.
۵۲ درصد درآمد مالیاتی کشور از استان تهران است
در ادامه این مراسم علیرضا فخاری، استاندار تهران بیان کرد: امروز ما برای داشتن یک اقتصاد سالم و پیشرو نیازمند همگرایی ظرفیتهای اقتصاد ملی هستیم و اصناف خط مقدم این همگرایی قرار دارند.
استاندار تهران بیان کرد: اصناف در دوران مختلف شکلگیری ظرفیتهای اقتصادی ایران نقشآفرینی کردهاند و در شرایط سخت مطمئنترین تکیهگاه برای حرکت سیالگونه اقتصاد کشور بودهاند. وی اظهار کرد: آنچه که امروز شاهدیم همراهی توأم با تداوم برای پیشبرد آرمانهای انقلاب اسلامی ازسوی اصناف است.
فخاری بیان کرد: با تلاش بخشهای اقتصادی نزدیک ۴۰ درصد GDP کشور را از طریق اصناف خلق کردهایم. وی افزود: ۵۲ درصد درآمد مالیاتی کشور نیز در استان تهران تامین میشود که این محصول تلاش اصناف در گردش اقتصادی کشور است.
این مشکلات بحرانزا نیست
فخاری اظهار کرد: در حوزه اقتصادی، بهویژه در بخش اصناف ممکن است مشکلاتی وجود داشته باشد که بحرانزا نیست و قابلحل است؛ بنابراین اگر تمرکز بر این مسائل صورت گیرد با تعامل مشکلات قابلحل است.
وی با اشاره به قانون نظام صنفی بیان کرد: اصلاح این قانون یکی از الزاماتی است که اصناف را به آرامش میرساند؛ بنابراین باتوجه به قانون نظام صنفی قبلی که مشکلاتی برای اصناف داشته لازم است اصلاح آن در دستور کار مجلس قرار گیرد.
سامانه صدور مجوزها مانع پیشرفت نیست
استاندار تهران درباره سامانه صدور مجوزها بیان کرد: این سامانه مانع پیشرفت نیست و مانند گذشته مرجعیت اصناف بهعنوان تاییدکنندگان نهایی پذیرفته میشود.
ضرورت اصلاح قانون نظام صنفی
در ادامه این برنامه قاسم نوده فراهانی، نماینده وزیر صمت در اتاق اصناف ایران، اظهار کرد: در شرایط فعلی کشور با تحولات گسترده اقتصادی داخلی و خارجی مواجه است و این تحولات پیامدهای مختلفی دارد.
وی افزود: بدون شک اصناف بهعنوان شبکه اصلی توزیع کشور و همچنین تولیدکنندگان کوچک اقتصادی هستند. بیش از ۶۰۰ هزار واحد تولیدی کوچک در بخش اصناف وجود دارد که این تولیدکنندگان گردانندگان چرخهای اقتصادی کشور هستند و همین تولیدکنندگان از تغییرات و نوسانات کشور و جهان تاثیر میپذیرند.
وی بیان کرد: بهازای هر ۲۵ نفر، یک واحد صنفی در کشور وجود دارد که این مسئله مزایا و مضراتی دارد.
مشکلاتی در قانون نظام صنفی وجود دارد
نوده فراهانی با بیان اینکه اصناف با مشکلات عدیدهای مواجهند، بیان کرد: در قانون نظام صنفی، ما با مشکلاتی مواجهیم و قرار است قانون نظام صنفی جدیدی در مجلس مصوب شود اما در قانون نظام صنفی جدید که ۶۲ صفحه آن اصلاح شده نیز مشکلاتی وجود دارد که لازم است برای رفع آن از نظرات اصناف استفاده شود.
نماینده وزیر صمت در اتاق اصناف ایران با بیان مثالی افزود: در قانون نظام صنفی برای بیش از ۳ میلیون واحد صنفی فقط ۳۶ اتحادیه در نظر گرفته شده که قطعا با این تعداد اتحادیه اداره این تعداد واحد صنفی امکانپذیر نیست. لازم است درباره قانون نظام صنفی جدید از نظرات اصناف نیز استفاده شود و ۱۰ بند موردنظر ما سرلوحه کار قرار گیرد.
قانون نظام صنفی فسخ نشد
علیرضا شاهمیرزایی، معاون تجارت و خدمات وزیر صمت در مراسم روز ملی اصناف با بیان اینکه باتوجه به صحبتهای وزیر در جلسه رای اعتماد، وزارت صمت بهدنبال تغییرات ساختاری است، گفت: تصمیماتی هم برای اصناف گرفته شده که تا ابلاغ نشود نمیتوان اعلام کرد. درگاه ملی مجوزها صرفا برای نظارت بهتر ایجاد شده و در قانون هم همین بوده است؛ بنابراین اگر درست اجرا میشد نیاز به اصلاح نبود؛ پس اینکه گفته میشود قانون تسهیل صدور مجوزها، قانون نظام صنفی را فسخ کرده، درست نیست. وی با بیان اینکه حوزه فعالیت اصناف متنوع است و پراکندگی دارد، با بیان مثالی گفت: بخشهایی مثل اتحادیه املاک زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی و بخشهایی هم تولیدی هستند، اما بعضی بخشها تخصصی است و این موضوع باید در نظر گرفته شود؛ بنابراین باید اصلاح ساختار صورت گیرد.
اصناف از سامانه گریزان نیستند
شاهمیرزایی با بیان اینکه نمیتوان گفت اصناف از سامانه گریزان هستند و میخواهند به حالت سنتی برگردند، افزود: همه دنبال تسهیل شرایط هستند و کسبوکارهای اینترنتی هم جزوی از اصناف هستند. اصناف همگام با تکنولوژی هستند.
درگاه ملی مجوزها درست اجرا شد؟
معاون تجارت و خدمات وزیر صمت با بیان اینکه بحث این است که درگاه ملی مجوزها یک درگاه است، نه سامانه، در پاسخ به مطالبه رفع خلأهای درگاه ملی مجوزها که ازسوی مسئولان صنفی مطرح شد، تصریح کرد: درگاه ملی مجوزها صرفا برای نظارت ایجاد شده و در قانون هم همین گونه در نظر گرفته شده است؛ بنابراین اگر درست اجرا میشد نیاز به اصلاح نبود.
وی افزود: گفته میشود قانون تسهیل صدور مجوزها، قانون نظام صنفی را فسخ کرده است. از نظر ما این درست نیست. در قانون آمده که رئیس اتحادیه باید پروانههای صنفی را امضا کند که هنوز هم همین است. اینکه گفته میشود رئیس اتحادیه هیچکاره است، درست نیست.
اتحادیهها مانند قبل به کار خود ادامه میدهند
بهگفته معاون تجارت و خدمات وزیر صمت درحالحاضر ۶ میلیون پرونده کاربری ایجاد شده و واحدهای صنفی میتوانند امورشان را پیگیری کنند، اما همچنان جایی که پروانه صادر میکند، اتحادیه است. او ابراز امیدواری کرد که با همکاری وزارت اقتصاد این مشکل حل شود.
امکان راهاندازی شهرکهای صنفی فراهم شد
همچنین محمود سیجانی، رئیس سازمان صمت استان تهران در این مراسم با بیان اینکه تامین مالی یکی از بحثهای اصلی اصناف و تولیدیها است، گفت: در حوزه تولید و تجارت استان، رسیدگی به مشکلات در حوزه تامین اجتماعی، بانکی، تامین نقدینگی و مالیاتی را از طریق کارگروههای ستاد تسهیل و رفع موانع تولید پیگیری میکنیم. وی افزود: در ماههای اخیر دولت اصلاحیهای بر اساسنامه سازمان شهرکها اعمال کرد تا بتوان شهرک صنفی نیز ایجاد کرد. این موضوع بهتازگی مصوب هم شد.
سیجانی اضافه کرد: درحالحاضر هر گروه کالایی که بخواهد در استان شهرک صنفی ایجاد کند، میتواند درخواست خود را ارائه دهد تا با همکاری شورای برنامهریزی استان مکانیابی انجام شود.
دولتها تورم را به پدیده گرانفروشی اصناف منتسب نکنند
در ادامه این مراسم حسین سلاحورزی، رئیس اتاق بازرگانی ایران، بیان کرد: هنوز هیچ کدام از ما تصور دقیق و نزدیکی از تاثیر اصناف در اقتصاد نداریم. واقعیت این است که اصناف در مقوله رشد و ثبات، بهدرستی ستون فقرات اقتصاد کشور هستند. وی گفت: در ۵۰ سال گذشته با پدیدهای بهعنوان تورم و ناترازی بودجه ناشی از آن مواجهیم و هر وقت دولتها در کنترل تورم و قیمتها ناتوان بودهاند، هیچ دیواری کوتاهتر از اصناف نیافتهاند تا این را به پدیده گرانفروشی تنزل و به اصناف نسبت بدهند که به نظرم این یک خطا است.
مداخله دستوری و آثار آن
سلاحورزی افزود: مداخله بعدی در واقع مداخله دستوری است که هم در حوزه قیمتی و هم در حوزههای دیگر اتفاق میافتاد و اجازه نقشآفرینی سلولهای اقتصاد را نخواهد داد و مداخله دیگر نیز وجود دارد که مربوط به انتخاب سخنگویان مردمیترین بخش از اقتصاد است؛ چه اتاق بازرگانی و چه اتاقهای دیگر که ما امیدواریم با توجه به دیدگاه رئیسجمهوری و رئیس مجلس شاهد این مسائل نباشیم.
سخن پایانی
در مراسم روز ملی اصناف مشکلات اصناف از ایرادات قانون نظام صنفی تا رفع خلأهای موجود در درگاه ملی مجوزهای کسبوکار بهطور مستقیم با رئیس مجلس شورای اسلامی در میان گذاشته شد. بر این اساس امیدواریم در نخستین فرصت به مشکلات بیشمار اصناف رسیدگی شود.