ارز، هر روز گران‌تر از دیروز
بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، مرکز مبادله ارز و طلای ایران از امروز فعالیت رسمی خود را در حوزه معاملات ارزی (اسکناس و حواله) آغاز کرد.
بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، مرکز مبادله ارز و طلای ایران از امروز فعالیت رسمی خود را در حوزه معاملات ارزی (اسکناس و حواله) آغاز کرد. این درحالی است که روز گذشته و در آستانه راه اندازی سامانه مبادله ارز و طلا، دلار از «مرزروانی» ۵۰ هزارتومان هم عبور کرد.
طبق اعلام بانک مرکزی، مرکز مبادله ارز و طلای ایران، دارای چندین تالار معاملاتی و عرضه ارز و طلا خواهد بود که در مرحله نخست تالار ارز خدماتی و تالار حواله مرکز مبادله ایران در آن گشایش شده و شروع فعالیت خواهد داشت. بازارساز با عرضه معنادار ارز سعی کرده است مانع از نوسان شدید نرخ شود و برخی از فعالان باور دارند که با شروع به کار سامانه جدید مبادلات ارزی بانک مرکزی، احتمال دارد ارزش دلار در بازار آزاد نیز کاهش پیدا کند. با این حال، حداقل از ابتدای هفته تا روز سه شنبه، قدرت در بازار آزاد اسکناس امریکایی بیشتر به دست خریداران و افزایشی ها بوده است. نشانه این اتفاق، رشد نرخ دلار به سطحی بوده که در طول تاریخ مبادلات این ارز در بازار آزاد سابقه نداشته است.البته بازارساز عنوان کرده است که نرخ بازار آزاد، واقعی نیست ولی بیشتر فعالان باور دارند که همین نرخی که از سوی بازارساز غیرواقعی خوانده می شود، انتظارات آتی فعالان اقتصادی و بازیگران ارزی را تنظیم می کند.
معامله گران مدعی اند ارسال حواله سخت شده، صرافی های دوبی شماره ایران را جواب نمی دهند، عراق مثل قبل دست بازرگانان را باز نمی گذارد، بنابراین عادی است که نرخ حواله بالا برود. با اینهمه مدیر کل تجارت خارجی بانک مرکزی از برنامه های بانک مرکزی برای کنترل ارز خبر می دهد و معتقد است نرخ سازی صورت گرفته برای دلار بازار آزاد مبنای واقعی نداشته و منابع ارزی کشور از طریق منابع صادر کنندگان تامین شده و امسال ۳۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است. آنچه مسلم است؛ با وجود تلاش های نهاد پولی کشور برای ثبات در نرخ ارز، تنها در یک ماه بهمن این اسکناس امریکایی بیش از ۱۱ درصد رشد نرخ داشته است.
تکرار اشتباه های قبلی
رئیس مجلس شورای اسلامی در واکنش به درخواست رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در مورد نوسانات بازار ارز، گفت: بازار ارز با همکاری دولت و مجلس به ثبات می رسد.
محمدرضا پورابراهیمی در نشست علنی روز گذشته مجلس شورای اسلامی در تذکر شفاهی با بیان اینکه در مسائل ارزی کشور نیازمند یک تصمیم گیری جدی هستیم، اظهارکرد: امکان کنترل بازار ارز وجود دارد اما به دلیل اعمال تصمیم هایی که تکرار اشتباه های قبلی است، زحمات دولت در حذف سیاست ارز ترجیحی زیر سوال می رود. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر اینکه فرصت آزمون و خطا در اقتصاد ایران وجود ندارد، از قالیباف خواست تا جلسه غیرعلنی در این مورد با حضور محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی و محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی برگزار شود. پورابراهیمی خواستار همفکری دولت و مجلس در حوزه تصمیم های ارزی شد و تعیین نرخ ثابت ارز برای اقتصاد کشور را مغایر ماده ۲۰ قانون احکام دایمی برنامه و خلاف مصوبات مجلس دانست و خاطر نشان کرد که این کار به اقتصاد لطمه می زند.
ثبات بازار با همکاری دولت و مجلس
در ادامه رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر پورابراهیمی اظهارکرد: در هفته های گذشته هم مسائل مربوط به ارز در حضور رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد مورد بررسی قرار گرفت؛ البته این موضوع منطبق بر قانون پیش نرفت و این اشکال وارد است.
محمدباقر قالیباف با بیان اینکه امروز هم جلسه ای در این خصوص برگزار می شود، افزود: مباحث مربوط به بازار ارز در این جلسه بررسی می شود.
وی اضافه کرد: اگر در بازار ارز از مسیر درست و صحیح حرکت کنیم، می توان با همکاری دولت و مجلس بازار ارز در کشور را به ثبات برسانیم.
تامین همه نیازهای ارزی خدماتی کشور
رئیس کل بانک مرکزی نیز با اشاره به آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلا گفت: همه نیازهای ارزی خدماتی مردم در سامانه مبادله ارز و طلا تامین می شود. به گزارش ایرنا، محمدرضا فرزین در یک برنامه تلویزیونی از آغاز به کار مرکز مبادله ارز و طلا اظهارکرد: تامین ارز کالاهای اساسی و تجهیزات پزشکی و سایر نیازها را با ارز ۲۸۵۰۰ تومان ادامه می دهیم. وی افزود: ارز کالاهای اساسی را از محل فروش ارز حاصل از فروش نفت، میعانات گازی تامین خواهیم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: در مسئله ارز خدماتی باید روش تامین متفاوت باشد و در بانک مرکزی تلاش کردیم ۶۸ قلم خدمات را شناسایی کنیم تا تامین ارز آن انجام شود.
فرزین بیان کرد: ارز خدماتی، ارزی است که به صورت اسکناس به متقاضیان داده می شود و شامل ارز مسافرتی، پزشکی، دانشجویی و موارد دیگر است که باید تامین شود و برای تامین آنها سامانه هایی دیده شده که مردم می توانند به آن مراجعه و نیازهای ارزی خود را اعلام و تامین کنند. وی توضیح داد: مستندات ارائه شده توسط متقاضی در دستگاه مربوطه بررسی می شود و در صورت تایید ارز تایید شده توسط بانک مرکزی تامین می شود.
فرزین گفت: بانک مرکزی در شرایط کنونی تلاش می کند که از تمام آموزه ها و تجربه های گذشته کشور در حوزه ارزی استفاده کند و نوسانات را به حداقل برساند و ثبات را در کشور برقرار کند
تعیین نرخ بر اساس واقعیت های اقتصادی
رئیس کل بانک مرکزی از تعیین نرخ ارز و طلا بر اساس واقعیت های اقتصادی کشور با راه اندازی مرکز مبادله ارزی خبر داد. همچنین رئیس کل بانک مرکزی در صفحه خود در شبکه های اجتماعی اعلام کرد کلیه نیازهای واقعی کشور در مرکز مبادله ارزی تامین خواهد شد. با تشکیل مرکز مبادله ارزی کشور، نرخ ارز با توجه به منابع، مصارف ارزی و عوامل بنیادین کشف خواهد شد.وی همچنین تصریح کرد: نرخ ارز و طلا بر اساس واقعیت های اقتصادی کشور تعیین می شود.
سردرگمی در بازار سرکش ارز
روند صعودی نرخ ارز با صحبت های فرزین و خبر های منتشر شده از سفر رئیسی به چین نیز، نه تنها منجر به کاهش نرخ ارز نشد بلکه حتی نرخ ارز را در روند با ثبات نیز قرار نداد. به طوری که این اسکناس امریکایی در آخرین هفته بهمن ماه، هر روز در کانال ۴۰ هزار تومانی یک پله بالا رفت. هرچند تحلیلگران بازار، روند فعلی نرخ دلار را با وجود تورم بیش از ۵۰ درصدی، قابل توجه نمی دانند و معتقدند بازارساز با ابزار های کنترلی، اقدام به مهار نرخ ارز کرده است؛ ابزار هایی که به نظر می رسد یکی از مهم ترین آنها را از دست داده ایم! برجام که فعلا در کماست. به نظر می رسد نهاد پولی کشور قصد داشت با سفر رئیسی به چین امید تازه ای به بازار تزریق کند، اما این سیگنال بی اثر بود. با بالا گرفتن تنش های سیاسی در عرصه بین المللی علیه ایران، بازار های مالی و سرمایه ای در تب و تاب روند افزایشی و تردید معامله گران قرار گرفته است. درحال حاضر ایران در تنگنای مسائل بین المللی و تورم های داخلی گرفتار شده است.
با توجه به روز های پایانی سال برای بازار سرمایه که همسو با سیاست های بین المللی است، رشد شارپی را می توان متصور بود. برخی کارشناسان بازار نیز معتقدند نرخ دلار متاثر از نقدینگی و تورم داخلی، در مسیر صعودی قرار گرفته است.به نظر می رسد سیگنال های خبری، دیگر تاثیری در پایین آوردن نرخ ندارد و بازار ارز، چشم انتظار اخباری واقعی و با اثرپذیری بالاست تا دست پایین را بگیرد. تحلیلگران ارزی معتقدند نرخ حواله درهم این روز ها بیشترین نقش را در جریان قیمتی دلار دارد. روز گذشته نیز نرخ درهم در نیمه کانال ۱۳ هزار تومان باز شد، اما در ادامه روز کمی کاهش داشت و با نرخ ۱۳ هزار و ۴۶۰ تومان معامله شد.
دلار در انتظار خبر های خوش
این هفته قدرت در بازار آزاد دلار بیشتر به دست خریداران و افزایشی ها بود و نشانه این اتفاق، رشد نرخ دلار به سطحی بوده که در طول تاریخ مبادلات این ارز در بازار آزاد سابقه نداشته است. البته بازارساز می گوید نرخ بازار آزاد، واقعی نیست ولی بیشتر فعالان باور دارند که همین نرخِ به اصطلاح غیرواقعی، انتظارات آتی فعالان اقتصادی و بازیگران ارزی را تنظیم می کند.بر اساس گفته های برخی از فعالان، با انتشار آمار بانک مرکزی از جزییات نقدینگی، انتظارات افزایشی بخشی از بازیگران ارزی تقویت شده است. برخی از تحلیلگران نیز عنوان کرده اند که آمارهای جدید بانک مرکزی از احتمال خروج پول از سپرده های بانکی خبر می دهد و این موضوع موجب شده میزان خریدها تا اندازه ای در بازار افزایش پیدا کند.
