قطعات تقلبی با کمک دولت جمع شوند
حسن زارع‌نژاد- عضو انجمن تخصصی صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان خودرو کشور
افزایش نرخ قطعات خودرو در سال های اخیر سبب توزیع زیاد قطعات تقلبی و بی کیفیت در بازار لوازم یدکی شده است. افزایش فروش لوازم یدکی بی کیفیت و تقلبی علاوه بر اینکه صدای مصرف کنندگان را در آورده، به معضلی جدی برای تعمیرکاران نیز تبدیل شده است. متاسفانه حدود ۲۰ درصد قطعات خودرو در بازار از طریق قاچاق وارد می شود. همچنین حدود ۲۰ درصد دیگر این قطعات از تولیدات زیرزمینی تامین می شود، این در حالی است که قطعات زیرزمینی و حتی در برخی موارد قطعات وارداتی از کیفیت لازم برخوردار نیستند.
میزان خطری که از طریق استفاده از قطعات بی کیفیت به مصرف کننده می رسد به تناسب نوع قطعه خریداری شده متفاوت است. در حقیقت قطعاتی که در بهینه سازی کارکرد خودرو دخیل هستند، درصورتی که تقلبی باشند هزینه های مالی سنگین و خطرات جانی برای مصرف کننده دارند؛ در نتیجه وجود این قطعات تقلبی می تواند منجر به آسیب هایی شود که دامنه آن بسیار گسترده است، مانند عرضه انواع روغن های بی کیفیت. قطعات تقلبی و قاچاق خودرو، سهم زیادی در بروز تصادفات دارند. جمع آوری لوازم یدکی تقلبی از بازار و برخورد با متخلفان می تواند سبب کاهش آمار تصادفات شود. از سوی دیگر، هزینه های مصرف کنندگان نیز به دلیل استفاده از قطعات استاندارد کاهش می یابد. راهکار اصلی جلوگیری از عرضه تقلبی های، جلوگیری از فعالیت سازندگان زیرپله ای یا ورود کالاهای قاچاق تقلبی از سوی دولت است. همچنین فروشندگان نیز نقش بسیار مهمی در این زنجیره دارند و باید تنها از برندهای معتبر و تولیدکنندگان اصلی خرید کنند. در حقیقت اصل اول برای جلوگیری از عرضه کالاهای تقلبی، نظارت دقیق دولت بر بازار و جلوگیری از تولید و فروش کالاهای تقلبی و قاچاق است. گام نخست در مقابله با عرضه کالاهای قاچاق و تقلبی در حوزه لوازم یدکی خودرو ثبت کد رهگیری برای کالا است. از ۱۵ مرداد، ثبت «کد نقش» لوازم یدکی و قطعات خودرو در سامانه جامع تجارت الزامی و فرصت شناسه دار کردن کالاها و دریافت کد رهگیری تا ۱۵ مهر تمدید شد و از ۱۶ مهر همه صنوف عرضه کننده لوازم یدکی ملزم به عرضه کالای دارای کد رهگیری شدند و کالاهای بدون کد شناسایی جمع و با متخلفان برخورد قانونی می شود، این در حالی است که هنوز مقادیری لوازم یدکی در بازار وجود دارد که منشأ واردات یا تولید آنها مشخص نیست. تولید قطعه اصل، ۳ برابر قطعه تقلبی هزینه دارد. قطعات خودرو باید براساس استاندارد تولید و با کد شناسه کالا به بازار عرضه شوند، این در حالی است که پیشرفت تولیدات افزایش تولید و اشتغالزایی بیشتر را به دنبال دارد. از سوی دیگر وجود کالاهای بی کیفیت در بازار سبب بی اعتمادی مصرف کنندگان به قطعات موجود در بازار شده و اگر قطعات بی کیفیت جمع شوند، کمک زیادی به بازگشت اعتماد به بازار خواهد بود. لازم به ذکر است اتاق اصناف ایران در اطلاعیه ای به آگاهی تمامی واحدهای صنفی حوزه لوازم یدکی و قطعات خودرو رساند: در راستای مبارزه با عرضه کالای تقلبی و قاچاق، تمامی واحدهای صنفی فعال در حوزه لوازم یدکی و قطعات خودرو اعم از تولیدی و توزیعی های عمده و خرده در فروشگاه های حقیقی و مجازی، ملزم به درج کد رهگیری و شناسه کالا در فاکتورهای رسمی هستند. همچنین عرضه کنندگان در فضای مجازی مانند وب سایت های فروش، شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های موبایلی ملزم به درج شناسه کالا و کد رهگیری در کنار سایر مشخصات کالا هستند. بدیهی است با متخلفان برخورد قانونی اعمال خواهد شد.
