تاکید بر تامین امنیت غذایی در برنامه‌ریزی
امروز صحبت از ۵۰ تا ۶۰ درصدی دپو برنج داخلی در انبارها است؛ نرخ تمام شده بالا و کاهش سطح درآمد جامعه سبب شده تا برخی محصولات بدون بازار تقاضا از بین بروند.
وضعیت اقتصادی سبب شده تا آنچه پیش تر تولیدکنندگان نسبت به افت بازار تقاضا و کمبود خریدار هشدار می دادند امروز ملموس تر شود. بسیاری از تولیدکنندگان از افت ۲۵ تا ۳۵ درصدی بازار تقاضا سخن می گویند و تأثیری که کاهش قدرت خرید حتی در بازار کالاهای اساسی اعم از برنج، لبنیات و… داشته است. امروز صحبت از ۵۰ تا ۶۰ درصدی دپو برنج داخلی در انبارها است. نرخ تمام شده بالا و کاهش سطح درآمد سبب شده برخی محصولات بدون بازار تقاضا از بین بروند.
رضا حاجی پور، نماینده مردم آمل در مجلس شورای اسلامی در خبری اعلام کرد، با توجه به مشکلات به وجود آمده در ۱۰ ماه گذشته در حوزه بازار برنج، مجلس از طریق رئیس جمهوری و معاون اول پیگیری های بسیاری داشت که در نهایت امروز صبح معاون اول رئیس جمهوری با قید فوریت دستور داد تا وزارتخانه های دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فناوری اقدام به خرید برنج باقی مانده در انبارهای کشاورزان کنند.
سود دلالی در کشور بالاست
سیدعلی طاهری، رئیس اتحادیه برنج فروش های بابل درباره بازار برنج داخلی به مهر گفت: نزدیک به ۵۰ درصد برنج های تولید داخل در انبارها باقی مانده و با نزدیک شدن به فصل گرما و خطر شپشک بخشی از این محصولات از بین خواهد رفت. وی افزود: سال گذشته در راستای حمایت از برنج داخلی انجمن صنفی کارفرمایی تشکیل شد. این انجمن طی قراردادی با استانداری استان مازندران و با پشتیبانی شرکت های داخلی قرار شد خرید برنج ایرانی انجام شود. این کار آغاز شد اما باز هم موجب حرکت بازار تقاضا و ایجاد کشش برای خرید محقق نشد.
وی درباره دلیل این امر اظهار کرد: نخست این که نرخ مشخص نیست و نرخ سلیقه ای اعمال می شود. به عنوان مثال طارم حداکثر هر کیلو ۶۲ تا ۶۵ هزار تومان خریداری می شود. مشکل دیگر محل تحویل برنج ها بود. شهرک صنعتی بابل کنار نسبت به مرکز شهر ۳۰ کیلومتر فاصله دارد محلی که برنج ها تحویل می شود. اگر یک کشاورز بخواهد بار خود را از شرق بابل به سمت غربی ترین نقطه ببرد نرخ تعیین شده به همراه هزینه حمل ونقل، کشت و فروش محصول را غیراقتصادی می کند. رئیس اتحادیه برنج فروش های بابل گفت: خرید محصول با تأخیر و با نرخ بسیار پایین، برنج کار را متضرر کرده؛ علاوه بر اینکه کشاورز به دلیل نیاز به پول ناچار است بهترین برنج را با کمترین نرخ حتی پایین تر از نرخ برنج خارجی به فروش برساند.
برنج خارجی نفس برنج ایرانی را گرفت
طاهری در پاسخ به این پرسش که آیا انجمن برنج فروشان بابل درباره مشکلات با نهادهای متولی و نمایندگان خانه ملت رایزنی کرده است یا خیر، گفت: مکاتبات انجام شده اما تأثیری نداشته است. موضوع مهم نبود خریدار است که باعث افت نرخ شده و این موضوع هم به واردات بی رویه برنج خارجی بر می گردد.
وی تصریح کرد: در سال های گذشته هنگام برداشت برنج واردات ممنوع بود اما چند سالی است که این محدودیت برداشته شده و این امر باعث لطمه به برنج کاران داخلی شده است.
وی توضیح داد: هر هکتار زمین شالی کاری شده از ابتدا کشت تا برداشت ۴۰ میلیون تومان هزینه دارد؛ البته به شرط اینکه زمین اجاره ای نباشد.
وی اضافه کرد: درحال حاضر با وجود افزایش هزینه های تولید با نرخ تورم موجود نرخ برنج طارم ۳۵ هزار تومان نسبت به سال ۱۴۰۰ افت داشته است.
رئیس اتحادیه برنج فروش های بابل درباره تشکیل تعاونی در استان های شمالی برای خرید و بسته بندی و توزیع برنج داخل عنوان کرد: برنج محصولی هزینه بر است از این رو راه اندازی تعاونی سرمایه زیادی نیاز دارد ضمن آن که باید خریدار هم وجود داشته باشد.
طاهری در پاسخ به این پرسش که چرا برنج مازاد و محصولی که در داخل بازار ندارد صادر نمی شود، گفت: برنج داخلی نمی تواند شاخص های استاندارد آزمایشگاه های بین المللی در حوزه میزان سموم موجود در محصولات را پاس کند.
خطر در کمین امنیت غذایی دهک هاى پایین
در همین حال سالار ساکت نایب رئیس هیات مدیره انجمن برنج، در آیین یازدهمین سالروز تاسیس انجمن واردکنندگان برنج با اشاره به مشکلات پیش آمده در ۸ ماه گذشته برای اعضاى این انجمن گفت: محدودیت های شدید ماه هاى گذشته باعث سردرگمی شد و این درحااس است که تامین امنیت غذایی اولویت اول انجمن است.
وی افزود: در سال جارى میزان تولید برنج حدود ۲۰ درصد نسبت به پارسال کاهش خواهد یافت. از سوی دیگر مشکلاتی برای واردکنندگان در تعامل با فروشنده هندى و پاکستانى ایجاد شده که باید به حل این موارد پرداخت. فراموش نکنیم که بخش قابل توجهى از دهک هاى اقتصادى پایین جامعه خریدار برنج خارجى هستند. باید در خصوص این موضوع فکری کرد و برنامه منظمى از سوى دستگاه هاى مسئول اعلام شود تا امنیت غذایی دهک هاى پایین جامعه به خطر نیافتد.
ساکت اضافه کرد: اگر فصل ممنوعیت واردات برقرار شود موجب افزایش نرخ برنج در بازار خواهیم بود. این ممنوعیت ها هیچ وقت نتوانسته منافع مصرف کننده را تامین کند. سیاست دیگر جلوگیری از انحصار است.
کمک به معیشت اقشار کم درآمد
مرتضى شاه حسینى یکى از موسسان انجمن و فعالان با سابقه حوزه واردات برنج گفت: در گذشته نگاه به واردات بسیار منفى بود. بدون توجه به اینکه واردات برنج علیه تولید نیست بلکه در راستاى تامین کسرى نیاز کشور انجام مى شود. با وادرات نیاز دهک هاى پایین جامعه تامین می شود و باید توجه ویژه اى به این موضوع داشت. وی توصیه کرد برنامه ریزی ها با هدف تنظیم بازار و کمک به معیشت اقشار کم درآمد و جلوگیرى از افزایش نرخ برنج در بازار انجام شود.
سخن پایانی
با وجود ورود سه وزارتخانه برای خرید برنج داخلی به نظر می رسد قیمت ها پایین تر از هزینه تمام شده باشد و در ادامه گلایه گندمکاران، برنجکاران نیز گلایه مند خواهند بود. اگر برای این مشکلات راهکار درستی ارائه نشود نه آینده ای نه چندان دور این مشکلات، معضلاتی خواهند شد که بحران ایجاد کرده و امنیت غذایی کشور را با خطر مواجه می کند.
