سهم مالیات در اقتصاد سایر کشورها
نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی معیاری از درآمد مالیاتی یک کشور نسبت بهاندازه اقتصاد آن است که با تولید ناخالص داخلی (GDP) اندازهگیری میشود. این نسبت تصویری از درآمد مالیاتی یک کشور ارائه میدهد و همچنین دیدگاهی از جهت کلی سیاست مالیاتی و همچنین مقایسه بینالمللی بین درآمدهای مالیاتی کشورهای مختلف را امکانپذیر میکند.
مالیات یک منبع درآمدی مهم برای دولتها به حساب میآید؛ درآمدی که اگر به درستی مدیریت شود میتواند موجب شکوفایی اقتصاد یک کشور شود. نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی، معیار مناسبی برای مقایسه سیستم مالیاتی کشورهای مختلف است. صمت در این گزارش به شرایط مالیاتی برخی از کشورهای جهان پرداخته است.
کشورهایی با بیشترین سهم مالیات از تولید ناخالص داخلی
بر اساس گزارش بانک جهانی، درآمدهای مالیاتی بالاتر از ۱۵ درصد از تولید ناخالص داخلی ( GDP ) یک عنصر کلیدی برای رشد اقتصادی و در نهایت کاهش فقر است. این سطح از مالیات تضمین میکند که کشورها پول لازم برای سرمایهگذاری برای آینده و دستیابی به رشد اقتصادی پایدار را در اختیار دارند. کشورهای توسعهیافته عموما درآمد مالیاتی به مراتب بالاتری دارند. برای مثال در سال ۲۰۲۱، میانگین درآمد مالیاتی نسبت به تولید ناخالص داخلی در میان اعضای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ۳۴.۱ درصد بود.
طبق آخرین آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۱، دانمارک با ۴۶ درصد بالاترین درصد مالیات نسبت به تولید ناخالص داخلی را دارد. پس از آن فرانسه با ۴۵.۱ درصد در رتبه دوم قرار میگیرد. کویت با ۱.۴ درصد کمترین نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی را دارد. طبق یک نظریه، با توسعه بیشتر اقتصادها و افزایش درآمد، مردم معمولا در مراقبتهای بهداشتی، حملونقل عمومی یا آموزش، تقاضای خدمات بیشتری از دولت دارند. این نظریه توضیح میدهد که چرا نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی به طور مثال در سال ۲۰۱۹ در اتحادیه اروپا، به طور متوسط ۴۱.۴ درصد و بسیار بیشتر از آسیا و اقیانوسیه، یعنی میانگین ۱۱.۹ درصد بود.
مردم کدام کشورها بیشترین مالیات را پرداخت میکنند؟
کشورهای اسکاندیناوی به خاطر شبکه امنیت اجتماعی گسترده خود و تامین بودجه عمومی برای خدماتی مانند بهداشت جهانی، آموزش عالی، مرخصی والدین و مراقبت از کودکان و سالمندان شناخته شده هستند.
سطوح بالای هزینههای عمومی به طور طبیعی نیازمند سطوح بالایی از مالیات است. اما باوجود نرخ بالای مالیات بر درآمد باوجود اینکه سالانه بیش از ۵۷ درصد از درآمد مردم از طریق مالیات کسر میشود، این کشور در رتبه هفتمین کشور شاد جهان قرار دارد و سیستم بهداشت و درمان آن یکی از بهترینهای جهان است. در سوئد، بیشتر مردم فقط مالیات بر درآمد سالانه خود پرداخت میکنند.سیستم مالیاتی سوئد بسته به اینکه شخص زیر ۶۵ سال باشد یا بالا ۶۵ سال، مقدار ثابتی کسر از مالیات دارد. در مورد سود سرمایه، نرخ مالیات عموما حدود ۳۰ درصد است. اگر شما از فروش ملک خود سود ببرید، بر سود شما ۲۲ درصد مالیات اعمال میشود. از سال ۲۰۰۵، هیچ مالیات بر ارثی در سوئد وجود ندارد، و از سال ۲۰۰۷، هیچ مالیات بر ثروتی وجود ندارد نرخ استاندارد مالیات بر ارزش افزوده برای کالاها و خدمات در سوئد ۲۵ درصد است، اما مالیات مواد غذایی ۱۲ درصد و مالیات کتاب، روزنامه و حملونقل مسافر ۶ درصد است. ۲۷ درصد از پول مالیاتدهندگان در سوئد در بخش آموزش و بهداشت و درمان هزینه میشود. درحالیکه ۵ درصد به پلیس و ارتش و ۴۲ درصد به امنیت اجتماعی اختصاص داده میشود. هزینههای بهداشت و درمان شهروندان از طریق مالیات تامین میشود و اغلب هزینههای درمان بسیار کم هستند. تحصیلات عالی و خدمات درمانی تا سقف مشخص نیز در این کشور رایگان است. ژاپن نیز یکی از کشورهایی است که مالیات بالایی از شهروندان خود دریافت میکند. در ژاپن توانایی پرداخت مالیات افراد به سه دسته تقسیم میشود: شهروند دائم کشور که ملیت ژاپنی دارد و در ۱۰ سال گذشته حداقل ۵ سال ساکن ژاپن بوده است.ساکن غیردائم کشور که یا شهروندانی که ملیت ژاپنی ندارند که در ۱۰ سال گذشته به مدت ۵ سال در کشور ساکن نبودهاند.
افرادی که شهروند ژاپن نیستند. در ژاپن ۶ نوع مالیاتستانی وجود دارد. مالیات بر درآمد که بهصورت سالانه بسته درآمد افراد از آنها اخذ میشود از ۵ تا ۴۵ درصد متغیر است. مالیات کارآفرینی برای افرادی که به صورت مستقل کار میکنند که بر اساس نوع کسبوکار و میزان درآمد مشخص میشود. مالیات بر دارایی که بر زمین، خانه و سایر داراییهای استهلاکپذیر اعمال میشود. مالیات بر ارزش افزوده که برای مواد غذایی و نوشیدنی ۱۰ درصد احتساب میشود. مالیاتهای مربوط به خودرو مالیاتهای نوشیدنیهای الکلی، تنباکو و بنزین که بر نرخ آنها افزوده میشود. خدمات بهداشت و درمان در ژاپن به طور کلی برای شهروندان ژاپنی، مهاجران و افراد خارجی به صورت رایگان فراهم میشود.
مردم کدام کشورها کمترین مالیات را میپردازند؟
تعدادی از کشورهای نفتی در خاورمیانه وجود دارند که هیچگونه مالیات بر درآمد شخصی یا مالیات بر شرکتهای شخصی ندارند. امارات متحده عربی یکی از این کشورها است.
با این حال، از شرکتهای نفتی و بانکهای خارجی مالیات میگیرد و مالیات غیرمستقیم را بر کالاهایی که معمولا برای سلامت انسان یا محیطزیست مضر هستند، وضع کرده است.
همچنین در این کشور مالیات بر ارزش افزوده در بیشتر کالاها و خدمات اخذ میشود.
عربستان سعودی نیز یکی از معدود کشورهای جهان است که نرخ مالیات بر درآمد شخص آن صفر است. منظور از مالیات بر درآمد شخصی در عربستان سعودی مالیاتی است که از افراد جمعآوری میشود و بر منابع مختلف درآمد مانند نیروی کار، حقوق بازنشستگی، بهره و سود سهام اعمال میشود.
همچنین در عربستان سعودی، مالیات بر درآمد شرکتها دریافت میشود. منظور از مالیات بر شرکتها مقدار مالیاتی است که برای یک سال تجاری از شرکتها اخذ میشود. این مالیات بر اساس درآمد خالصی که شرکتها برای یک سال تجاری کسب کردهاند، تعیین میشود.
حداکثر نرخ مالیات بر شرکتها در عربستان سعودی ۲۰ درصد است. باوجود این نرخهای مالیاتی کم، زندگی در عربستان نسبت به بیشتر کشورهای دنیا شرایط ایدهآلتری دارد.
در بحرین نیز هیچ مالیاتی بر درآمد، فروش، سود سرمایه یا دارایی وجود ندارد. هر چند اشخاصی که در بخش مشاغل داخلی و خارجی نفت و گاز فعالیت میکنند یا از استخراج و یا پالایش فسیل سود میبرند، موظف به پرداخت مالیات
هستند.
چنین شرکتهایی در بحرین، صرف نظر از محل سکونت و ملیت صاحب شرکت نرخ مالیات ۴۶ درصد بر سود خالص را برای هر دوره حسابداری مالیاتی پرداخت میکنند.
کویت و عمان نیز جزو مهمترین کشورهایی که کمترین مالیات را دارند به حساب میآید. البته شرکتهای موجود در شورای همکاری خلیجفارس که مالکیت خارجی دارند، مشمول پرداخت مالیات میشوند. قطر یک سیستم مالیاتی منطقهای را اجرا میکند، به این معنی که اگر فردی بدون توجه به محل اقامت خود، درآمدی از منبع واجد شرایط قطر داشته باشد، مشمول پرداخت مالیات میشود.
به همین جهت یک فرد خود اشتغال اگر درآمد خود را از منابع موجود در قطر بهدست آورد، ممکن است مشمول پرداخت مالیات بر درآمد شود و شرکتهای بینالمللی نیز موظف به پرداخت مالیات هستند. اما هیچگونه مالیات بر درآمدی از شرکتهایی که متعلق به اتباع قطری یا اتباع شورای همکاری خلیجفارس مقیم قطر هستند، اخذ نمیشود.
سخن پایانی
از آنجایی که جمعیت و اقتصاد کشورها بسیار متفاوت است، اندازهگیری کل درآمد مالیاتی برای مقایسه سیستمهای مالیاتی کشورها چندان کارساز نیست. اما استفاده از نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی یکی از مفیدترین راهها برای مقایسه سیستمهای مالیاتی در سراسر جهان است. هر چه این نسبت بیشتر باشد، نسبت پولی که به خزانه دولت میرود بیشتر میشود. پولی که اگر به درستی مدیریت شود، میتواند سلامت و شکوفایی بلندمدت را برای یک اقتصاد به ارمغان بیاورد. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط صندوق بینالمللی پول، نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی کشورها باید حداقل ۱۲ درصد باشد تا رشد اقتصادی خوبی را تجربه کنند.