متاسفانه باید اذعان داشت که این سه اتاق هم اکنون در یکی از ضعیفترین برهه های زمانی خود به سر می برند و قدرت چانه زنی با دولت و انتقال مشکلات و نظرات اعضا خود را به نسبت گذشته از دست داده اند و دلیل آن نیز بیش از همه مشکلات درونی خود به ویژه در بخش مدیریتی آنها است.

حکایت این سه اتاق حکایت مثنوی هفتاد منی است که اساسنامه ها و مرامنامه ها، توصیه های بنیانگذار انقلاب و رهبری و از همه مهمتر اعضا خود را کمتر به یاد می آورند و اولویت آنها بیشتر هیات مدیره ای است که یا برکنار شده و یا در بازداشت موقت است و یا نگران از دست دادن جایگاه خود در چند ماه دیگر است.

به عنوان مثال اتاق اصناف ایران در حالی به دنبال تصویب قانون جدید هستند که میلیون ها عضو این سه اتاق برای حل مشکلات خود و راهبری چرخ اقتصاد با گرفتاری هایی دیگری از جنس مدیران دست و پنجه نرم می کنند.

آنچه از خروجی این دو اتاق بیرون می آید، عملا عدم حضور جدی اتاق بازرگانی ایران به بیش از ۱۰۰ نهاد و شورای مشورتی و فاصله گرفتن تصمیم گیران دولت از این نهادهای مردمی و دولتی تر شدن اقتصاد است

اتاق بازرگانی حرف ناپسند

اتاق بازرگانی ایران عملا بعد از انتخابات مهمترین نقش خود یعنی نقش مشورتی را از دست داده و عملا دو جناح موافق و مخالف رئیس اتاق بازرگانی ایران اتاق را بیشتر به حرفی ناپسند در میان دولتمردان بدل کرده است.

مبحث فسادهای مطرح شده بدون اقناع افکار عمومی در دو اتاق تعاون و ایران اگر چه از نگاه صاحبان دعوی مهم نبوده و حل شده فرض می شود اما آنچه از خروجی این دو اتاق بیرون می آید، عملا عدم حضور جدی اتاق بازرگانی ایران به بیش از ۱۰۰ نهاد و شورای مشورتی و فاصله گرفتن تصمیم گیران دولت از این نهادهای مردمی و دولتی تر شدن اقتصاد است.

در حالی که اتاق بازرگانی می توانست نقش چانه زنی و توسعه تجارت و حتی کاتالیزوری برای تحول سازی و حرکت به سوی اقتصاد دیجیتال باشد، اما محل مناقشه ای برای رسانه های داخلی و خارجی و جریانات مختلف سیاسی شده تا هرکسی از ظن خودش یار گیری کرده و از این فضا بهره ببرد. تقریبا از بعد انتخابات اتاق همچنان با فراز و فرود گزارش های متعددی درباره التهابات ماه‌های اخیر در اتاق بازرگانی تهیه و منتشر شده که یک سر آن حزب سیاسی سازندگی است و سوی دیگر آن جریان موسوم به انقلابی و نزدیک به دولت بوده است!

یک سو با اردوکشی به اتاق خرم آباد و اعتراض دانشجوی در اتاق بازرگانی و سوی دیگر با اصرار بر برگزاری انتخابات مبهم و با ایراد ماهوی در شهرستانها و ایران و با در اختیار گرفتن فضای رسانه های خود ژنرال هایش را به خط می کند تا به بهای بهره برداری از یک فرد در جایگاه رئیس اتاق ، این نهاد را تضعیف کند.

ماموریت اتاق بازرگانی بعد از برگزاری انتخابات پرحاشیه و ایرادهای ماهوی وارد شده در انتخابات اتاق خرم آباد و ایران و با انتساب افراد متفاوت از جریانات سیاسی تغییر داد

اردوگاه سیاسی یا نهاد بخش خصوصی

ماموریت اتاق بازرگانی بعد از برگزاری انتخابات پرحاشیه و ایرادهای ماهوی وارد شده در انتخابات اتاق خرم آباد و ایران و با انتساب افراد متفاوت از جریانات سیاسی تغییر داد و کار به جایی رسید که مرعشی به عنوان دبیرکل حزب کارگزاران و عطریانفر عضو شورای مرکزی این حزب و پیشتر از آنها عباس عبدی وارد گود شدند که با واکنش های طرف مقابل دعوا و البته اعضا اتاق نیز مواجه شدند.

عباس عبدی در مرداد ماه برکناری رئیس اتاق را پا گذاشتن دولت روی اقتصاد تشبیه کرد و نوشت: پاشنه آشیل و ضربه‌پذیری اصلی دولت در اقتصاد است.

اگر شما همین بخش را هم از خود دور کنید حتی اگر دو درصد هم روی اقتصاد اثرگذاری منفی داشته باشد زیاد است. پس بیش از این پا روی اقتصاد نگذارید و حسین مرعشی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی گفت: دولت رئیسی به دلیل آنکه توان تاثیرگذاری کمی به طور کلی داشت، در برکناری رئیس اتاق بازرگانی به ابزارهای غیرقانونی متوسل شد.

عطریانفر عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی نیز در حالی که تلاش برای گرفتن سهم سیاسی در انتخابات پیش رو دارد، گفت: در حوادث اخیر و در قضیه اتاق بازرگانی ایران، چه مسائلی به وجود آوردند و پیام چه بود؟ پیام این بود که قدرتی بدون هیچ‌گونه عملکرد مشروعیت‌دار می‌خواهد انتخابات درون‌صنفی یک مجموعه را به هم بزند و با قدرت مسلط خودش، معادلات آنجا را تغییر دهد. خب این غلط است. چه اشکالی دارد یک نهاد صنفی کار خودش را انجام دهد؟ یک نهاد اجتماعی چرا نباید بیاید در میدان برای خودش برنامه‌ریزی کند؟

دغدغه حامیان رئیس فعلی کاملا معلوم است اما سکوت اکثریت اعضا اتاق درباره این وضعیت جای تعجب دارد. بدیهی است که طرف مقابل این جریان نیز مبرا از اشتباه نیست اما سوالات مطرح شده از نحوه دریافت حق اتاق بازرگانی از شرکت های بزرگ و حواشی آنها و کاهش قدرت چانه زنی این نهاد در قبال دولت باید مطالبه اعضا بی طرف باشد!

بدیهی است که در آن سو نیز این اتاق ها با تداخل‌های سیاستی و دولتی مواجه هستند که به دلیل وجود رانت های سیاستگذاری و قیمت گذاری برای آنها ایجاد حق کرده است.

اکنون اقتصاد کشور با نهاد های تقریبا بی خاصیتی مواجه است که حاضر نیستند در کنار دولت و وجود مشکلات متعدد نیروهای خود را همسو کرده هر کدام ساز خود را می زنند.

در حالی که می توانستند اتاق های سه گانه نقش موثری در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد، و محیط کسب و کار را برای سرمایه گذاران داخلی و سپس خارجی فراهم کنند.

اکنون اقتصاد کشور با نهاد های تقریبا بی خاصیتی مواجه است که حاضر نیستند در کنار دولت و وجود مشکلات متعدد نیروهای خود را همسو کرده هر کدام ساز خود را می زنند

اتاق اصناف ایران دچار خود درگیری

اعضا هیئت رئیسه اتاق اصناف ایران نیز در میدان شعاع تحت شعاع قانون دو دوره ای بودن هیئت رئیسه گرفتار خود درگیری است و بیش از آن که مشکلات سامانه صدور مجوز و مالیات های سنگین و دغدغه های اصناف را به گونه ای رتق و فتق کند که اعضا با انگیزه بیشتری در شرایط سخت اقتصادی به کار خود ادامه دهند، عملا بیشترین تمرکز خود را برای تصویب قانونی گذاشته اند تا بتوانند همچنان بر مسند خود بمانند.

شنیده ها حاکی است چنانچه اصلاح قانون رخ ندهد عملا ترکیب هیئت رئیسه اتاق اصناف تا پایان سال ۱۴۰۳ دگرگون خواهد شد و اکثریت اعضایی که هم اکنون بر صدر نشسته اند؛ تغییر خواهند کرد این درحالی است که در سال جاری نیز یک باررئیس عوض شده است.

عملا بیشترین تمرکز خود را برای تصویب قانونی گذاشته اند تا بتوانند همچنان بر مسند خود بمانند. شنیده ها حاکی است چنانچه اصلاح قانون رخ ندهد عملا ترکیب هیئت رئیسه اتاق اصناف تا پایان سال ۱۴۰۳ دگرگون خواهد شد

اختلاف میان این اتاق و اتاق اصناف تهران نیز بر اساس شنیده ها جدی بوده و انتصاب رئیس سابق اتاق اصناف تهران در اتاق اصناف ایران و مهره چینی ها در کمیسیون ها نیز خود عاملی برای تمرکز بر حاشیه ها به جای مشکلات صنفی است.

انتصاب و بکارگیری افرادی که در مجلس رفت و آمد دارند برای اخذ موافقت مجلس با بررسی اولویت‌دار طرح اصلاح قانون نظام صنفی کشور حتما در اولویت بیشتری از دغدغه های مالیاتی و سامانه های جدید دولت داشته است.

البته در این که اتاق اصناف ایران نیاز به اصلاحات و تغییرات ساختاری و مدیریتی دارد، شکی نیست اما اگر بنا به تصویب سریع قانون جدید نظام صنفی کشور و صرفا برای ماندن چند عضو هیئت رئیسه و یا چند رئیس اتحادیه باشد، کار مناسبی نیست و از این رو از نمایندگانی که این روزها درگیر لایحه بودجه هستند، انتظار می رود، تحت تاثیر فشارهای اشخاصی محدود قرار نگرفته و دغدغه همه اصناف را در قانون جدید مد نظر قرار دهند.

صرف نظر شائبه بازداشت رئیس اتاق تعاون، وجود مشکلات در ساختار مدیریتی و نظام اداری این اتاق باعث شده تا مسئولان این بخش از اقتصاد یا در کنار روسای اتاق های دیگر دیده شوند و یا در گزارش سالانه ای که با تعداد مشخصی رسانه برگزار می شود

اتاق تعاون و شائبه رئیس بازداشت

اما اتاق تعاون نیز دست کمی از دو اتاق دیگر ندارد، در حالی که بخش تعاون عملا در سالهای اخیر و بر خلاف منویات مقام معظم رهبری و قوانین بالادستی باید تقویت شود اما همین چند وقت پیش گرفتار سوء استفاده شده و می رود تا این بخش مردمی اقتصاد را با بدنامی مواجه شود.

وجود مشکلات در ساختار مدیریتی و نظام اداری این سازمان باعث شده تا مسئولان این بخش از اقتصاد یا در کنار روسای اتاق های دیگر دیده شوند و یا در گزارش سالانه ای که با تعداد مشخصی رسانه برگزار می شود.

باید قبول کرد که اتاق تعاون بیش از آن که در عمل برای تعاونی ها خیر و برکت داشته باشد، گرفتار شعارهای تکراری و عمل نشده است وگرنه مردمی سازی اقتصاد تا این اندازه مغفول نمی ماند.

عدم ارتباط موثر و کافی با تعاونی‌ها باعث شده تا عدم درک صحیح از نیازها و مشکلات آنها رخ داده و از این رو بخش تعاون نیز پا نگیرد. اگر چه این اتاق در قیاس با دو اتاق دیگر دسترسی به منابع مالی فراوان ندارد و شاید آنها که مانند مگس دور شیرینی هستند کمتر به این اتاق مراجعه کنند، با این حال فرصت های محدود نیز متاسفانه با دست درازی های عجیب مواجه شده و سوابق آن در سالهای گذشته چه در بخش تعاونی های مصرف و یا ساختمانی قابل بررسی است وآخرین مورد آن نیز مربوط به شائبه بازداشت رئیس اتاق تعاون بوده است که در آبان ماه امسال رخ داده است.

برای بهبود عملکرد اتاق تعاون ایران نیز مانند دو اتاق دیگر نیاز به اصلاحات و تغییرات ساختاری و مدیریتی، افزایش شفافیت و ارتقاء کیفیت خدمات ارائه شده توسط این اتاق است.

همچنین توجه به نیازها و مشکلات واقعی تعاونی‌ها و اعضا و ارائه راهکارهای مناسب نیز می‌تواند بهبود عملکرد این سازمان را تسریع کند و لذا باید امیدوار بود دولت سیزدهم به وعده خود درباره تدوین سند توسعه بخش تعاون جامه عمل بپوشاند.

گفتنی است: بر اساس اعلام برخی منابع رسانه‌ای در فضای مجازی، رییس اتاق تعاون ایران به دلیل برخی اتهامات وارده در بازداشتگاه به سر می‌برد. هر چند ابعاد و زوایای گوناگون این خبر هنوز از سوی مسئولان مربوط روشن نشده، اما برخی منابع از ایراد اتهامات علیه بهمن عبداللهی خبر می‌دهند.

منبع:عصر اقتصاد