بحران منابع آبی در سیستان و بلوچستان
در طول سالهای اخیر نسخههای فراوانی توسط مسئولان و کارشناسان امر برای حل مشکلات ناشی از خشکسالی در پهناورترین استان کشور یعنی سیستان و بلوچستان پیچیده شد که برخی از آنها در همان ابتدای امر با شکست مواجه شد و برخی نظیر آبرسانی سقایی با مشکلات فراوان هنوز هم به کار خود ادامه میدهد تا حداقل نیاز برخی روستاها در هر شبانهروز رفع شود.
در طول سالهای اخیر نسخههای فراوانی توسط مسئولان و کارشناسان امر برای حل مشکلات ناشی از خشکسالی در پهناورترین استان کشور یعنی سیستان و بلوچستان پیچیده شد که برخی از آنها در همان ابتدای امر با شکست مواجه شد و برخی نظیر آبرسانی سقایی با مشکلات فراوان هنوز هم به کار خود ادامه میدهد تا حداقل نیاز برخی روستاها در هر شبانهروز رفع شود. اما میان تمامی این طرحها حدودا ۲ سالی است که عزمها جزم شده تا کورسوی امید در دل مردم سیستان و بلوچستان بهویژه در منطقه سیستان که با خشکسالیهای بیش از ۲ دهه، قهر طبیعت و بدعهدی کشور همسایه در رهاسازی حقابه رودخانه هیرمند که سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب است، دستوپنجه نرم میکند، روشن شود.
اگر چه وضعیت منابع آبی در سیستان و بلوچستان که ۱۱.۴ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده از سایر نقاط به مراتب بدتر است؛ اما مردمانی که خشکسالی و کمبود آب امانشان را بریده و رس زمینهایشان را کشیده است.
محمدامین بارانی در گفتوگو با ایرنا اظهار کرد: کار حفاری یک حلقه چاه اکتشافی با هدف شناسایی سفره آبهای زیرزمینی در منطقه سنارود دشت سیستان باموفقیت به اتمام رسید.
منابع آب زیر زمینی 3 منطقه سیستان خالی است
مدیرعامل آب منطقهای سیستان و بلوچستان گفت: در 3 منطقه تاسوکی، شهر رامشار و شهرسوخته کار ژئو الکتریک انجام و قطعیت نبود منابع آب زیرزمینی تایید شده است.
وی ادامه داد: باهدف شناسایی منابع آب زیرزمینی در شمال سیستان و بلوچستان و به منظور تامین آب آشامیدنی مردم، مطالعات ظرفیتسنجی منابع آب زیرزمینی دشت سیستان در دستورکار این شرکت قرار گرفت.
مدیرعامل آب منطقهای سیستان و بلوچستان تصریح کرد: در این راستا کار حفاری یک حلقه چاه اکتشافی در منطقه سنارود از توابع شهرستان زهک و در حاشیه مخازن چاه نیمه با موفقیت به اتمام رسید.
وی عنوان کرد: عملیات حفاری و لولهگذاری به عمق ١٨٠متر با موفقیت انجام و آزمایش پمپاژ آن به اتمام رسیده است.
بارانی خاطرنشان کرد: در همین راستا در 3 منطقه تاسوکی، شهر رامشار و شهرسوخته کار ژئو الکتریک انجام و قطعیت نبود منابع آب زیرزمینی تایید شده است.
وی بیان کرد: این کار باعث شد بیش از۱۰۰ میلیارد ریال برای حفاری چاههای اکتشافی صرفه جویی شود، مرحله دوم مطالعات در مناطق دیگر دشت سیستان آغاز و در حال انجام است.
مدیرعامل آب منطقهای سیستان و بلوچستان گفت: این عملیات بعد از تنش آبی در منطقه در قالب طرح فوری و اضطراری تامین آب سیستان درحال انجام است.
اعتبارات تامین آب در سیستانوبلوچستان افزایش یابد
سرپرست معاونت برنامهریزی و توسعه سرمایهگذاری شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان گفت: اعتبارات ردیف خرید تضمینی آب با نگاه ویژه به ضرورت پایداری پروژههای در حال اجرا و بهرهبرداری با توجه به شرایط سخت تامین آب در این استان باید افزایش یابد.
میثم نادری در جریان بازدید، مدیرکل دفتر تجهیز منابع و توسعه مشارکت شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور از عملیات اجرایی پروژه آبشیرینکن طرح اضطراری تامین آب زاهدان و حوزه سیستان، کارگاه حفاری اکتشافی چاههای ژرف و چاه نیمههای سیستان، ضمن تشریح آخرین وضعیت پروژههای سرمایهگذاری آب و فاضلاب سیستانوبلوچستان خواستار افزایش تخصیص اعتبارات این حوزه شد.
مدیرکل دفتر تجهیز منابع و توسعه مشارکت شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیز در این بازدید ضمن قدردانی از اقدامات جهادی صورت گرفته در راستای اجرای طرحهای اضطراری تامین آب شهر زاهدان و حوزه سیستان ناشی از عدمتحقق حقابه رودخانه هیرمند، در بازدید از آخرین وضعیت عملیات اجرایی پروژه آبشیرینکن اضطراری که با هدف ارتقای کیفی آب استحصالی از چاههای حفاری شده در منطقه در حال اجراست، بر ضرورت تسریع در روند تکمیل احداث آبشیرینکن تاکید کرد.
صابر علیدادی در روند بازدید از سایت چاههای ژرف یک، ۲، سه، کارگاه حفاری چاههای توسعهای و اکتشافی جدید در منطقه سیستان بیان کرد: شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور تاکید ویژهای بر تدقیق مطالعات منابع آب ژرف دارد و درحالحاضر توسعه پروژههای ژرف با نگاه مطالعاتی و اکتشافی و بررسی شرایط فنی و اقتصادی بهرهبردای از آنها در حال انجام است.
وی در جریان بازید از آخرین وضعیت ذخیره آب چاه نیمهها نیز گفت: تمرکز بر تکمیل طرح آبرسانی از تهلاب به زاهدان و همچنین طرح عظیم آبرسانی از دریای عمان به کریدور شرق کشور میتواند پایداری تامین آب منطقه و سیستان و بلوچستان را در افق میانمدت و بلندمدت تضمین کند.
لزوم تکمیل طرحهای آبرسانی
معاون امور نظارت سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: سازمان برنامه و بودجه کشور به منظور تکمیل طرحهای آبرسانی در شمال و جنوب سیستان و بلوچستان از حداکثر ظرفیتهای قانونی جهت اختصاص اعتبارات مورد نیاز استفاده خواهد کرد.
علیرضا خرمی، در جریان بازدید از طرح اضطراری تامین آب زاهدان و سیستان، بر اهمیت و لزوم تامین آب آشامیدنی سالم و پایدار در تمام شهرها و روستاهای سیستان و بلوچستان تأکید کرد.
وی در جریان بازدید از آخرین وضعیت عملیات اجرایی طرح آبشیرینکن اضطراری که با هدف ارتقای کیفی آب استحصالی از محل چاههای حفاری شده در حال اجراست، ضمن قدردانی از اقدامات جهادی صورت گرفته در راستای اجرای طرح اضطراری تامین آب زاهدان و سیستان ناشی از عدم تحقق حقابه هیرمند، بر ضرورت تخصیص کامل اعتبارات مورد نیاز تاکید کرد.
معاون امور نظارت بر برنامه و بودجه سازمان برنامه و بودجه کشور در بازدید از سایت چاههای ژرف یک، ۲، 3 و کارگاه حفاری چاههای توسعهای و اکتشافی جدید در منطقه سیستان عنوان کرد: سازمان برنامه بودجه کشور تاکید ویژهای بر تدقیق مطالعات آبهای ژرف در کشور دارد و از این رو واگذاری چاه ژرف 3 به سرمایهگذار جهت ساخت و بهرهبرداری از نخستین پروژه آبشیرینکن آب ژرف کشور از محل اعتبارات خرید تضمینی اقدام بسیار ارزشمندی است که در حوزه مطالعات میدانی آبهای ژرف با لحاظ کردن تکنولوژیهای نوین شیرینسازی و با رعایت الزامات زیست محیطی میتواند بسیار موثر باشد.
سخن پایانی
به گفته کارشناسان، سیستان و بلوچستان بالاترین تعداد روستاهای قرارداد آبرسانی کشور را به خود اختصاص داده، چراکه خشکسالی و کمبود آب در روستاهای این استان در سالهای گذشته با وجود بارشهای سیلآسا، ضرورت تامین آب در این مناطق را به عنوان یکی از کانونهای مهم جمعیتی استان را دوچندان کرده است.