لوازمخانگی و کد شناسا
حبیباله انصاری- عضو کمیسیون تسهیل فضای کسبوکار اتاق ایران
محصولات صنعتی، تاریخ مصرف دارند و در طول عمر مفید، این کالاها ممکن است چندینبار برخی قطعات این محصولات مانند خودرو، لوازمخانگی و... نیاز به تعمیر یا تعویض داشته باشند. امروز بیشترین رضایتمندی مشتریان برای برندهایی است که بهترین خدماتدهی را ارائه دهند و اینکه قطعاتی جایگزین قطعات ناسالم شوند که از کیفیت لازم برخوردار باشند.
اما این روزها بسیار شنیده میشود که قطعهای پس از تعویض در مدت زمان کوتاهی دوباره نیاز به تعویض پیدا کرده است.
تعمیرکاران نسبت به بیکیفیتی قطعات گلایههای بسیاری دارند. طرح «کد شناسا» با این هدف از ابتدای سال در دستور کار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار گرفت تا به بازار قطعات یدکی بهویژه در صنایع لوازمخانگی و خودرو سروسامانی بدهد. براساس گزارشها، افزون بر ۶۰ هزار شناسه کالا برای قطعات یدکی خودرو (آمار فروردین) و ۴۰ هزار شناسه کالا برای محصولات حوزه لوازم خانگی صادر شده است.
بهطور قطع، یکی از بسترهای توسعه بازار، جلب اعتماد مشتری است. زمانی این اطمینان بهدست میآید که مصرفکننده نسبت به کیفیت کالا رضایت داشته باشد. شناسه کالا، یکی از بسترهای تقویت خدماتدهی و گسترش بازار خواهد بود. این طرح پیشینه زیادی در کشور دارد که تا امروز نتوانسته بهطور کامل، به انجام برسد.
در حال حاضر برخی بازارها از جمله لوازمخانگی با پدیده شوم قاچاق روبهرو است؛ بنابراین کد رهگیری اجرایی شود، به نفع تولیدکننده و مصرفکننده است و سهم قطعات بیکیفیت در این بازار بسیار کاهش مییابد. قطعات زیرپلهای چهره برندهای داخلی را هم خدشهدار کرده و گاهی قدرت رقابت را از آنها میگیرد.
از سوی دیگر، اینکه چرا این امر تا به امروز انجام نشده را باید نهادهای اجرایی پاسخ دهند، به این دلیل است که قطعات تقلبی آسیب زیادی به وجه تولید و بازار کشور وارد کرده است.
در حوزه لوازمخانگی بیشتر تعمیرات از سوی نمایندگیها انجام میشود و شناسایی قطعات قاچاق از اصل در برخی مواقع حتی برای کارشناسان این حوزه هم دشوار است. فراوانی این قطعات سبب میشود مصرفکنندگان دچار مشکلات بسیاری شوند.
مردم هنگام خرید باید به نمایندگیها مراجعه کنند و از فروشگاههای متفرقه خرید نداشته باشند. در حوزه لوازمخانگی تمام تولیدکنندگان از طریق نمایندگیها موظف به تعمیر و ارائه سرویسهای موردنیاز در هر دوره از کالاها در گارانتی و وارانتی
هستند.
در این راستا، کدشناسا بسیار کمککننده به وضعیت تولید و توزیع محصولات خانگی خواهد بود. همچنین مرجوعی قطعات کمتر میشود و برخی هزینههای سربار را برای فروشندگان کاهش میدهد.
قطعات یدکی لوازمخانگی بازاری یکپارچه مانند بازار لوازم یدکی خودرو در کشور نداشته و معمولا سرویسدهندگان دارای مجوز بوده و باید از قطعاتی که اصالت آن تایید شده استفاده کنند که به هر حال ورود قطعات قاچاق به کشور گاهی این تشخیص را سخت میکند.
اعتماد خریداران زمانی بهدست میآید که روند تولید تا فروش شفاف باشد و هر مصرفکنندهای بتواند از خدمات مناسبی بهویژه در خدمات پس از فروش برخوردار باشد.
فعالیتهای غیررسمی سبب میشود نابسامانی در بازار بهوجود آمده و در نهایت این تولیدکننده واقعی است که دچار آسیب و زیان میشود.
اعتماد به برندهای داخلی یکی از مزیتهایی است که تولید را رونق میدهد. البته در بازار رقابتی است که توانمندیها بهمنصه ظهور میرسد اما این بستر باید بهطور منصفانه برای محصولات داخلی فراهم شود.