نگاه استارت‌آپ‌ها باید سودمحور باشد
امیرحسین حسینی‌پژوه-شتاب‌دهنده فعال در اکوسیستم کارآفرینی
امروزه شتاب دهنده ها در چند سال اخیر با افت فعالیت مواجه شده اند. درگذشته نه چندان دور، شتاب دهنده های بیشتری در کشور فعالیت می کردند و به عبارتی فعال تر بودند، اما به تدریج شاهد کاهش فعالیت آنان شدیم که دلیل آن به توسعه اقتصادی کشور برمی گردد. به طورمعمول انتظاری که شتاب دهنده ها از شرکت های استارت آپی دارند، این است که آنها گام های اولیه در توسعه کسب وکار خود را پیموده باشند که شامل تیم سازی و ایده پردازی می شود. همچنین آشنایی با مفاهیم اولیه، جزو اصلی ترین گام های توسعه یک کسب وکار است. شناخت بازار و پردازش ایده هم جزو مواردی است که استارت آپ ها در بدو اتصال به شتاب دهنده ها باید مدنظر قرار دهند، چرا که این مولفه ها آنها را سریع تر به هدف شان که توسعه کسب وکار است، می رساند. به عبارت روشن تر، بهتر است استارت آپ ها در نقطه صفر نباشند و تا حدی با فرآیند توسعه ای آشنا باشند و مفاهیم اولیه را بدانند. به طورمعمول گروه های استارت آپی پیش از اینکه به مراحل گفته شده برسند، خواهان همکاری با شتاب دهنده ها هستند، همین امر باعث می شود تا حد زیادی یا به نتیجه نرسند یا دیر به نتیجه برسند. در برخی موارد هم، ممکن است شتاب دهنده ها کمک چندانی به مجموعه های استارت آپی که در نقطه شروع و صفر قرار دارند، نکنند، بنابراین استارت آپی که فراتر از ایده پردازی گام نهاده باشد تا حد زیادی رویکردهای شتاب دهندگی برایش سودمندتر خواهد بود.
آموزش پذیری هم از دیگر مولفه های مهم توسعه کسب وکار یک استارت آپ است که انتظار می رود در همکاری با شتاب دهنده ها مدنظر قرار گیرند. بسیاری از استارت آپ ها آموزش دیده نیستند و این باعث می شود که روند سوددهی با اختلال مواجه شود. آخرین مولفه ای که در بحث انتظارات شتاب دهنده ها اهمیت دارد، این است که استارت آپ ها باید انگیزه و قدرت کافی برای خروج از دایره شتاب دهندگی را داشته باشند، چرا که حضور در موقعیت شتاب دهنده موقتی است. بسیاری از استارت آپ ها وقتی با شتاب دهنده ها همکاری می کنند، توانایی خروج از این مرحله را ندارند که این هم به نداشتن قدرت و توانایی لازم استارت آپ برای فعالیت مستقل خود برمی گردد. باتوجه به اینکه روحیه کار تیمی در کشور ما تا حدی ضعیف است، اگر فردی در ابتدای مسیر استارت آپی خود فاقد چنین روحیه ای است، باید آن را تقویت کند. به عبارت دیگر، اگر فردی آمادگی کار تیمی ندارد، در عمل نباید استارت آپی را هم راه اندازی کند.
همواره توانایی و مهارت صاحبان ایده و تیم های شان است که زمینه فعالیت آنان را رقم می زند، اما اینکه کدام ایده جان می گیرد و تبدیل به یک کسب وکار پویا می شود، ارتباط نزدیکی به رفع مشکلات روز جامعه دارد. تجربه نشان داده است برخی شرکت های دانش بنیان که بر بستر فناوری فعالیت می کنند، محصولاتی را تولید می کنند که موردنیاز بازار نیست و در نهایت در بدو ورود به بازار، متحمل شکست می شوند، بنابراین شناخت نیاز بازار، اصلی ترین دانشی است که همه رهبران استارت آپ ها پیش از شروع کار باید نسبت به آن آگاهی کامل داشته باشند، پس بهتر است در فازهای نخست ایده پردازی، نیاز مشتریان را در نظر بگیرند. از آنجایی که انتظار دریافت سود در مدت زمان کوتاه، یکی از انتظارات استارت آپ های نوپا در آغاز فعالیت شان است و همین امر، تبدیل به دلیل فروپاشی آنان و بازماندن از ادامه مسیر شده است، بسیاری از کارشناسان معتقدند سوددهی امری زمانبر است که بیشتر رهبران استارت آپی باید نسبت به این امر واقف باشند و زمان بندی خود را داشته باشند؛ بااین حال، حسینی پژوه نگرش سوددهی در کسب وکار استارت آپی را امری سودمند دانست و گفت: در کل، نگاه سوددهی در توسعه یک کسب وکار استارت آپی نگرشی مثبت است، چرا که ماهیت شرکت های استارت آپی است که به یک درآمد پایدار برسند و به گسترش آن بپردازند، اما چنین هدفی تا حدی زمانبر است و بستگی زیادی به بازار و وضعیت اقتصادی کشور دارد و ممکن است که این زمان کم یا زیاد شود، در واقع ممکن است که در یک بازه زمانی، سریع تر به هدف خود برسند و در برخی موارد هم ممکن است، براساس شرایط موجود، نیاز به صبر و حوصله بیشتری باشد. در کل، داشتن یک استراتژی برای دریافت سود، اصلی ترین مولفه ای است که رهبران استارت آپ ها باید به آن توجه کنند؛ زمان بندی و استراتژی در اهداف کمک زیادی به رهبران استارت آپ ها در سوددهی می کنند.
رهبران استارت آپ ها باید یک چشم انداز مالی داشته باشند، چرا که ماهیت فعالیت شان برمبنای اقتصاد است و در اصل یک استارت آپ براساس دریافت سود تاسیس می شود. از مواردی که می تواند تاثیر جدی در مدت زمان سوددهی بگذارد، تغییر نرخ ارز است که ناشی و متاثر از شرایط گوناگون است. این عامل برای استارت آپ هایی که به خارج از کشور خدمات می دهند یا محصولات شان وابسته به مواد اولیه وارداتی است، اهمیت زیادی دارد. به عبارت دیگر، هر عامل از شرایط اقتصادی در کشور، تاثیر متفاوتی از کم تا زیاد بر کسب وکارهای استارت آپی دارد. این امر بستگی به نوع فعالیت استارت آپ ها و زمینه کاری آنها دارد.
