کرونا بار خود را از دوش اقتصاد برمی‌دارد
آلبرت بغزیان-اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران
پس از گذراندن دوره‌های رکود که از زمان همه‌گیری کرونا ایجاد شد، اقتصاد جهان به دوره ترمیم رسیده است.
با وجود شناخت و مدیریتی که در زمینه کرونا به‌وجود آمده، اغلب صنایع و تولیدات به‌تدریج به روند گذشته خود بازمی‌گردند. حتی بخش گردشگری که بیشترین آسیب‌ها را از کرونا دید به‌دلیل واکسیناسیون و آشنایی با پروتکل‌ها به مسیر گذشته خود برمی‌گردد.
سویه‌های جدید کرونا، شوک‌های اقتصادی خود را وارد می‌کند اما کوتاه‌مدت است و اقتصاد آمادگی آن را دارد که به‌طور موقت از کار بایستد و دوباره چرخش اقتصادی خود را ادامه دهد.
فعالان اقتصادی، دیگر این ترس را ندارند که کسب‌وکار آنها از بابت کرونا ورشکسته و تعطیل شود. به‌طور کل، رکود جهانی از سوی وضعیت کرونا جبران خواهد شد.
ریسک‌های دیگری که سال ۲۰۲۲ را درگیر خود می‌کند بیشتر از بابت رقابت اقتصادی و سیاسی بین کشورهاست، وگرنه جهان رشد اقتصادی خود را خواهد داشت. از مهم‌ترین فضاهای رقابتی میان کشورهای چین، کره جنوبی، امریکا و اتحادیه اروپا در جریان است.
رقابت میان این کشورها قابلیت پیش‌بینی ندارد و ممکن است حوادث یا تصمیمات غیرمترقبه‌ای چالش‌های جدیدی برای اقتصاد جهانی ایجاد کند.
پس از همه‌گیری کرونا تولید با مشکل جدی روبه‌رو شد اما در حال‌حاضر این مسئله نیز حل شده است.
امروز اقتصاد جهانی با مشکل تقاضا و فروش دست‌وپنجه نرم می‌کند. گرچه در ایران همچنان مشکل اصلی تولید و عدم‌پشتیبانی است اما وضعیت اقتصادی ایران را بر جهان تاثیری نخواهد داشت.
اقتصاد امریکا دچار تورم ۶.۹ درصدی شده که در ۴۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. این تورم در امریکا شدید است و به‌عنوان یک بحران شناخته می‌شود اما همین تورم در اقتصاد کشور ما که یک عدد ساده و حتی خوشایند به‌شمار می‌رود.
به هر حال، تورم کنونی امریکا تاثیر مثبت و منفی خود را بر بازارها و اقتصادهای جهان خواهد گذاشت.
اگر تورم در امریکا ناشی از گران شدن کالاهای صادراتی باشد، تاثیر خود را بر صادرات خواهد گذاشت. از یک سو تضعیف صادرات امریکا باعث تضعیف اقتصاد این کشور و کشورهای وابسته به آن خواهد شد و از سوی دیگر، به بازارهای صادراتی دیگر کشورها کمک می‌کند.
در حال‌حاضر رقابت اقتصادی بیشتر بین چین و امریکاست تا چین و اروپا. در سال ۲۰۲۲ تقریبا سهم اقتصادی چین و اتحادیه اروپا حفظ می‌شود، چراکه این کشورها تاثیرات متقابلی بر یکدیگر می‌گذارند و از سوی دیگر، بحث تلافی‌های کشورها هم مهم است و اگر کشوری در روابط اقتصادی با کشور دیگر گران حساب کند، آن‌هم گران حساب خواهد کرد؛ بنابراین تغییر خاصی در سهم کشورها ایجاد نخواهد شد و همان مسیر گذشته ادامه پیدا می‌کند.
رشد چین و اتحادیه اروپا در تولید و مصرف است اما به‌طور کلی سیاست‌های آنها بیش از آنکه نگران تولید باشد، مصرفی است.
جایگاه ایران نیز در سال ۲۰۲۲ تغییر خاصی نخواهد داشت. ایران تا امروز نتوانسته سهم خود را در تجارت جهانی به‌دست بیاورد. دنیا ایران را به‌عنوان صادرکننده نفت و گاز می‌شناسد.
البته گاز ایران نیز بیشتر به کشورهای همسایه و منطقه صادر می‌شود. درباره صادرات نفت نیز ایران دیگر نقش گذشته خود را در این بازار ندارد. شاید اوایل تحریم‌ها علیه ایران شوکی به بازار نفت وارد شد اما تامین نفت توسط رقبایی مانند عراق و امارات جایگزین شد.
به همین دلیل ایران به‌ویژه درحال‌حاضر که تحت شدیدترین تحریم‌هاست نمی‌تواند نقش ویژه‌ای در اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۲ ایفا کند.
