کمبود نقدینگی پاشنه آشیل صنعت
خودروساز برای تامین نقدینگی یک مشکل مهم دارد و عنوان میکند تعیین نرخ محصولاتش بهصرفه نیست و در نتیجه نمیتواند پاسخگوی زنجیره تامین خود باشد. از اینرو شاهد مطالبات معوقه با رقمهای بالا در این صنعت هستیم.
در چنین چرخه همه متضرر هستند و اینگونه میشود که قطعهساز هم در کنار خودروساز دچار مشکل کمبود نقدینگی است. هر چه جلوتر برویم با وضعیت نقدینگی که صنعت خودرو کشور دارد، وضعیت سختتر و بدتر میشود.
تمام خریدهای فعلی صنعتگران نقدی است علاوهبر اینکه قیمتها لحظهای تعیین میشود. در این شرایط تامینکنندگان مواد اولیه مبادرت به فروش اعتباری نمیکنند علاوهبر اینکه قیمتی که داده میشود، مدت زمان زیادی اعتبار نخواهد داشت؛ بنابراین مسئله نقدینگی باید هرچه زودتر در صنعت خودرو تعیینتکلیف شود.
نکته قابل تامل این است که چگونه میتوان نقدی خرید داشت اما مدتدار فروخت که در زمان مقرر هم پول پرداخت نمیشود، در چنین شرایطی، صنعتگر چگونه باید مدیریت کند و ادامه فعالیت داشته باشد.
در سالهای گذشته دولت عددی برای کمک به نقدینگی صنعت خودرو در پایان سال پرداخت میکرد اما مدتی است دیگر تسهیلاتی تخصیص پیدا نمیکند.
این روزها تمام اخبار روی کیفیت و نرخ میچرخد. سالهاست زمان و انرژی از نهادهای گوناگون گرفته میشود اما مسئله نرخ و در ادامه مشکلات نقدینگی صنعتگران این حوزه همچنان لاینحل باقیمانده است. در نهایت تصمیم گرفته میشود کمک غیرنقدی که نرخ خودرو افزایش پیدا نکند.
خودروساز بارها اعلام کرده فروش محصولاتش پاسخگوی هزینههای خودش هم نیست و خودرو را با زیان میفروشد. بههر حال، تمام اعداد در حساب خودروساز موجود است. حال یا باید کسی این ادعا را رد کند یا تایید. تا زمان فعلی هیچ کارشناسی تولید براساس زیان و مشکلات نقدینگی صنعت خودرو را رد نکرده است. مشکلات نقدینگی با تصمیمهای مقطعی، وام و... حلوفصل نمیشود، بلکه به زیانهای موجود دامن میزنیم. پرسش اساسی این است که چرا نرخ خودرو برای همیشه تعیینتکلیف نمیشود؟ چند سالی است در اینباره جلسه گذاشته میشود و نهادها و کارشناسان گوناگون درباره رفع مشکل اظهارنظر میکنند اما اینکه چرا موضوع تعیینتکلیف نمیشود، جای بسی تامل دارد.
داعیه افزایش، ارتقا، خودکفایی، تنوع پلتفرم مشترک و... داریم اما با وضعیت فعلی کار بسیار سختی است که تولید را حفظ کنیم. واقعیت این است که قطعهساز از مشتری طلبکار است که روزبهروز در حال زیان است.
نوسانات نرخ ارز هم مسئله بعدی است. موضوع تحریم هم مطرح میشود. اگر برجام به ثمر برسد و تجدید شود یک تاثیر دارد و نتیجه مثبت نگرفتن نیز پیامد دیگری بهدنبال خواهد داشت. همچنین فراموش نکنیم اگر طرفهای ما به برجام برگردند باید ببینیم مسائل چقدر به نفع صنعت خودرو و قطعهساز خواهد بود. البته این موضوع فقط مربوط به صنعت خودرو نیست و برای کل صنایع مطرح است.
گاهی به مباحث آنقدر جزیی نگاه میشود که موضوعهای کلان فراموش میشوند. این روزها با موضوع برجام مسئله واردات مطرح میشود که جزء کوچکی از مسائل کلان بهشمار میرود. اگر برجام محقق شود رقابت بیشتر میشود. در این شرایط، شرکتهای خارجی در ماراتن رسیدن به ایران خواهند بود و کار به این راحتی نیست.
در چنین شرایط سختی، افزایش روزانه نرخ نهادههای تولید را هم باید اضافه کرد که فشار مضاعفی به مسائل مالی شرکتهای تولیدکننده وارد کرده است. اینکه هنوز چراغ خودروسازی روشن است و تولید دارد کار سادهای نیست.
پذیرفتنی نیست که چرا پس از این همه سال، موضوع نقدینگی یکبار برای همیشه حل نمیشود. باید با راهکارهای منطقی مسئله نقدینگی و نرخ را در صنعت خودرو حلوفصل کنیم. برای کمبود نقدینگی در واحدهای صنعتی، برنامههایی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال تدوین و اجراست. حال باید دید این برنامهها مشکلات را بالاخره رفع خواهند کرد.