ارمغان بحران انرژی اروپا برای کامودیتیها
ترکشهای احتمالی جنگ روسیه برای بازارهای کالایی بهپایان نرسیده است، اگرچه در شرایط کنونی تاثیر قبلی جنگ در اروپایشرقی در بازار کامودیتیها بهحداقل رسیده، اما این نقطه پایان نیست.
احتمال بروز بحران دیگری در بخش انرژی اروپا با محوریت آلمان و اثرگذاری آن بر بازارهای کالایی، خروج سرمایهگذاران از بازار کامودیتی و افزایش موجودی بیلت در انبار فولادسازان چینی خبرهای مهم بازارهای کالایی ظرف روزهای اخیر است که سیگنالهای متناقضی را به فعالان این بازار میدهد. در شرایطی که خروج سرمایه و افزایش موجودی فشار کاهشی به بازارهای کالایی وارد میکند، بحران انرژی میتواند با ایجاد اختلال در بخش عرضه، حامی رشد نرخ باشد.
تحریم گاز روسیه از سوی کشورهای اروپایی با ایجاد جهش نرخ انرژی در این منطقه میتواند زمینه صعود دیگری در بازارهای کالایی را فراهم کند.
واکنش کامودیتیها به بحران انرژی در اروپا
بهگزارش اکوایران، تحریم گاز روسیه از سوی کشورهای اروپایی کمابیش از ۲ ماه آینده شروع میشود؛ اگرچه کشورهای اروپایی بهدنبال اجرای تمهیداتی برای کاهش اثرگذاری این تحریم هستند، اما باتوجه به سهم روسیه در تامین انرژی کشورهای این منطقه، احتمال عبور بدون چالش از این برهه بعید بهنظر میرسد. باتوجه به سهم بالای گاز طبیعی در تامین انرژی کشورهای اروپایی، حذف گاز روسیه میتواند تبعات تورمی زیادی بههمراه داشته باشد. محدودیت واردات گاز طبیعی از روسیه با ایجاد جهش نرخ انرژی در اروپا میتواند تولید را در بسیاری از واحدهای صنعتی این منطقه غیراقتصادی کرده و به توقف اجباری تولید آنها منجر شود. ظرف ماههای اخیر و با صعود نرخ انرژی در این منطقه بسیاری از واحدهای تولیدکننده فلز آلومینیوم و روی به کاهش یا توقف تولید محصول بهدلیل جهش هزینه اقدام کردهاند.
به این ترتیب جهش نرخ گاز طبیعی با غیراقتصادی کردن برخی فعالیتهای صنعتی، به ایجاد اختلال در بخش عرضه منجر شده و از این منظر حامی رشد بهای کالاهای پایه خواهد بود.
در میان کشورهای اروپایی آلمان وضعیت بهمراتب بغرنجتری در زمینه تامین انرژی دارد. این کشور بزرگترین اقتصاد اروپا است و در شرایط کنونی در آستانه بحران تمامعیار انرژی قرار گرفته است.
آلمان هشدار میدهد که بحران انرژی این کشور ممکن است باعث ایجاد «اثر لمان» در بخش خدمات شهری شود، زیرا این کشور یک قدم به جیرهبندی گاز طبیعی نزدیکتر شده است. پنجشنبه ۲۳ ژوئن و پس از آنکه روسیه عرضه گاز به آلمان را آغاز و نگرانیها درباره بحران انرژی را تشدید کرد، این کشور وارد دومین برنامه 3 مرحلهای گاز اضطراری خود شد.
براساس مرحله دوم طرح گاز اضطراری آلمان، شرکتهای برق میتوانند افزایش قیمتها را به مشتریان منتقل کنند، اما دولت در حال حاضر از اجرای این بند خودداری میکند. رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان میگوید: در صورت تداوم بحران عرضه و افزایش قیمت، اجازه انتقال هزینه به مصرفکنندگان داده میشود، در شرایط کنونی بار افزایش نرخ هزینه گاز برعهده عمدهفروشان برق است و باتوجه به ضرر تحمیلی به آنها احتمال ورشکستگی آنها وجود دارد.
رابرت هابک، در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: اگر تحمیل زیان فعلی به سیستم تولید و انتقال برق بههمینشیوه ادامه یابد، بهنحوی که این بخش دیگر تحمل آن را نداشته باشد، کل این بازار با خطر فروپاشی مواجه میشود و بنابراین با پدیده اثر لمان در سیستم انرژی روبهرو میشویم.
اثر لمان در گفتههای هبک اشاره به بحران مالی شرکت خدمات مالی Lehman Brothers دارد، این شرکت در سال ۲۰۰۸ و در شرایطی که دنیا در بحبوحه بحران بدهی بخش مسکن بود، اعلام ورشکستگی کرد. این ورشکستگی در ادامه به سایر شرکتهای فعال در این حوزه نیز سرایت کرد و باعث بحران مالی جهانی شد.
روند ذخیرهسازی گاز طبیعی در کشورهای اروپایی نشان میدهد که پرتغال و لهستان پیشتاز رشد موجودی ذخایر خود بوده و در حال حاضر ۱۰۰ درصد ذخایر گاز طبیعی خود را پر کردهاند، اما میزان ذخایر گاز طبیعی آلمان به ۶۰ درصد میرسد. باتوجه به محدودیت در صادرات گاز طبیعی به آلمان از سوی روسیه، احتمال دارد که این کشور نتواند تا موعد مقرر به ذخیره مناسبی از گاز طبیعی برسد.
در این شرایط کشورهای گروه ۷ بهدنبال تصویب طرحی در نشست خود هستند که طی آن برای خرید نفت از روسیه سقف قیمتی داشته باشد، این موضوع منابع درآمدی روسیه را هم محدود خواهد کرد. در این شرایط احتمال واکنش روسیه و افزایش تنش در بازار انرژی دنیا وجود دارد.
فشار افزایش موجودی انبارها باقی میماند
کاهش تولید فولاد در چین ظرف ماههای اخیر باتوجه به محدودیت قرنطینهای اعمالشده در این کشور باعث شده تا موجودی شمش فولاد در انبارهای فولادسازان تانگشان به رکورد تاریخی برسد. تانگشان قطب فولادسازی چین است. قرنطینههای سختگیرانه اعمالی در چین ظرف ماههای گذشته باعث شده تا بازار محصولات فولادی چین با افول تقاضا روبهرو شده و به این ترتیب در حال حاضر انبار فولادسازان این کشور با انباشت محصول روبهرو باشد.
افزایش بیلت در انبار فولادسازان چینی، سیگنالی در راستای اعمال فشار بر فولادسازان این کشور بهمنظور کاهش نرخ است. در هفتههای اخیر بخشی از فولادسازان چینی با اعلام زیانده شدن تولید فولاد در این کشور بهسمت کاهش یا توقف تولید اختیاری رفتند. با این وجود برآورد میشود که همچنان افزایش موجودی شمش فولاد در بازار چین ادامهدار باشد.
سخن پایانی
جهتگیری سرمایهگذاران در بازار کامودیتی دنیا ظرف هفته گذشته از خروج سرمایه از این بازار خبر میدهد. ظرف یک هفته منتهی به ۲۴ ژوئن از تعداد موقعیت قرارداد خرید بلندمدت در این بازار برابر ۵درصد کاسته شده و در واقع ۴.۷میلیارد دلار سرمایه از بازار کامودیتیها خارج شده است. افزایش نرخ بهره و بهبود شاخص دلار امریکا از جمله دلایل خروج سرمایهگذاران از بازارهای کالایی است. بهای فلزات صنعتی در دنیا براساس دلار امریکا قیمتگذاری میشود، افزایش ارزش دلار نسبت به سایر ارزها بهطبع کاهش تقاضا برای سرمایهگذاری روی کالاهای پایه را بههمراه دارد و بنابراین زمینهساز عقبگرد قیمتی خواهد بود.