چند ماه از اجرای طرح دارویار می‌گذرد و اظهارنظرهای متفاوتی، نسبت به نتایج این طرح گفته می‌شود. برخی عنوان می‌کنند این طرح نتایج مثبتی برای بازار دارو به‌همراه دارد، اما من نظر متضادی با این رویکرد دارم. درحال‌حاضر مشکلات متعددی در حوزه بازار دارویی کشور وجود دارد. مهم‌ترین مشکل را می‌توان کمبود حدود ۱۵ درصدی دارو عنوان کرد. در توضیح اهمیت این مسئله باید گفت کمبود برخی داروها به‌طور کلی بازار را دچار تنش نمی‌کند، اما بعضی داروها مانند داروهای بیماری‌های خاص، چالش‌های مهمی را برای مصرف‌کنندگان و بیماران ایجاد می‌کند. هم‌اکنون کمبود زیادی در حوزه داروهای بیماری‌های خاص مانند داروی بیماران پروانه‌ای، شیمی‌درمانی، روانپزشکی و... وجود دارد و آن را می‌توان مهم‌ترین مشکل بازار دارو معرفی کرد.

برخی از افراد عنوان می‌کنند بهبود چرخه تولید، باعث کاهش کمبودهای دارویی در بازار شده است؛ جواب این ادعا این است که صنعت داروسازی درحال‌حاضر شرایط بسیار نامناسبی دارد، چرا که دولت ارز ترجیحی را برای واردات دارو و مواد اولیه تولید حذف کرده و باید این اقلام با ارز آزاد وارد شوند، بنابراین هزینه موردنیاز برای تهیه مواد اولیه تولید و واردات داروهای نهایی، افزایش ۶ تا ۷ برابری داشته است. این افزایش هزینه در حالی است که دولت تنها اجازه داده داروها تا ۳۰ درصد گران شوند. اختلاف قیمتی پیش‌آمده در این موضوع، باعث شده تا فعالیت تولیدکنندگان دارو با ضررهای جدی همراه شود.

تولیدکنندگان پس از آسیب‌های مالی جدی، فعالیت خود را متوقف کرده و در نهایت چرخه تولید دارو در کشور با بحران جدی روبه‌رو شده است. تا زمانی که قیمت‌های دارو در بازار دستوری بوده و دولت بدون توجه به هزینه‌های تولید دارو، نرخ این کالا را پایین‌تر از هزینه تمام‌شده آن نگه دارد، مشکلات این‌چنینی در حوزه دارویی کشور ادامه‌دار است و کمبودهای دارویی هیچ‌گاه برطرف نخواهند شد.

به‌نظر من، ورود و دخالت وزارت بهداشت و درمان به حوزه قیمت‌گذاری دارو، بسیار اشتباه و اقدامات دولت تنها باعث بدتر شدن شرایط شده است. بهترین راه‌حل برای این موضوع می‌تواند آزاد شدن بازار دارو باشد.

زمانی که قیمت‌گذاری دارو آزاد شود، بهای نهایی دارو رقابتی می‌شود و تولیدکنندگان تلاش می‌کنند قیمت‌های خود را با هدف فروش بیشتر، کاهش دهند.

شرکت‌های بیمه‌ای می‌توانند با بررسی شرایط و هزینه‌های تولید دارو، سقف برای ارائه خدمات بیمه‌ای تعیین کنند.

در این شرایط تولیداتی که از حد معینی گران‌تر باشند، در بازار خواهان ندارند و تولید آنها محکوم به شکست است، بنابراین تنها با آزاد و رقابتی شدن بازار دارو، می‌توان بهبود چرخه‌های تولیدی و همچنین رفع کمبودهای دارویی را شاهد بود، حتی به‌نظر می‌رسد اگر بازار دارو رقابتی شود، نرخ دارو در بازار کاهش یابد و این به‌نفع مردم است.

در بازار رقابتی، همیشه برنده مصرف‌کننده است؛ چرا که داروی ارزان‌تر و با کیفیت مناسب را دریافت می‌کند. وزارت بهداشت و درمان و سازمان غذا و دارو نیز باید در این میان نقش ناظر و تسهیلگر داشته باشند.

لازم است این نهادها بر کیفیت تولیدات انجام‌شده نظارت کامل داشته و استاندارد داروها را تامین کنند. ۲ مولفه اصلی کیفیت و قیمت، همواره در بازار تمامی کالاها نقشی تعیین‌کننده و اساسی دارد.

نهادهای دولتی نیز باید تنها بر مسئله کیفیت داروها نظارت کنند تا هیچ شرکت تولیدکننده در این موضوع تخلف نکند، بنابراین به‌طورکلی برای عبور از مشکلات فعلی بازار دارو، نیاز به برنامه‌های موثر و اصلاحات ساختاری جدی داریم و با اجرای طرح‌هایی مانند دارویار، نه‌تنها شرایط بهتر نخواهد شد، بلکه مشکلات جدیدتری به صنعت و بازار دارو اضافه خواهد شد.