نماگر کل بورس تهران در روز چهارشنبه، 7 دی‌ برای دومین بار در سال جاری وارد کانال ۱.۶ میلیون واحدی شد و شاخص کل هم‌وزن نیز همگام با شاخص کل مسیر رو به رشدی را تجربه کرد. تداوم مسیر صعودی بورس زمینه‌ساز خوشحالی فعالان و سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه شد؛ البته نباید از ذکر این نکته غافل بود که باوجود صعود شاخص بورس ظرف روزهای گذشته، بازدهی این بازار در مقایسه با سایر بازارهای موازی از جمله دلار، سکه، مسکن و... به‌شدت محدود است. علاوه بر این همچنان تنش‌های سیاسی، اقتصادی و ریسک‌های ناشی از سیاست‌های پولی و مالی دولت، عملکرد این بازار را تهدید می‌کند.

شاخص بورس از متغیرهای مختلف اقتصادی و سیاسی تاثیر می‌پذیرد. روند تولید، میزان فروش و سودآوری شرکت‌های بورسی، نرخ دلار و... از مهم‌ترین شاخص‌های اثرگذار بر عملکرد بازار سرمایه محسوب می‌شوند. علاوه بر موارد یادشده تعیین قیمت انرژی، گاز، خوراک صنایع، حقوق دولتی معادن، نرخ تسعیر ارز و... که عموما در فرآیند تصویب بودجه سالانه موردتوجه قرار می‌گیرند نیز سمت‌وسوی عملکرد شرکت‌های بورسی و بازدهی بازار سرمایه را تعیین می‌کند.

شاخص‌های کلان اقتصادی حاکم بر بازار سرمایه اعم از قیمت نفت در بازارهای جهانی یا بهای کامودیتی‌ها در بازار بین‌المللی از دیگر فاکتورهای موثر بر سودآوری صنایع بورسی هستند.

 با این ‌وجود شاخص‌های یادشده تحت تاثیر شرایط اقتصادی و سیاسی کلان قرار دارند و نمی‌توان از قبل نسبت به آنها پیش‌بینی دقیق و مطمئنی ارائه داد. البته باید تاکید کرد موسسات بین‌المللی باتوجه به چالش‌هایی که اقتصاد دنیا را تهدید می‌کند، آینده چندان مثبتی را برای بازار فلزات در سال 2023 پیش‌بینی نمی‌کنند. ازآنجاکه بخش قابل‌توجه و اثرگذاری از بازار سرمایه ما را نیز شرکت‌های فلزی تشکیل می‌دهند، نوسانات یادشده بر عملکرد بورس تهران نیز اثرگذار خواهد بود. البته روند رو به رشد بهای دلار، همچنان محرک صعود بهای فلزات در بازار جهانی خواهد بود.

در هفته‌های اخیر شاهد روند رو به رشد نرخ دلار در بازار بوده‌ایم؛ تا جایی ‌که بهای آن در بازار آزاد در کانال ۴۲ هزار تومان نوسان دارد. دولت در هفته‌های گذشته برای تثبیت نرخ دلار نیمایی تلاش کرده است. صنایع بورسی کشور نیز عموما موظف به بازگشت ارز خود با بهای دلار نیمایی هستند.

 البته در روزهای گذشته شاهد انتشار بخشنامه‌ای ازسوی بورس کالا مبنی بر فروش محصولات فلزی و معدنی در بورس کالا با احتساب نرخ دلار در بازار متشکل ارزی بودیم که سودآوری صنایع بورسی کشور را افزایش می‌دهد. همزمان روند رو به رشد نرخ دلار در بازار آزاد مؤید انتظارات تورمی و شتاب آن در آینده است. همین موضوع صعود بورس را در آینده تضمین می‌کند.

در ادامه باید تاکید کرد اغلب سهم‌هایی که در این بازار دادوستد می‌شوند، ارزنده هستند؛ بنابراین امکان رشد ارزش این سهم‌ها وجود دارد. با این ‌وجود ورود به این بازار در موقعیت کنونی برای کسب سود منطقی نیازمند هدف‌گذاری میان‌مدت و حتی بلندمدت است؛ به‌ویژه آنکه ریسک‌های مهمی همچون سیاست‌های پولی و مالی دولت، کسری بودجه قابل‌توجه و همچنین بودجه سال ۱۴۰۲، آینده این بازار را تهدید می‌کند.

بانک مرکزی از چندی پیش اقدام به انتشار اوراق گام با هدف تامین مالی صنایع کرد. نرخ بهره اوراق گام در حال ‌حاضر حدود ۳۰ درصد برآورد می‌شود که همین بهره قابل‌توجه برهم‌زننده فضای بهره بانکی است.

 علاوه بر این صندوق‌های درآمد ثابت نیز به سرمایه‌های مردم، بهره ۲۲ و ۲۳ درصد می‌پردازند؛ بنابراین تاثیر روند رو به رشد نرخ بهره بانکی بر بازار سرمایه، تنها روانی است، اما از منظر تکنیکالی و علمی، نباید منتظر اثرگذاری جدی و افت قابل‌توجه ارزش سهام تحت تاثیر سیاست رشد نرخ بهره بانکی بود.