قیمت‌های کاذب در بازار سکه
محمد کشتی‌آرای-عضو اتحادیه طلا و جواهر ایران
قیمت سکه سطح مقاومتی ۲۳ میلیون تومان را هم شکست و به این ترتیب سیاست فروش سکه از طریق بورس هم با شکست مواجه شد؛ یعنی بانک مرکزی با فروش سکه در بورس هم نتوانست مانع افزایش نرخ افسارگسیخته انواع سکه شود. این بار بانک مرکزی تصمیم گرفت ربع سکه را برای دومین بار در بورس به فروش بگذارد تا شاید از این طریق بتواند از افزایش بی رویه نرخ سکه در بازار جلوگیری کند.در حال حاضر افزایش قیمت ها در بازار طلا حباب گونه و نرخ ها کاذب است. این موضوع گواه بر این مدعا است که دست های پنهان در بازار طلا، سرمایه ها را به سمتی می کشد که بیشترین منفعت را از آن ببرد.
بانک مرکزی به عنوان نهاد بالادستی بازار سکه و طلا سعی کرده با اقداماتی از جمله پیش فروش سکه در قالب اوراق بورسی از جهش قیمت ها جلوگیری و تا می تواند بازار را آرام کند، اما این راهکار موقت بانک مرکزی هم زورش به بازی سازان بازار سکه نرسید؛ بنابراین افزایش قیمت ها تا زمانی که تقاضای کاذب وجود دارد، همچنان ادامه خواهد داشت.از سوی دیگر تنش های ناشی از عدم توافق برجام و مسائل پیرامون سپاه پاسداران جمهوری اسلامی و همچنین جهش نرخ دلار باعث شده بسیاری از مردم نقدینگی و پول خود را به یک سرمایه مطمئن همچون طلا و ارز تبدیل کنند که همین موضوع باعث رونق گرفتن بازارهای واسطه ای و افزایش تقاضا در بازار سکه شده است.نوسانات هر روزه نرخ سکه به هیچ عنوان طبیعی نیست و نشانگر ایجاد نوعی بازار هیجانی در این بخش است، زیرا نوسانات طبیعی بازار بر اثر عرضه و تقاضا و نوسانات نرخ جهانی است، اما نوسانات اخیر ناشی از التهابات وارده به بازار است که باید توسط بانک مرکزی مدیریت شود.
در بازار آشفته کنونی، معاملات معمول و مرسوم انجام نمی شود و خریداران و فروشندگان واقعی که قصد دادوستد دارند، خریدوفروش نمی کنند اما شایعات قیمت ها را دچار نوسان می کند.در این آشفته بازار قیمت ها که در آن هر ساعت نرخ سکه امامی نسبت به ساعت قبل افزایش می یابد، به طورقطع هیجاناتی به وجودآمده که سرمایه را از بانک ها خارج و به بازار سکه تزریق می کند. این هیجانات با ورود به هر بازار مالی آن بازارها را دچار نوسان و التهاب می کند. در حال حاضر بانک مرکزی در حال رصد این وضعیت است، اما تاکنون هیچ اقدام جدی برای کوتاهی دست های واسطه گران از بازار سکه صورت نگرفته است. برعکس در اقدامی شکست خورده ذخایر طلای بانک مرکزی در قالب ربع سکه به بازار بورس تزریق می شود. انتظارات تورمی علاوه بر آنکه مدیریت بازار اقتصادی را سخت می کند، باعث بزرگ شدن حجم واسطه گری در بازار می شود. وجود اقتصاد سیاه در بازار سکه باعث شده نظام انگیزشی فعالان اقتصادی تخریب شود. قیمت های کاذب بازار علامت دهنده انگیزشی است که بسیاری از فعالان خرد و کلان را ترغیب می کند که وارد فعالیت های واسطه گری شوند.
بنابراین اگر امروزه افرادی را می بینیم که نه حرفه و تخصص و نه سن و سال شان با صف خرید سکه یا اوراق سکه همخوانی ندارد، به این دلیل است که این افراد تنها از یک مزیت و یک سیاست بازار طلا استفاده می کنند. این اشخاص اوراقی را می خرند و در بازار با نرخ دیگری به فروش می رسانند و به این ترتیب در گستردگی بازار واسطه گری مشارکت می کنند. متاسفانه این مسئله ناشی از نظام قیمت گذاری است که نظام انگیزشی فعالان اقتصادی را به سمت دلال پروری می برد. باتوجه به روند رو به گسترش بازارهای دلالی سکه لزوم ورود بازارساز به بازار طلا بیش از پیش نمایان می شود. بازارساز باید هرچه سریع تر با عوامل بسترساز و گسترش دهنده بازار دلالی، یعنی همان «تورم» در قالب سیاست های مدون و بلندمدت مقابله کند. تا دلالان دیگر انگیزه ای برای ورود به بازار طلا و سکه نداشته باشند و اقتصاد در این بخش سالم، شفاف و پررونق با متقاضی واقعی شود.
