تنش‌ها و درگیری‌ها میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان، بار دیگر آغاز شده و نگرانی‌های گسترده‌ای پیرامون تبدیل شدن دور جدید تنش‌ها به یک جنگ گسترده افزایش یافته است. جمهوری آذربایجان روز یکشنبه ۲۷ سپتامبر پس از هدف قرار گرفتن و سرنگونی دو بالگرد نظامی‌اش در ارتفاعات قره‌باغ، این منطقه را زیر آتش سنگین توپخانه و سامانه‌های موشکی خود قرار داد.

کشته شدن ۱۶ نیروی قره باغ در درگیری‌های صبح امروز، خبر از آن می‌دهد که اوضاع به سمت پیچیده‌تر شدن می‌رود.
حالا بیم آن می‌رود که به شکل جدی و فراگیر، یک بار دیگر آتش جنگ بین ارمنستان و آذربایجان برافروخته شود، چون ایروان و باکو این بار و در دومین درگیری سال ۲۰۲۰ میلادی، جدی‌تر از قبل، به رویارویی برخاسته اند.

سرگرد آنار ایواز اف، سخنگوی وزارت دفاع جمهوری آذربایجان، با انتشار این خبر در یک کنفرانس مطبوعاتی، اعلام کرده که در منطقه فضولی، روستا‌های قاراخان بیگلی، گروند، گرده ریز و عبدالرحمان علیا، آزاد شده و کنترل این روستاها، الان در دست نیرو‌های آذری است.

در منطقه جبراییل، موروداغ و آغ دره نیز پیشروی‌هایی صورت گرفته است. ارتش ارمنستان منطقه قاپان‌لی شهرستان ترتر، مناطق چراخلی و قاروند شهرستان آغ‌دام، روستا‌های الخانلی و شکروبیلی در شهرستان فضولی و روستای چوجوخ مرجان جبرئیل در مرز جمهوری آذربایجان را توپ باران کرد و فرماندهی ارتش جمهوری آذربایجان، حملات متقابل در طول خط مقدم جبهه انجام داد.

آماده باش در ارمنستان، حالت جنگی در آذربایجان

صبح روز یکشنبه و پس از شلیک نخستین گلوله ها، ارمنستان اعلام آماده باش نظامی کرد.

الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان نیز، ابتدا شورای عالی فرماندهی نظامی را تشکیل داد و سپس به پارلمان کشورش رفت و بعد از ظهر امروز حالت جنگی اعلام کرد.

این اقدام علی اف در حالی انجام شده که در درگیری‌های دو ماه پیش، تمایل چندانی به تحرک نظامی نشان نداده و مورد انتقاد قرار گرفته بود.

الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان امروز اعلام کرد: اجازه پایمال شدن خون شهدایمان را نخواهیم داد. خودرو‌های نظامی متعلق به ارتش ارمنستان را منهدم کردیم. ما از خاک خود دفاع می‌کنیم؛ قره‌باغ متعلق به آذربایجان است.

«الهام علی‌اف» گفت که نیرو‌های مسلح ارمنستان با انواع سلاح‌ها از جمله توپخانه سنگین مواضع ارتش آذربایجان و تعدادی از مناطق مسکونی را هدف قرار داده‌اند که در نتیجه تعدادی از نیرو‌های نظامی و غیر نظامی مجروح شده‌اند. او در ادامه از پاسخ متقابل نیرو‌های آذربایجان خبر داد.

پس از آن، «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان نیز از حمله نیرو‌های آذربایجانی به شهرک‌های مسکونی ارمنستان در منطقه ناگورنو-قره‌باغ خبر داد و وزارت دفاع ارمنستان هم اعلام کرد که نیرو‌های این کشور دو بالگرد و سه پهپاد آذربایجانی را در واکنش به حملات باکو به مناطق مسکونی ساقط کرده‌اند.

در شرایطی که دو طرف یکدیگر را به آغاز درگیری‌ها متهم می‌کنند، مجموع این رخداد‌ها باعث شد تا «آرائیک هاراطونیان» رئیس منطقه مورد مناقشه «قره‌باغ» صبح امروز در یک نشست اضطراری با اعضای شورای ملی، آماده‌باش جنگی اعلام کند. او در بیانیه‌ای از تمامی افراد بالای ۱۸ سال خواست تا آماده جنگ شوند.

هاراطونیان همچنین در پیامی تاکید کرد: «این جنگ برای مرگ یا زندگی است که آن را به جان پذیرفته و در آن پیروز خواهیم شد.... تلفات انسانی و مادی ما را مایوس نخواهند کرد. اعلان جنگ کرده‌اند و جنگ دریافت خواهند کرد.»

وزارت دفاع ارمنستان هم اعلام «حالت جنگی» کرده و از تمامی نیرو‌های خود خواسته است تا در آماده‌باش کامل قرار گیرند.

در مجموع شرایط به‌گونه‌ای پیش رفته که به ‌باور برخی ناظران، منطقه آماده جنگ دیگری شده است. هر چند در این میان ارتش جمهوری آذربایجان اعلام کرده است که نیازی به اعلام آماده‌باش عمومی ندارد و نیرو‌های این کشور کامل آماده هستند.

هیأت سربازگیری و آماده‌باش ارتش آذربایجان گفته که ممکن است در صورت لزوم برای دفاع از کشور، وزارت دفاع خواستار بسیج عمومی شود، اما امروز نیازی به این کار نیست.

در واکنش به این تحولات، وزارت خارجه ترکیه نیز در بیانیه‌ای بار دیگر حمایت خود را از جمهوری آذربایجان اعلام کرد و گفت که ترکیه کمک‌ها و حمایت‌های لازم را در اختیار آذربایجان قرار خواهد داد.

وزارت خارجه روسیه نیز در بیانیه کوتاهی از دو طرف خواسته است تا فورا درگیری‌ها را متوقف کرده و برای تثبیت اوضاع به مذاکره روی بیاورند.

جمهوری‌های آذربایجان و ارمنستان، دو جمهوری استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی از سال ۱۹۹۲ به دنبال تصرف منطقه قره‌باغ کوهستانی توسط ارمنستان و اعلام خودمختاری این منطقه وارد درگیری نظامی شدند و تاکنون تلاش‌ها برای حل مناقشه قره‌باغ در قالب گروه میانجی مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا بی‌نتیجه بوده است.