همپوشانی تعطیلات ایران با جهان
محمد فرزاد میرزایی، مدیر کل گردشگری و میراث فرهنگی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی
گردشگری به مثابه سیر انسان در گذر زمان و در بستر فضای جغرافیایی؛ چند دهه است به عنوان پیشران توسعه همه جانبه کشورهایی قرار گرفته است که دارای جاذبه های خاصی برای مخاطبان هستند؛ جاذبه هایی که انسان حاضر به انجام اراده برای کسب تجربه، علم یا گذران اوقات فراغت در آن بستر جغرافیایی است، از این رو با دنیای پیچیده، اما در ظاهر ساده ای از انواع گردشگری قرار می گیریم؛ دنیایی که بیش از هر چیزی وابسته به فاکتورهای جذابیت، سرمایه کافی، وقت مناسب و بسترهای حمایتی چه در ساختار جامعه میزبان و چه در جامعه روبه رو است.از این رو لازم است همواره در تصمیم گیری های سیاسی تمامی فاکتورها را همزمان و چندوجهی در نظر گرفت تا بار مضاعفی روی هیچ کدام از اضلاع قرار نگیرد و هرم شکل گرفته به صورت کاملا منطقی و پایدار رشد کند و رشد اقتصادی همراه با پایداری زیست محیطی در هر بستری تفاهم یابد.حال در کشور عزیزمان ایران چند فاکتور نمایان تر از سایر فاکتورها است و این باعث شده تا عرصه گردشگری نامتقارن شکل گیرد، به صورتی که سفر در قالب یک کالای لوکس در نظر گرفته شود و از آن بالاتر باتوجه به توزیع نامناسب تعطیلات در ایام سال، حجم تردد در زمان های خاصی به حداکثر خود برسد و این عامل منشأ بسیاری از نابهنجاری ها خواهد بود، چرا که جغرافیای پذیراکننده مهمان توان بازساخت همه جانبه این حجم از مسافر را ندارد و فرهنگ جامعه میزبان موردتهاجم خرده فرهنگ های میهمانان قرار می گیرد و این چرخه معیوب همچنان ادامه دارد، به ویژه اگر فاکتور اثر پخش را هم ضریب دهیم.از این رو باید تلاش کرد ضمن در نظر گرفتن یارانه های آشکار در قالب کارت های سفر و... جریان سفر را هدفمند و بار اضافه را کنترل و در جهات دیگر با توزیع مناسب اوقات فراغت زمینه همه گیری سفر را فراهم کنیم.
این روزها در جوامع سیاست گذار اوقات فراغت بحث افزایش تعطیلات هفتگی مطرح است که بسیار تصمیم نیکی است، چرا که با این اقدام ضمن ایجاد روان سالم در جامعه، زمینه بالا رفتن توسعه انسانی به عنوان مهم ترین ابزار قدرت هر کشوری شناخته می شود و نهاد خانواده به عنوان اساسی ترین بستر رشد و تعالی انسان استحکام می یابد. البته پیشنهاد می شود که حتما بستر ایجاد تعطیلات زمستانی هم ایجاد شود، چرا که تجربه بشری ثابت کرده است، سفر در زمستان و ایجاد خاطره در این زمان، همگرایی مثبتی در رشد تحصیلات دانش آموزان و البته کارآیی نیروی کار داشته و همچنین باتوجه به ۴ فصل بودن کشور عزیزمان ایران، توزیع جغرافیایی سفر را نیز شامل می شود.حال سوال اساسی این است که در تصمیم برای افزایش روزهای تعطیل، انجام این مهم در آخر هفته (پنجشنبه) مناسب است یا اول هفته (شنبه)؟
به نظر می رسد باتوجه به تعطیلات جهانی در روز یکشنبه و نیمه کار بودن کشورهای دیگر در شنبه هر هفته، در عمل تعطیل کردن پنجشنبه ها باعث ایجاد انسداد در تبادلات جهانی و ارتباط های بین المللی می شود، چرا که عدم تقارن در بین تعطیلات در عمل نیمه تعطیلی ارتباط های بین المللی را به ۴ روز می رساند. از این رو بهترین کار؛ ایجاد همپوشانی تعطیلات کشور با تعطیلات بخش قابل توجهی از کشورهای دیگر است تا ضمن ایجاد بستر توسعه گردشگری و سفر، مانعی برای ارتباطات جهانی در روزگار جهان کوچک نباشیم.حال این تصمیم گیری ها قبل از هرگونه نهایی شدن، نیازمند مطالعات امکان سنجی است تا با کمترین آسیب، بیشترین سود و مصلحت حاصل شود.