سمیرا کرمی - گروه اقتصاد کلان: قبل از هر شعار مثبت اقتصادی، هدف دولت یازدهم، بازگرداندن اعتماد عمومی به سیاستمداران بود. اعتماد مردم به سیاستمداران در دل خود، پشتوانه اجرایی برای سیاستهای اقتصادی دولت ایجاد میکند.
اگر مردم به سیاستهای دولتها اعتماد نکنند سیاستها نتیجه عکس خواهد داد و ریشه بسیاری از بیتعادلیهای اخیر اقتصاد ایران به همین علت بود.
از دیگر اهداف مهم دولت یازدهم بازگرداندن ثبات به شاخصهای اقتصادی بود با نگاهی به عملکرد یکساله دولت یازدهم، میبینیم که شاخصها روی ثبات را به خود میبینند. نرخ تورم سال ۱۳۹۲ معادل ۳۴/۴ بوده است که در سال ۱۳۹۳ به ۲۵/۳ رسید و نرخ رشد اقتصادی که منفی ۶/۸ درصد بود در سال ۹۲ از سوی مرکز آمار منفی ۲/۲ محاسبه شد. این شاخصها مهمترین نشانگرهای عملکرد دولتها هستند، گرچه شاخصهای مهمتری از قبیل بهرهوری و رفاه هم میتواند انعکاسدهنده عملکرد یک دولت باشد، اما معمولا برای ارزیابی کوتاهمدت عملکرد یک دولت، معیار مناسبی نخواهد بود.
اعتدال و آرامش
مهدی کرباسیان، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به صمت در خصوص عملکرد یکساله دولت در حوزه اقتصاد گفت: خوشبختانه بزرگترین نکته حائز اهمیت در عملکرد دولت یازدهم، ایجاد اعتدال و آرامش در اقتصاد کشور و در جو روانی مردم بوده است. در دولت یازدهم از هیجانها و تصمیمهای روزمره جلوگیری شده و در حوزه اقتصاد سیاسی و اجتماعی آرامش حاکم شده است.
امید به آینده
رئیس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران افزود: امید به آینده که از عوامل مهم پیشرفت در هر اقتصادی است در کشور ما افزایش یافته است. امید به آینده موضوع بسیار مهم اقتصادی است که میتواند انتظارات تورمی مردم را کاهش دهد. در ادامه کرباسیان اظهار کرد: تعاملات مثبت با گروه ۱+۵ موجب دور کردن کشور از تحریم ظالمانه است و شرایطی را فراهم آورده که دولت بتواند با اقتدار با قدرتهای جهانی روبهرو شود و مذاکرات سازندهای را با آنها ادامه دهد. دور شدن از تحریمها در دل خود تولید و اشتغال را به حرکت درخواهد آورد که مهمترین عوامل خروج از رکود اقتصادی است.
دولت تجربهمحور
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه بیان کرد: در ۸سال گذشته بهعمد موضوع تجربه و استفاده از نیروی خبره و نخبه مورد بیتوجهی قرارگرفته بود و نیرویهای انسانی با تجربه از راس امور کنار گذاشته شدند که موجب شد بسیاری از منابع ملی به دلیل نبود شایستهسالاری و تجربهمحوری از بین برود و کشور آسیب جدی در ذخایر ملی را متحمل شود.
کرباسیان افزود: نرخ تورم به ۲۵درصد کاهش پیدا کرد اما هنوز به عدد ایدهآلی در این خصوص نرسیدهایم. وضعیت اشتغال نامناسب است باید در رشد تولید ناخالص ملی به بالای ۵ درصد برسیم.
آمارهای واقعی دولت یازدهم
روحالله بیگی ئیلانلو، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در گفتوگو با صمت درخصوص ارزیابی عملکرد دولت یازدهم اظهار کرد: مهمترین نکته حائز اهمیت در عملکرد دولت تدبیر و امید، ارائه آمارهای واقعی از سوی دستاندرکاران اقتصادی این دولت بوده است که این آمارها از بهبود شرایط بیماری اقتصادی کشور خبر میدهند. این دولت که کشور را در شرایط یک بیماری صعبالعلاج تحویل گرفته بود، اکنون شرایط امیدوارکنندهای را برای اقتصاد کشور رقم زده است. بستههای سیاستی خروج غیرتورمی از رکود، انتظارات مثبتی را با خود به دنبال آورده است.
لزوم اولویت اشتغال
به گفته وی، اشتغال مهمترین معضل فعلی کشور است و بزرگترین درخواست مردم از نمایندگان مجلس حل مشکلات اشتغال جوانان است. دولت باید تدبیر ویژهای برای حل معضل بیکاری در کشور داشته باشد و اشتغال را به اولویتهای سیاستی خود منتقل کند.
کاهش انتظارات تورمی
علی صادقین، مکارشناس اقتصادی نیز در گفتوگو با صمت، ضمن ارزیابی مثبت عملکرد دولت یازدهم در حوزه اقتصاد کلان افزود: درخصوص انضباط مالی و سیاستهای انقباضی دولت بسیار موفق بوده است. اما مهمترین دستاورد دولت یازدهم در کاهش انتظارات تورمی است که منجر به کنترل رکود تورمی و جلوگیری از پیشروی آن شده است.
این اقتصاددان در ادامه تصریح کرد: انتظارات کسبوکار و بهبود کسبوکار پدیدهای است که افقهای مثبتی را به روی اقتصاد کشور گشوده است. در حوزههای داخلی و خارجی نیز این دولت بسیار موفق عمل کرده است.
چرخش ذهنها به سمت اقتصاد ایران و ایجاد فرصتهای فراوان سرمایهگذاری خارجی از دیگر نتایج عملکرد یکساله دولت تدبیر و امید است.
وی همچنین، رویکردها برای رونق کسبوکار را محسوس دانست.
روند ضد رکودی دولت خوب، اما کند
صادقین گفت: دولت مکانیسمهای تشویقی برای رونق کسبوکار اعلام نکرده است. حرکت دولت برای خروج غیرتورمی از رکود مخصوصا بستههای سیاستی اخیر، خوب است اما سرعت خروج از رکود پایین است. وی افزود: سازوکار اجرایی بستههای سیاستی هنوز بهطور دقیق اعلام نشده است و این شاید مهمترین نقطهضعف این بسته باشد. دولت باید جذابیتهای بخش صنعت را بالا ببرد تا سرمایهگذاران انگیزه ورود به این بخش برای سرمایهگذاری را پیدا کنند.
من به دولت نمره ۲۰ میدهم
مهدی تقوی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در پاسخ به سوال صمت درباره عملکرد یکساله دولت گفت: من بهعنوان یک مدرس اقتصاد به دولت یازدهم نمره ۲۰ میدهم. دولت در شرایطی اقتصاد کشور را تحویل گرفت که انتظار وخامت وضعیت اقتصاد و شاخصهای کلان وجود داشت، اما بدتر نشدن شرایط و حرکت به سمت بهبود قابل تقدیر است. وی همچنین درخصوص اینکه برخی از اقتصاددانان کاهش تورم را نه درنتیجه عملکرد دولت، بلکه نتیجه رکود دانستند، گفت: در دوره قبل هم رکود بود اما باوجود رکود، شاهد کاهش تورم نبودیم. رکود در اقتصاد ما به یک پدیده مزمن تبدیلشده و کاهش تورم در یک سال اخیر، مشخصا مربوط به سیاستها و عملکرد صحیح دولت یازدهم بوده است.
ترمیم سختترین نقطه عطف اقتصادی
تقوی گفت: دولت یازدهم شرایط بسیار سختی دارد چراکه باید به ترمیم و بازسازی امور اقتصادی بپردازد. درحالیکه دولت نهم و دهم زمانی روی کار آمد که بیشترین درآمد ارزی تاریخ اقتصاد ایران را دریافت کرد، دولت روحانی اقتصاد را در شرایطی تحویل گرفت که تمام شاخصها به حادترین ارقام خود رسیده بودند، از نرخ ارز گرفته تا حجم نقدینگی، تورم و رشد اقتصادی، همهچیز حاکی از بحران اقتصادی شدید بود. اینکه دولتی یکساله بتواند به سمت بهبود اقتصادی حرکت کند، قابل تقدیر است.
بازسازی تولید
این اقتصاددان درخصوص اینکه دولت باید بر کدام شاخص اقتصادی تمرکز بیشتری داشته باشد، اظهار کرد: تولید ناخالص ملی مهمترین شاخص بلندمدت اقتصادی است که باید موردبررسی قرار گیرد. در این شرایط بازسازی تولید، مهمترین موضوعی است که دولت باید بر آن تمرکز کند و بهطورجدی به حل معضلات و مشکلات تولید بپردازد.