بررسی آخرین گزارش وزارت راه و شهرسازی از عملکرد بانک‌های عامل در پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن طی سال ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که از ابتدای بازگشایی مجدد (۱۶ اردیبهشت، ۱۴۰۴) سامانه جامع مسکن‌های حمایتی تا یکم دی‌ماه ۱۴۰۴، در مجموع ۸۰۴ هزار و ۹۵۰ متقاضی به شبکه بانکی معرفی شده‌اند که از این تعداد، ۷۱ هزار و ۱۵ پرونده موفق به اخذ تسهیلات شده‌اند.

بر اساس آمار منتشر شده از وزارت راه و شهرسازی، نرخ پذیرش کل شبکه بانکی برای پرداخت تسهیلات مسکن ۵.۶۵ درصد ثبت شده است. بانک‌ها در مجموع ۲۹۴ هزار و ۵۳۹ فقره تسهیلات پرداخت کرده‌اند که ارزش آن به ۵۶ هزار و ۴۰۱ میلیارد تومان می‌رسد. این آمار نشان‌دهنده پیگیری‌های وزارت راه و شهرسازی دولت چهاردهم در حوزه پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن است.

بر اساس این گزارش، بانک ملی ایران با معرفی ۱۴۷ هزار و ۳۶۹ متقاضی، تنها ۱۲ هزار و ۷۲۸ پرونده را مورد پذیرش قرار داده و نرخ پذیرش آن ۸.۹۱ درصد اعلام شده است. این بانک در مجموع با پرداخت ۶۹ هزار و ۵۳۲ فقره تسهیلات به ارزش ۱۲ هزار و ۵۷۴ میلیارد تومان، بیشترین میزان پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن را در میان بانک‌های عامل به خود اختصاص داده است.

در ادامه، بانک ملت با معرفی ۱۴۹ هزار و ۶۳ متقاضی، پذیرش ۷ هزار و ۹۸۳ پرونده و ثبت نرخ پذیرش ۵.۳۶ درصدی، موفق به پرداخت ۴۳ هزار و ۱۱۳ فقره تسهیلات به ارزش ۸ هزار و ۳۳۴ میلیارد تومان شده و از این حیث، رتبه دوم پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن را در میان بانک‌های عامل به خود اختصاص داده است.

همچنین بانک رفاه کارگران با معرفی ۷۵ هزار و ۲۷۵ متقاضی، پذیرش ۱۳ هزار و ۲۹۴ پرونده و ثبت بالاترین نرخ پذیرش شبکه بانکی معادل ۱۷.۶۶ درصد، بیشترین میزان پذیرش متقاضیان را در میان بانک‌های عامل داشته و در عین حال، رتبه سوم پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن را به خود اختصاص داده است. این بانک در مجموع با پرداخت ۳۳ هزار و ۵۷۶ فقره تسهیلات، مبلغ ۶ هزار و ۲۷۲ میلیارد تومان تسهیلات ودیعه مسکن پرداخت کرده است.

بانک‌های با عملکرد ضعیف یا نزدیک به صفر

بر اساس آمارهای منتشر شده، بانک کشاورزی با معرفی تنها یک متقاضی و بدون پذیرش یا پرداخت هیچ تسهیلاتی، عملاً در اجرای این طرح نقش قابل توجهی نداشته است. همچنین، بانک خاورمیانه با پرداخت ۷۹ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان، کم‌ترین میزان پرداخت تسهیلات به متقاضیان را به خود اختصاص داده است.

در سال‌های اخیر، بازار مسکن در ایران با مشکلات و چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده است که منجر به افزایش قیمت‌ها و ناتوانی بخش زیادی از مردم از جمله مستأجران در خرید خانه شده است. گرانی مسکن، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، به یکی از بحران‌های جدی اقتصادی تبدیل شده که تأثیرات منفی آن بر زندگی عموم اقشار جامعه به وضوح قابل مشاهده است.

بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، روند پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن از ۱۶ اردیبهشت تا یکم دی‌ماه سال‌جاری با سرعت قابل قبولی در حال انجام است و نشان‌دهنده پیگیری وزارتخانه در راستای تحقق وعده‌های خود به مستأجران است. این اقدام، شاید بتواند در آینده‌ای نزدیک بخشی از فشار بازار را کاهش دهد و امکان دسترسی متقاضیان واقعی به مسکن را فراهم کند.

کارشناسان بازار مسکن معتقدند روند اعطای تسهیلات ودیعه مسکن، علاوه بر کاهش فشار بر بازار، می‌تواند نقش مهمی در هدایت تقاضای سرمایه‌ای به سمت مصرف واقعی ایفا کند و به تثبیت نسبی قیمت‌ها در بلندمدت کمک کند. در این زمینه، اقدام‌های وزارت راه و شهرسازی در همکاری با بانک‌ها و تسهیل مسیر دریافت تسهیلات، گامی مثبت در جهت مدیریت پایدار بازار محسوب می‌شود.

با وجود چالش‌ها و محدودیت‌های بانکی، به نظر می‌رسد وزارت راه و شهرسازی توانسته است گام مؤثری در اجرای سیاست‌های حمایتی و کنترل نوسانات بازار مسکن بردارد و روند پرداخت تسهیلات ودیعه، نمونه‌ای از تعهد این وزارتخانه به وعده‌های خود در حوزه مسکن است.