یک‌شنبه 27 اسفند 1402 - 17 Mar 2024
کد خبر: 17804
تاریخ انتشار: 1401/04/04 23:40

کاهش کیفیت و کمیت محصولات صادراتی

سیدرضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران

یکی از مهم‌ترین خلأها و نقایص موجود در بخش تولید و فعالیت‌های تجاری، نبود بستر مناسب در بحث ناوگان حمل‌ونقل کشور است. کمبود تجهیزات ترابری چه برای جابه‌جایی‌های داخلی محصولات و چه برای انجام فعالیت‌های خارجی، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل و ضعف‌های ساختاری آنها همه از مهم‌ترین مشکلات مربوط به صادرات محصولات کشاورزی محسوب می‌شوند. باید خاطرنشان کرد در مباحث صادراتی، با کمبود تجهیزات باربری مناسب، هم در حمل‌ونقل زمینی و هم آبی مواجهیم. بخش خصوصی بارها به دولت اعلام کرده که می‌تواند با ارز حاصل از صادرات خود، تجهیزات و ماشین‌های مناسب باربری را وارد کند، اما دولت تاکنون هیچ اجازه‌ای در این‌باره صادر نکرده است. تنها در برخی موارد اجازه تردد موقت ماشین‌آلات وارداتی و دپوشده در گمرک را صادر می‌کند. این اقدام دولت به‌بهانه حمایت از تولید داخلی انجام شده و زیان آن را تنها تولیدکنندگان و صادرکنندگان تحمل می‌کنند. زیان‌های واردشده به فعالیت‌های تجاری به‌دلیل نبود ناوگان مناسب ترابری محصولات کشاورزی را می‌توان به‌طورکلی به 2 دسته تقسیم کرد؛ دسته نخست آنکه به‌سبب کمبود تجهیزات در ناوگان حمل‌ونقل، چه در تجارت داخلی و چه خارجی، اجاره‌بهای خدمات بسیار افزایش پیدا کرده است. بدیهی است رخداد این موضوع هزینه‌های فعالیت‌های تجاری را برای فعالان اقتصادی بسیار افزایش دهد.

از سوی دیگر به‌علت فرسودگی و نامناسب بودن وضعیت حمل‌ونقل، انتقال کالاهای فسادپذیر در مقاصد موردنظر، به‌ویژه در خارج از کشور با سختی و چالش‌های فراوان انجام می‌گیرد. تمامی این موارد نکاتی است که نشان می‌دهد دولت هیچ‌گونه اقدام مثبتی در زمینه تهیه زیرساخت‌های مناسب برای بهبود و توسعه حمل‌ونقل در کشور انجام نداده است. باید توجه داشت، بهبود وضعیت حمل‌ونقل یکی از لوازم توسعه صادرات و فعالیت‌های تجاری است، اما دولت با ایجاد موانع برای واردات تجهیزات و ماشین‌آلات ناوگان حمل‌ونقل، باعث افزایش اجاره‌بهای خدمات در این بخش شده و کیفیت محصولات صادراتی نیز به‌شدت کاهش پیدا کرده است. در توضیح این بحث باید گفت فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل داخلی و خارجی تولیدات کشاورزی، سبب شده تا در برخی کالاها شاهد فاسد شدن و دورریخته شدن تولیدات در مقصد باشیم؛ این یعنی دورریز تولیدات و زیان در بخش تولید.

دولت‌ها در چندین سال گذشته اهدافی در راستای توسعه صادرات در کشور عنوان کردند و این در حالی است که هیچ بستری برای این توسعه فراهم نکرده و حتی از فعالان اقتصادی که خواهان ایجاد زیرساخت‌های لازم هستند، حمایت نکرده‌اند. به‌عنوان‌مثال همان‌طور که پیش‌تر به آن تاکید شد، بخش خصوصی بارها به دولت اعلام کرده، می‌تواند با ارز حاصل از صادرات خود، ماشین‌ها و لوازم به‌روز جهانی برای انتقال مناسب کالاها و محصولات وارد کشور کند، اما دولت تا به‌الان از صدور اجازه این اقدام سر باز زده است، از این‌رو فعالان تجاری همواره درگیر چالش‌های مربوط به جابه‌جایی تولیدات خود هستند. باید تاکید کرد برخی از این محصولات، فسادپذیری بالایی داشته و باید در فضایی مناسب جابه‌جا شوند، اما به‌دلیل نبود تجهیزات مناسب، از کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی مصرفی داخل و صادراتی کاسته شده است. از سویی دیگر باید در نظر داشت، طبیعی است با افزایش هزینه حمل‌ونقل و مشکلات مربوط به تامین زیرساخت‌های لجستیکی، نرخ تمام‌شده کالاهایی که به بازارها می‌رسند، بالا خواهد رفت. این فشار هزینه‌ها هم برای تولیدکننده و هم مصرف‌کننده زیانبار است. از سویی دیگر حتی اگر کاهش کیفیت کالایی را که به مقصد صادراتی می‌رسد، جزو زیان‌های فرسوده بودن و کمبود ماشین‌آلات حمل‌ونقل در نظر نگیریم، با افزایش کرایه ماشین‌های باربری به‌قطع تاجران در روابط بین‌المللی خود نیز دچار مشکل خواهند شد. زمانی که قصد داریم به اهداف توسعه‌ای خود دست‌یابیم، باید شرایط مناسب با آن را مهیا کنیم. دولت برای بهبود وضعیت بازار داخل و گسترش مقاصد تجاری بین‌المللی باید همواره نقاط ضعف موجود را شناسایی و درصدد رفع آنها برآید.

 

 

 


کپی لینک کوتاه خبر: https://smtnews.ir/d/3996zq