جمعه 10 فروردین 1403 - 29 Mar 2024
کد خبر: 20403
تاریخ انتشار: 1401/08/22 07:08
کارشناسان درباره کیفیت خودرو‌ها و تلفات جاده‌ای در کشور عنوان کردند

کارزاری علیه جان‌ها

استانداردهای مربوط به کالاها و خدمات گوناگون برای تضمین سلامت جامعه تدوین شده‌اند.

استانداردهای مربوط به کالاها و خدمات گوناگون برای تضمین سلامت جامعه تدوین شدهاند. براساس آمار، سال گذشته ۴۰ درصد فوتیهای شهر تهران عابرانپیاده بودهاند که این امر، مسئله ایمنی خودروها را بسیار جدی‌‌تر میکند. یکی از پرسشهای اساسی در این زمینه این است که آیا با استانداردسازی خودروها، آنها ایمنتر میشوند؟ پیش از تحریم خودروسازان ملزم به رعایت استانداردهای هشتادوپنجگانه سازمان ملی استاندارد بودند، اما این موضوع با آغاز تحریمها، تحتالشعاع قرار گرفته است و هنوز بخشی از این استانداردها در کشور ما قابلیت اجرا ندارند. بهطور قطع، استاندارد و ایمن کردن وسایل مورداستفاده، یکی از دغدغههای مدیران صنعتی است. در گذشته اتفاقهایی تلخ مانند خفگی با گاز ناشی از خاموش شدن بخاری، انفجار گاز، گیر کردن دست کودکان در چرخگوشت و... دغدغه بسیاری از خانوادهها بود، اما امروز با بالا رفتن سطح ایمنی وسایل مورداستفاده، درجه اطمینان جامعه افزایش یافته است. این موضوع در کشورهای توسعهیافته بیشتر است، زیرا فناوری در این کشورها در یک رقابت بسیار نزدیک و بازه زمانی کوتاه در حال توسعه و رشد است.  در حوزه خودرو هم ایمنی، یکی از مزیتهای رقابت در بازار است. کارشناسان و فعالان صنعت خودرو عنوان میکنند سیستمهای ایمنی با تامین توان ایمنی متفاوت هستند؛ سیستمهای ایمنی مجموع آپشنهایی هستند که به کمک توان ایمنی خودرو آمده و ایمنی سرنشینان را تامین میکنند، در حالیکه تامین توان ایمنی به طراحی و تولید خودرو مربوط است. هفته پایان نوامبر به یادبود قربانیان حوادث جادهای اختصاص دارد که این امر، ایمنی را در محصولات صنعتی بهویژه خودرو یادآور میشود.

تولید خودرو در کلاسهای  مختلف

در هر دوره، کلاس خودروها تغییر میکند. بهعنوان مثال، کلاس خودروهایی که در دهه ۸۰ میلادی تولید میشدند با خودروهایی که در سال ۲۰۰۰ تولید شدند، بسیار متفاوت است. یا خودروهای تولید ۲۰۲۰ با آنچه در ابتدای سال ۲۰۰۰ تولید شدند، در یک کلاس نیستند. در حالحاضر، بخش زیادی از خودروهایی که در ایران تولید میشود از دهه قبل آورده شدهاند و خودروساز با تغییراتی در طراحی آنها سعی کرده سطح ایمنی آنها را ارتقا دهد؛ وگرنه در پایه اولیه این خودرو بسیاری از مسائل ایمنی وجود ندارد. بهعنوان مثال، مطرح شدن استانداردهای یورو ۵ و ۶ در ایمنی خودرو تاثیر بسیاری دارد، اما نباید انتظار داشت خودرویی مانند پراید که طراحی آن مربوط به ۳ دهه قبل است از سطح ایمنی بالایی برخوردار باشد. از اینرو تولید پراید و خودرویی مانند پژو ۴۰۵ متوقف شد و خودروهای جدید جایگزین آنها شدند. بهگفته کارشناسان صنعت خودرو، پراید ایمن نیست، زیرا برای شرایط فعلی طراحی نشده بود. امروز اگر صاحب پراید ۱۴۰ یا ۱۵۰ تا سرعت دارد و تصادف میکند، برای این است که طراحی اولیه آن برای این سرعت نبوده؛ علاوهبر اینکه شرایط جاده در حدی نبوده که خودرویی با سرعت ۱۴۰ کیلومتر در ساعت بتواند در آن تردد داشته باشد.

شاخصهای استاندارد

استانداردهایی برای تولید خودرو و قطعات تعریف شده است و هرقدر خودروها بهروزتر و جدیدتر میشوند، مسائل ایمنی و استانداردها در طراحی پایهای خودرو بهتر دیده میشود. علاوهبر این، قطعهسازان براساس همان استانداردها و طراحی خودرو، شروع به ساخت و تامین قطعات میکنند. ایمنی در طراحی و نیز ساخت قطعات ایمن، لازم و ملزم هم هستند. البته اینگونه نیست که در خودروهایی که آمار تصادف بالایی دارند، قطعات ناایمن تولید شده باشند، زیرا اغلب خودروها از کلاس ایمنی بالایی برخوردار نیستند.

ایربگ، حافظ جان سرنشینان خودرو

امیرحسین صیرفی از کارشناسان صنعت خودرو درباره خودروهای جدید و ایمنی آنها به صمت گفت: براساس سخنان پلیس راهور، از ابتدای سال بیشترین حوادث و قربانیان آن مربوط به خودروهای تولید داخل بوده، زیرا ایربگها باز نشده، در نتیجه آمار کشتهشدگان افزایش یافته است. وی افزود: از سوی دیگر، گلایه رهبر معظم انقلاب از خودروسازان در حوزه کیفیت بود که نشان میداد تولیدات داخل از ایمنی مناسبی برخوردار نیستند. او ادامه داد: در چند سال اخیر، چون فضای رقابتی در خودروسازی وجود ندارد، هر محصولی تولید شود در بازار بهفروش میرسد.  این در حالی است که باید پرسید در کجای دنیا خودرو بیکیفیت پیشفروش شده است و زمان تحویل آن هم مشخص نیست. در واقع باید گفت، رقابت وجود ندارد تا به کیفیت و ایمنی کمک
کند.

قطعات و ایمنی

این کارشناس حوزه خودرو در ادامه سخنان خود به اجزای تشکیلدهنده خودرو اشاره کرد و گفت: یک خودرو از مجموع قطعات منفصله تشکیل شده که اگر هر یک از این قطعات از استاندارد کافی برخوردار نباشند، زمینهساز حوادث ناگوار جادهای خواهند شد. او اضافه کرد: در حوزه یدکیها نیز سیاستها حامی کیفیت نبوده که چالشهای بسیاری را بهوجود آورده است. این کارشناس صنعت با بیان اینکه در ورودی قطعات کنترلی وجود ندارد، ادامه داد: هنگام ترخیص قطعات، نظارتی وجود ندارد و قطعات قاچاق بهراحتی وارد کشور میشوند.

از سویی به این دلیل که سازکار مناسبی در حوزه گارانتی قطعات وجود ندارد، تعداد محدودی از قطعات دارای گارانتی بوده و از این تعداد نیز انگشتشمار تولیدکنندگانی هستند که پایبند تعهدات گارانتی محصولات خود باشند. چنین فرآیندی منجر به ضرر و زیان مصرفکننده شده که در نهایت هزینههای زیادی به اقتصاد تحمیل میکند.

محدودیتهای داخلی

صیرفی تاکید کرد: هنگامیکه فضا به نفع انحصار باشد، مشوقها فقط برای تولیدکننده بوده و مصرفکننده در این بازار سهمی نخواهد داشت. او ادامه داد: برای محصولات نیازسنجی انجام نمیشود و بازار تقاضا از عرضه پیشی گرفته و زمینه قاچاق و قطعات زیرپلهای بیکیفیت را افزایش میدهد.

حافظان سرنشینان خودرو

صیرفی در پاسخ به این پرسش که ایمن نبودن کدام قطعات، آمار کشتهشدگان حوادث جادهای را افزایش داده، گفت: خودرو را باید یک سیستم فرض کرد که هر یک از قطعات آن دچار مشکل شود، کل فرآیند را مختل میکند. او تصریح کرد: کیفیت پایین یکسری قطعات مانند لنتترمز، منجربه تصادف میشود و اگر استاندارد باشند، از احتمال حادثه جلوگیری میکنند. شاخصترین قطعه سیستم ترمز که نگهدار خودرو بهشمار میرود، لنتترمز است، اما در این میان، اگر روغنی که استفاده میشود، مناسب نباشد منجر به خرابی قطعات شده و حادثه ایجاد میکند. او افزود: برخی از قطعات مانند کیسه هوا و کمربند ایمنی هم  از تلفات جانی جلوگیری میکنند.

اهمیت فرهنگ رانندگی

این فعال صنعت خاطرنشان کرد: بخشی از آسیبها به فرهنگ رانندگی و مهارت آن برمیگردد، اما بهطور قطع، اگر کیفیت خودروهای تولیدی ارتقا پیدا کند، با وجود اهمیت قوانین و فرهنگ رانندگی، از آمار کشتهشدگان کاسته خواهد شد.  صیرفی با تاکید بر اینکه کیفیت در ایمنی مهم است که مستقیم به فضای رقابتی تولید برمیگردد، گفت: در اینباره سیاستهای دستوری کارساز نبوده و پیامدهایی دارد و بخشی از مشکلات جادهای مربوط به همین سیاستهاست.

اهمیت نوسازی ناوگان حملونقل

در ادامه علیرضا نیکآیین، رئیس اتحادیه صنف تعمیرکاران خودرو تهران درباره ایمنی خودروهای جدید به صمت گفت: بخشی از حوادث فعلی جادهای مربوط به خودروهای فرسوده است و طراحی ضعیف خودروها و استفاده از قطعات غیراستاندارد نیز نقش مهمی در بروز حوادث جادهای دارند.  او افزود: سالهاست ناوگان حملونقل کشور نوسازی نشده و آمار خودروهای فرسوده افزایش یافته است. بروز حادثه برای خودروهای سنگین (مسافری و کار) تلفات بیشتری دارد؛ در نتیجه نوسازی این بخش از ناوگان از اهمیت بسزایی برخوردار است.

مقایسه داخلیها و خارجیها

رئیس اتحادیه صنف تعمیرکاران خودرو تهران در ادامه درباره کیفیت محصولات داخلی عنوان کرد: زمانی میتوان از کیفیت خودروها و ایمنی آنها گفت که تحقیقاتی انجامشده باشد، اما اگر در سطح کلان مقایسهای بین خودروهای تولید داخل و خارج انجام دهیم، چه بهلحاظ آمار تصادفات و چه تلفات که در حوادث جادهای بهوجود میآید، میتوان نتیجه گرفت که خودروهای داخلی هنوز با استاندارد جهانی و ایمنی فاصله زیادی دارند. وی تصریح کرد: طراحی بدنه غیراستاندارد، استفاده از ورقهایی با ضخامت پایین و... همگی حاکی از میزان ایمنی خودروهای تولید داخل دارند. وی ادامه داد: گاهی مدت زیادی نیست که صاحب خودرو، محصول را خریداری کرده، اما ناچار است در نمایندگیها تردد داشته باشد. عیوب برخی خودروها در همان ماههای ابتدایی، صاحبان خود را با دردسرهای بسیاری روبهرو میکند.

استاندارد قطعات

بهرام شهریاری از دیگر کارشناسان حوزه صنعت خودرو درباره رعایت استانداردهای بهروز در تولید قطعات خودروها و ایمنسازی آنها به صمت گفت: استاندارد قطعات را خودروسازان تعیین میکنند. خودروسازان یا خود تابع استانداردهای جهانی هستند یا استانداردها را تدوین میکنند و به قطعهسازان میدهند. وی در ادامه افزود: این شرکت مادر خودروساز است که نوع و خواص مواد اولیه و... تعریف میکند، فرآیند ساخت قطعات را تحت کنترل دارد و در نهایت، محصول سفارششده را تحویل میگیرد. او ادامه داد: پیش از تحریمها، قطعاتی که تولید میشده یا به تایید شرکت پژو فرانسه رسیده یا خودروساز کرهجنوبی آن را تایید کرده است. شهریاری در پاسخ به این پرسش که آیا این استانداردها درحالحاضر هم در صنعت قطعه رعایت میشود یا خیر، گفت: گاها پیش آمده که بهدلیل کاهش قیمت، خودروسازان بخشی از مواد اولیه را تغییر دادهاند، اما در مجموع مراحل مختلفی وجود دارد که قطعه ساخته شود و استانداردها باید رعایت شود. وی تصریح کرد: در گذشته که استاندارد و کیفیت قطعات تولید ایران به تایید برخی شرکتهای خارجی رسیده بود، آنها برای خرید قطعه از ایران اقدام کرده و شرکتهایی مانند پژو و رنو در ایران دفتر خرید راهاندازی کردند.

ضعفهای موجود

رعایت الزام تمام استانداردهای هشتادوپنجگانه بهدلیل ضعفهایی که در صنعت خودرو کشور وجود دارد، هنوز قابلیت اجرا پیدا نکرده است. این فعال صنعت خودرو درباره استانداردهای جهانی خودرو یادآور شد: استانداردهای شرکتهای خودروساز داخلی با استانداردهای بینالمللی فاصله دارند و اگر تمام شاخصهای تعیینشده استانداردی در کشور از سوی خودروسازان رعایت نمیشود به دو دلیل است؛ نخست شرایط، تست آن را ندارد و دوم اینکه اجرا برخی از آنها روی خودروهای قدیمی ممکن نیست. شهریاری افزود: برخی استانداردها با طراحی مدلهای خودرویی قدیمیتر همخوانی ندارد و برای اجرای آن باید مدل خودرو تغییر کند. بهطور قطع نمیتوان ترمز ABS را روی خودرویی مانند وانت پراید نصب کرد. یا در حوزه میزان سوخت، کاهش خروج گازهای آلاینده از خودرو و... باید روی طراحی موتور تغییرات اساسی انجام شود. او تاکید کرد: هنگام طراحی خودروهای جدید، فناوریها و استانداردهای جدید لحاظ میشود.

قدیمیسازی و چالش استانداردسازی

این کارشناس حوزه خودرو درباره ایمنی خودرو و کاهش مرگومیرهای هنگام تصادفات اظهار کرد: این موضوع به طراحی بدنه خودرو برمیگردد؛ بنابراین بهدلیل تولید خودروهای قدیمی در کشور نمیتوانیم تمام استانداردهای بهروز را در محصولات لحاظ کنیم.  شهریاری با بیان اینکه عوامل موثر در تعداد فوتیهای تصادفات فقط مربوط به خودرو نیست، گفت: بخشی از موضوع به عدمشناخت و رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی برمیگردد که میتوان با نمونهای کوچک از جامعه آماری صاحبان خودرو به این موضوع رسید؛ در حالحاضر بسیاری از افراد صاحب خودرو معنی خطکشیهای خیابانها را نمیدانند.

سخن پایانی

بخشی از ایمنی خودروها به استانداردها برمیگردد و بخش دیگر آن مربوط به فرهنگسازی در جامعه و همچنین استاندارد جادههاست. رعایت مجموع این عوامل منجر به داشتن رانندگی با حوادث کمتر خواهد شد. بهگفته کارشناسان صنعت خودرو بهدلیل اینکه خودروساز نیستیم و بیشتر مونتاژکاریم نمیتوانیم تابع استانداردهای روز و بینالمللی باشیم. هر زمانی که خودرو طراحی کردیم، استانداردهای جهانی را هم باید لحاظ کنیم. تا هنگامیکه صنعت خودرو دولتی است و فروش اولویت نخست بوده و حفظ میز مدیریت، مهم است به کیفیت، خدمات پس از فروش، استاندارد و... توجه کمتری میشود. در خودروسازی ژاپن، کیفیت و استاندارد یک امر بدیهی است، اما در صنعت خودرو ما این موضوعی فوقالعاده بوده که انجام آن باعث برتری یک خودروساز به خودروساز دیگر میشود. این امر نشاندهنده فاصله صنعت خودرو ما با استانداردهای جهانی را ملموستر نشان میدهد. زمانی این فاصله کم میشود که در خودروساز دست به طراحی و نوآوری بزنیم.

 


کپی لینک کوتاه خبر: https://smtnews.ir/d/488m7l