از بهره‌برداری معدن تا توسعه فرهنگی-اجتماعی با کمک «ومعادن»

گره معدن: بخش معدن و صنایع معدنی در سال‌های اخیر نقش مهمی در توسعه اقتصاد غیرنفتی ایفا کرده، این در حالی است که اجرای پروژه‌های معدنی که به‌طور عمده در مناطق محروم قرار دارند، منجر به توسعه فرهنگی و اجتماعی می‌شود و با افزایش اشتغالزایی کاهش محرومیت را به‌دنبال دارد. حال شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن) با حضور در مناطقی همچون سیستان و بلوچستان در تلاش است علاوه بر توسعه بخش معدن، در توسعه اجتماعی به کمک دولت بیاید.

بهره‌برداری از معادن و اجرای پروژه‌های توسعه‌ای در این بخش، یکی از اصلی‌ترین گام‌ها برای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی است که می‌تواند به کمک دولت در تحقق برنامه‌ها بیاید. در این بین گسترش بخش خصوصی و واگذاری ‌‌پروژه‌های مختلف به فعالان این بخش که دارای اهلیت و تخصص هستند، توانسته سرعت توسعه را افزایش دهد.

از سویی دیگر ورود بخش خصوصی به پروژه‌های بیشتر باعث شده بهره‌برداری از ذخایر معدنی با سرعت بیشتری انجام شود. در واقع بخش خصوصی به‌عنوان بازوی اجرایی توانمند دولت در بخش معدن تلاش می‌کند عقب‌ماندگی‌های موجود در این بخش به‌ویژه در حوزه اکتشاف را جبران کند. در کنار این موضوع بهره‌برداری از پروژه‌های معدنی در حوزه اجتماعی و فرهنگی نیز نقش مهمی دارد. به گزارش صمت، باتوجه به قرارگیری بیشتر معادن در مناطق محروم و کمترتوسعه‌یافته، فعال شدن یک پروژه معدنی به‌معنای بکارگیری نیروی بومی، تامین زیرساخت و عمل به وظایف تعریف‌شده در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی است که در نهایت منجر به توسعه اجتماعی و فرهنگی در این مناطق می‌شود و امنیت را ارتقا می‌دهد. این مسئله در مناطق مرزی از اهمیت بیشتری برخوردار است.شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن) در سال‌های اخیر با تغییر نگاه و ورود به حوزه‌های متفاوت که از توجیه اقتصادی برخوردار است، تلاش می‌کند توسعه بخش معدن را محقق کند و سهم معدن و صنایع معدنی در اقتصاد غیرنفتی را افزایش دهد. این روند وابستگی به درآمدهای نفتی را در شرایط تحریمی کاهش می‌دهد و می‌تواند با ارزآوری از محل صادرات به افزایش ذخیره ارزی کشور نیز کمک کند. اما بدون‌شک اثرات مثبت این طرح‌ها از نگاه جامعه بیش از هر نکته دیگری دارای اهمیت است. باتوجه به وجود ذخایر غنی مس در کشور، شرکت «ومعادن» با ورود به این حوزه تصمیم به بهره‌برداری از ذخایر مس در منطقه «جانجا» دارد؛ معدنی که سال گذشته شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) در مزایده‌ای بهره‌برداری از آن را به کنسرسیومی معدنی با حضور شرکت‌های بزرگ چادرملو، گل‌گهر، گهرزمین، سرمایه‌گذاری غدیر و تجلی سپرد.

باتوجه به ارزیابی‌های صورت گرفته از وضعیت تقاضای مس در بازارهای جهانی در سال‌های پیش رو، ورود ومعادن و زیرمجموعه آن یعنی تجلی به پروژه معدن مس جانجا از توجیه اقتصادی خوبی برخوردار است و می‌تواند حمایت سهامداران را افزایش دهد. در کنار این مسئله بهره‌برداری از این ذخیره معدنی که در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد، نقش مهمی در محرومیت‌زدایی و اشتغالزایی در این منطقه خواهد داشت.

ایجاد رونق اقتصادی در منطقه

امین صفری، معاون امور معادن و صنایع معدنی ومعادن در گفت‌وگو با صمت با اشاره به کلیات این پروژه، اظهار کرد: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، پروژه نیازمند زمانی پنج‌ساله برای مطالعات، استخراج و ساخت کارخانه است، اما این مراحل در فازهای مختلف انجام می‌شود. به‌عنوان مثال بخش لیچینگ در مدت ۲ تا ۲.۵ سال راه‌اندازی می‌شود. میزان ظرفیت‌های تعریف شده نیز در بخش کنسانتره ۱۳۰ هزار تن و در بخش کاتد مس حدود ۵ هزار تن است.

صفری درباره میزان اشتغالزایی این پروژه نیز بیان کرد: با اجرای این پروژه به‌طور مستقیم حداقل ۱۵۰۰ نفر مشغول کار می‌شوند و میزان اشتغالزایی غیرمستقیم آن چند برابر این عدد خواهد بود، این در حالی است که معدن مس جانجا در منطقه‌ای قرار دارد که بالاترین نرخ بیکاری را از آن خود کرده است. باتوجه به آمارهای مطرح شده از میزان اشتغال مستقیم این پروژه، می‌توان پیش‌بینی کرد بهره‌برداری از معدن جانجا منجر به اتفاقی بزرگ در منطقه خواهد شد. چنین موضوعاتی می‌تواند معارضان محلی را که یکی از مشکلات معدنکاران محسوب می‌شوند، به مدافعان معدنی تبدیل کند.

معاون امور معادن و صنایع معدنی ومعادن در ادامه با تاکید بر ایجاد رونق اقتصادی در منطقه، تصریح کرد: بهره‌برداری از این پروژه رونق و امنیت اقتصادی بی‌نظیری به همراه دارد، این در حالی است که امروز تنها بخشی از محدوده توسط ایمپاسکو مورد اکتشاف قرار گرفته و در اطراف آن اکتشافی صورت نگرفته و باید مطالعات در زمینه جانمایی انجام شود. با انجام اکتشافات تکمیلی و جانمایی تا پایان سال، می‌توان از ابتدای سال آینده عملیات اجرایی را آغاز کرد.

به‌گفته صفری، میزان ذخیره معدن حدود ۳۰۰ میلیون تن با عیار ۰.۲۶ درصد است که باتوجه به پایین بودن عیار نیازمند فناوری روزآمد و حجم بیشتر عملیات هستیم. باتوجه به موضوعات اشاره شده و همچنین اولویت ومعادن مبنی بر استفاده از نیروهای بومی باید دوره‌های آموزشی نیز برگزار شود؛ اتفاقی که توسعه فرهنگی منطقه را هم به همراه دارد.

وی با اشاره به اهمیت این موضوع، بیان کرد: کار در بخش آموزش آغاز شده و یکی از اهداف اصلی ما آن است که به موازات اجرای پروژه، دوره‌های آموزشی را هم پیش ببریم. به‌عنوان مثال در بخش حفاری دوره‌های آموزشی تربیت حفار را برگزار کرده‌ایم که نتایج بسیار خوبی داشت. آموزش نیرو‌های بومی علاوه بر ارتقای فرهنگی و اجتماعی منطقه باعث می‌شود هزینه‌های ما در این پروژه کاهش پیدا کند. در همین راستا قرار است جلساتی با دانشگاه‌ها برای تربیت نیروهای ماهر داشته باشیم. در چنین شرایطی بی‌تردید همراهی مردم منطقه با پروژه و حتی در ادامه اجرای طرح‌های توسعه‌ای بیشتر خواهد شد. این اتفاق از مهاجرت مردم مناطق معدنی جلوگیری می‌کند و امنیت مناطق مرزی کشور را افزایش می‌دهد. در واقع دولت به کمک بخش معدن می‌تواند میزان امنیت را در مناطق مرزی بالا ببرد و توسعه این بخش را محقق کند.

معاون امور معادن و صنایع معدنی ومعادن در این باره تصریح کرد: خوشبختانه همراهی مردم منطقه بسیار خوب است و در جلساتی که با آنها داشتیم بسیار به آینده امیدوار هستند. البته باید به این نکته توجه داشت که فرهنگ و شرایط منطقه عملکرد خاص خود را می‌طلبد و کار در این منطقه با فعالیت در استانی همچون یزد و کرمان متفاوت است.

سخن پایانی

همان‌طور که اشاره شد، بهره‌برداری از ذخیره مس جانجا می‌تواند علاوه بر توسعه اقتصادی منجر به توسعه فرهنگی و اجتماعی شود که دستاوردی مهم برای استان سیستان و بلوچستان است. در واقع اجرای این پروژه نشان می‌دهد می‌توان به کمک بخش معدن، محرومیت را از چهره مناطق مرزی کشور پاک کرد، اما دستاورد مهم دیگر را باید تغییر نگاه جامعه نسبت به فعالیت‌های معدنی دانست. اجرای چنین پروژه‌هایی نشان می‌دهد بهره‌برداری از معادن به نفع مردم منطقه و عامل رفع برخی چالش‌ها و معضلات اجتماعی خواهد بود.