به‌گزارش صمت در این مراسم محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهوری، سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت، روح‌اله دهقانی‌فیروزآبادی سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، سیدمهدی اسلام‌پناه رئیس سازمان ملی استاندارد و جمعی از نمایندگان خانه ملت حضور داشتند و از تولیدکنندگان نمونه در حوزه رعایت استاندارد قدردانی شد. وزیر صنعت، معدن و تجارت در این همایش اعلام کرد: صادرات کشور با حرکت شتابنده‌ رو به رشد است و فقط ۳.۵ میلیارد دلار تا خداحافظی با حذف نفت از تراز تجاری کشور فاصله داریم.

ضرورت تبدیل‌شدن به مرجعیت استاندارد در منطقه

محمد مخبردزفولی، معاون اول رئیس‌جمهوری در همایش هفته ملی استاندارد گفت: با اشاره به نارضایتی مردم در تولید برخی از کالاها گفت: چرا لباسشویی، ظرفشویی و یخچال ایران نمی‌تواند با محصولات مشابه خارجی رقابت کند؟ چرا محصولات تولیدی ما یک سال کار می‌کنند؟ واردات علاوه‌بر افزایش نرخ بیکاری، باعث خروج ارز از کشور می‌شود. این نقاط ضعف را با تدوین و ارتقای استانداردها می‌توان حل کرد. دولت باید بدون ملاحظه از ایمنی و سلامت مردم پشتیبانی کند.

او افزود: سازمان ملی استاندارد بیش از هر نهاد دیگری، امانت از مردم در اختیار دارد و هیچ نهادی نمی‌تواند در این زمینه با سازمان ملی استاندارد رقابت کند. امانت‌های حیاتی یعنی جان، مال، خوراک، پوشاک و زندگی مردم در دست این سازمان است.

مخبردزفولی با بیان اینکه اگر غذا ناسالم باشد، مردم آسیب می‌بینند، گفت: خرابی یک وسیله برقی و وسیله نقلیه باز متوجه شما می‌شود به همین دلیل زمانی که هر نهادی از سازمان ملی استاندارد شکایت می‌کند، من آن را به‌عنوان یک نقطه قوت در نظر می‌گیرم، چراکه نشان می‌دهد شما کار خود را درست انجام می‌دهید.

معاون اول رئیس‌جمهوری با بیان اینکه تساهل و تسامح در بحث استاندارد بی‌معناست، افزود: حق نداریم در این زمینه گذشت کنیم و اگر استانداردها به بهترین شکل خود اعمال شوند، شاهد بسیاری از مسائل پیش آمده نخواهیم بود.

وی با اشاره به مهم‌ترین بحث‌های مطرح‌شده در سازمان ملی استاندارد گفت: ما در زمینه شاخص‌های استاندارد مشکل داریم این خلأها باید به دقت بررسی شود و شاخص‌های استانداردها را با توجه به تحولات تغییر بدهیم. بخش زیادی از زندگی مردم دیجیتال است و استانداردها باید در این زمینه تدوین شود.

معاون اول رئیس‌جمهوری با اشاره به تقویت بحث تولیدات دانش‌بنیان ادامه داد: کشور به‌لحاظ دیپلماسی و موقعیت جغرافیایی باید به مرجعیت استاندارد در منطقه تبدیل شود.

وی صادرات را کلید رشد اقتصادی کشور دانست و گفت: برای تقویت صادرات کشورها باید استانداردهای ما را قبول کنند. باید در این زمینه وقت بگذاریم استانداردها را از شکل بومی خارج و در مرحله نخست منطقه‌ای سپس بین‌المللی کنیم.

مخبردزفولی تصریح کرد: باید به نقطه‌ای برسیم که مراکز استانداردسازی بومی ما در کشورهای دیگر نیز موضوعیت پیدا کنند.

وی با اشاره به لزوم بومی‌سازی استانداردهای بین‌المللی تصریح کرد: شفافیت مبارزه با فساد و تعارض‌ها با استانداردها حل می‌شود. متاسفانه محصولات کنسروی ما حتی نمی‌توانند در تاریخ مقررشده سلامت خود را حفظ کنند.

ضرورت استانداردسازی کالاهای پیچیده

سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در همایش هفته استاندارد در محل سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی گفت: سال گذشته ۴۸.۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و در مقابل ۵۲ میلیارد دلار واردات برای کشور به ثبت رسید که حاکی از روند رو به رشد صادرات غیرنفتی است.

وزیر صنعت، معدن و تجارت بر لزوم اقدامات فوری در حوزه استاندارد اشاره کرد و گفت: در این حوزه باید بر ۳ اقدام تمرکز کرد که در حوزه صادرات غیرنفتی، هماهنگی با موسسات و نهادهای استاندارد دیگر کشورها به‌شدت نیاز است. وی ادامه داد: در این راستا باید به استاندارد محصولات پیچیده مانند برخی داروها، تجهیزات و... که کشورهای کمتری قادر به تولید آنها هستند، توجه کرد.

فاطمی‌امین بیان کرد: اکنون رتبه پیچیدگی ایران در جهان ۶۵ است که تلاش می‌شود تا این رتبه در ۴ سال آینده به کمتر از ۴۰ برسد. فاطمی‌امین اظهار کرد: اقدام دیگر، نیاز به یکپارچگی در حوزه استاندارد است که در جلسه اخیر شورای‌عالی استاندارد مطرح و از سوی رئیس‌جمهوری نیز مورد پذیرش قرار گرفت.

وزیر صنعت، معدن و تجارت بر لزوم تعامل با کشورهای طرف تجاری برای تایید استانداردهای یکدیگر تاکید کرد و گفت: این امر مهم نقطه عطفی برای کشورمان خواهد بود تا از تولیدات و صادرات منبع ‌پایه به صادرات محصولات پیچیده حرکت کنیم و در همین راستا باید دقت و صحت برخی استانداردها اصلاح شود.

او یادآوری شد: استاندارد سه کارکرد دارد که نخستین آن احراز حداقل کیفیت است که بیشتر برای کالاهای نهایی موضوعیت دارد.

وی ایجاد زبان مشترک و مدیریت دانش را دیگر کارکردهای استاندارد برشمرد که همه این کارکردها در ۵ سطح محصول، فرآیند، سازمان، جامعه و زندگی موضوعیت می‌یابد.

فاطمی‌امین به چالش استاندارد ترجمه‌ای مانند یورو۴ و ۵ اشاره کرد و گفت: چرا نباید مرجعیت استاندارد و استاندارد بومی در کشور داشته باشیم؟ این یک حوزه کاری وسیع است به‌طوری که می‌توان با سازکاری حتی اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌ها را به سمت تدوین استانداردها در کنار ارائه مقالات پژوهشی سوق داد و در نظام رتبه‌بندی آنها موثر واقع شود.

لزوم اصلاح ساختار سازمان استاندارد

در ادامه همایش، سیدمهدی اسلام‌پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران گفت: بی‌توجهی تاریخی به نظام استاندارد کشور تاسف‌برانگیز است و در این زمینه، اصلاح ساختار این سازمان برای انجام ماموریت‌های جدید ضروری است.

معاون رئیس‌جمهوری در ادامه سخنان خود افزود: کیفیت حق مردم است و سازمان ملی استاندارد ایران، وکیل مردم در احقاق این حق است. در دولت سیزدهم که مصادف با دوره تحولی سازمان ملی استاندارد ایران است، اجرای بسیاری از تکالیف که شاید در ادوار گذشته مورد بی‌توجهی قرار گرفته بود، در دستور کار قرار گرفت.

وی تصریح کرد: در دوره تازه فعالیت این سازمان، ارزیابی انطباق و صدور گواهی انطباق حلال آغاز شد، استانداردهای تعلیق شده صنعت خودرو رفع تعلیق و مفهوم دیپلماسی استاندارد و کیفیت اجرایی شد.

او ادامه داد: در این مدت، شورای‌عالی استاندارد پس از ۲۰ سال با حضور مقام‌های عالی دولت احیا و مدل کیفیت جهان استاندارد تدوین شد. همچنین اسلام‌پناه از استانداردسازی محصولات دانش‌بنیان و نوظهور در راستای تسریع‌ تجاری‌سازی آنها خبر داد و اظهار کرد: تدوین سازکارهای جدید و تعریف طرح‌هایی برای مقابله با کم‌فروشی، تدوین سند یکپارچه غذا و راه‌اندازی پردیس نوآوری و مرکز رشد ایده‌های نوآورانه در پژوهشگاه سازمان ملی استاندارد ایران از دیگر اقدامات انجام‌شده در این مدت است.

استاندارد و دانش‌بنیان‌ها

سرپرست معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری گفت: محصولات دانش‌بنیان باید مطابق با استانداردهای جهان باشد، اقتصاد دانش‌بنیان زمانی شکل می‌گیرد که بتوانیم زیرساخت‌های توسعه علم و فناوری را در کشور گسترش دهیم.

روح‌اله دهقانی‌فیروزآبادی در ادامه آیین‌ گرامیداشت روز ملی استاندارد، ایجاد بازار واقعی برای محصولات ایران‌ساخت را ضروری دانست و افزود: بازار داخلی ناموس ملی است، سازمان ملی استاندارد باید محصولات و خدمات دانش‌بنیان را با استانداردهای روز جهان انطباق دهد. هر میزان  از بازار داخلی که در اختیار خارجی‌ها باشد، آسیب به کیان این کشور است؛ بنابراین به این موضوع باور داریم که سازمان ملی استاندارد می‌تواند در نقطه‌ای قرار بگیرد که الزام و مقررات استفاده از استاندارد داخلی را در صنعت، معدن، نفت، انرژی و کشاورزی ایجاد و تضمین کند.

او از اهمیت استانداردسازی در توسعه بازار محصولات دانش‌بنیان گفت و ادامه داد: بزرگ‌ترین فناوری‌هایی که بشر برای افزایش کیفیت، ایجاد گفتمان در حوزه علم به آن دست پیدا کرد، تحت عنوان استاندارد است. اقتصاد دانش‌بنیان زمانی شکل می‌گیرد که بتوانیم زیرساخت‌های توسعه علم و فناوری را در کشور توسعه دهیم. نقطه اصلی که از طریق آن اقتصاد دانش‌بنیان شکل می‌گیرد، نهادهای اجرایی و صنایع بزرگ کشور هستند.

وی صنعت نوآور را صنعتی هم‌سو با نوآوری دانش‌بنیان‌ها دانست و گفت: از شاخصه‌هایی که در تعریف صنعت نوآور موردتوجه بوده، این است که صنعت نوآور، صنعتی است که حداقل در سطحی از گردشگر مالی، سابقه‌اش صرف همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان شود. استاندارد به‌عنوان یک ابزار مهم تنظیم‌گری در دانش‌بنیان، یکی از بزرگ‌ترین محرک‌ها و انگیزه‌ها برای فعالان اقتصادی هر کشور است. در حوزه دانش‌بنیان این موضوع بسیار چشم‌گیرتر و جدی‌تر است.

یکی دیگر از کمک‌هایی که زیست‌بوم دانش‌بنیان کشور و شبکه نوآوری می‌تواند به سازمان و موسسه استاندارد کند، کمک به تدوین استاندارد است.

وی گفت: شبکه آزمایشگاهی کشور با کمک موسسات و سازمان استاندارد توسعه پیدا می‌کند و اگر تمام نهادهای دولتی در شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی عضو شوند، این همکاری قطعا می‌تواند به سازمان ملی استاندارد کمک ویژه‌ای کند تا در تدوین و توسعه استانداردها و بروزرسانی انجام شود.

شکل‌گیری دیپلماسی استاندارد و کیفیت

در ادامه احسان ساده، معاون ارزیابی کیفیت خدمات و کالای سازمان ملی استاندارد ایران از شکل‌گیری مفهوم دیپلماسی استاندارد و کیفیت در راستای توسعه و تسهیل صادرات خبر داد.

وی افزود: این ایده برای نخستین‌بار از سوی جمهوری اسلامی ایران در نشست اخیر کشورهای عضو سازمان جهانی استاندارد (ایزو) مطرح شد که یکی از سیاست‌های جدید این سازمان در دوره تحولی است.

وی در ادامه بر لزوم توجه به استانداردهای بومی تاکید کرد و آن را اساس یک نظام استاندارد کارآمد برشمرد و ادامه ‌داد: این مهم و پرهیز از استانداردهای ترجمه‌ای، از نخستین سیاست‌های این سازمان در دولت سیزدهم است.

ساده یکی دیگر از سیاست‌های سازمان ملی استاندارد ایران را ورود به حوزه خدمات برشمرد و اظهار کرد: در حال‌حاضر خدمات بخش اعظم تولید ناخالص ملی کشورها را به خود اختصاص می‌دهد، اما در کشور ما مغفول مانده است. در ۱۰ ماه اخیر این سازمان برای نخستین‌بار در ۱۰۰ سال سابقه خود به حوزه استانداردسازی و ارزیابی انطباق خدمات ورود کرده است. ساده همچنین از استانداردسازی کالاها و خدمات دانش‌بنیان و نوظهور و تدوین بسته ویژه‌ای برای این مهم خبر داد.