قدرتی بیرون از انسان، اما شبیه وی که می‌تواند فکر کند و تصمیم بگیرد. قدرت‌نمایی هوش مصنوعی، خود را در لوازم‌خانگی به‌خوبی نشان داده است. آشپزخانه تحت‌کنترل، از لوازم پخت‌وپز گرفته تا لباسشویی و ظرفشویی و یخچال و فریزر همه را می‌توانید از راه دور با اپلیکیشن کنترل کنید. روزگاری نه‌چندان دور در فیلم‌هایی نظیر «آپگرید» ساخته «لی‌ونل» نمود داشتند؛ اما امروزه شاهد تبلیغات این محصولات در بیلبوردهای شهرهای بزرگ هستیم. صمت در این گزارش به بررسی نقش فناوری و دانش‌بنیان‌ها در تحول لوازم‌خانگی و انتخاب دقیق‌تر آنها هنگام خرید پرداخته است.

نقش‌آفرینی ربات‌ها در خانه و زندگی

چند دهه‌ای می‌شود این موضوع که ربات‌ها به‌جای انسان کاری را انجام دهند، در دنیای فناوری رسوخ کرده و فناوران روزبه‌روز به‌دنبال گستردگی آن هستند. اما آیا روزی فرا می‌رسد که ربات‌ها به‌جای لوازم‌خانگی معمول نقش‌آفرینی کنند؟ با پیشرفت فناوری و ورود لوازم‌خانگی هوشمند، که از راه دور کنترل می‌شوند و اپلیکیشن‌هایی که با نصب روی تلفن‌همراه، می‌توان آنها را کنترل و هدایت کرد، اکنون می‌توان نفس راحتی کشید و بیشتر امور را به‌دست کدهای صفر و یک و اینترنت سپرد. به‌همین دلیل کارشناسان معتقدند، خرید و استفاده از لوازم هوشمند خانگی باعث افزایش راحتی در سبک زندگی می‌شود. خانه هوشمند روز به روز با بهترین فناوری تغییر می‌کند. ربات‌های خانگی کوچک و بزرگ با کمک هوش مصنوعی بخش قابل‌توجهی از نیازهای امروزی را که تا همین دهه قبل فقط در فیلم‌های علمی ـ تخیلی در دسترس بود، امکان‌پذیر ساخته‌اند. گستره لوازم‌خانگی هوشمند به‌حدی رشد سریع داشته که می‌توان دسته‌بندی‌های مختلفی را برای آن در نظر گرفت.

یک ایده بلندپروازانه

بازار لوازم‌خانگی هوشمند با تکامل یخچال‌های هوشمند گران‌قیمت که دارای رابط‌های لمسی و امکان اتصال به اینترنت از طریق WiFi که برای ارائه آپشن‌های اضافی هستند، همچنان در حال رشد است. یخچال‌های هوشمند رده‌بالا دارای دوربین‌های داخلی، گزینه‌های خنک‌کننده کنترل‌شده توسط کاربر است و امکان تعامل مصرف‌کنندگان با آن را از طریق تلفن هوشمند یا رایانه لوحی حتی دور از خانه فراهم می‌کند.

یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان معروف که در تلاش است تا ایده‌های بلندپروازانه‌اش را به منصه‌ظهور برساند، brezzl است. این مجموعه در حال توسعه محصولات هوشمند مدرن و پایدار است و به‌تازگی خبر از مقدمات تولید محصولی با عنوان چشم یخچال (Fridge Eye) را داده است که باعث می‌شود محتویات یخچال و فریزر در زمان واقعی قابل‌مشاهده باشد. خریداران از طریق اپلیکیشن تلفن‌های هوشمند می‌توانند هنگام خرید موادغذایی به‌میزان موادغذایی موجود در یخچال خود نیز دسترسی داشته باشند.

طراحان Brezzl قصد دارند از هوش مصنوعی (AI) در این سیستم استفاده کنند تا یک چالش جهانی چند میلیارد دلاری را برطرف کنند، زیرا هر خانواده به‌طورمتوسط بیش از ۲۰۰ دلار از درآمد خود را برای خرید مواد غیرضروری هدر می‌دهد. وزارت کشاورزی ایالات‌متحده دریافته است که به طور متوسط هر مصرف‌کننده امریکایی سالانه ۲۲۵-۲۹۰ پوند غذا را هدر می‌دهد، میزانی که سالانه با آن می‌توان ۲ میلیارد انسان را تغذیه کرد.

یخچال‌تان می‌گوید چه اقلامی بخرید

یخچال و فریزر Brezzl مجهز به یک دوربین با دوام و قابل شارژ (از طریق USB-C) است که به راحتی می‌توان آن را داخل هر یخچال یا کمدی وصل کرد. با هر بار بسته شدن درب، از فضای داخلی یخچال یا کمد عکس می‌گیرد و با استفاده از Wi-Fi، تصویر به تلفن هوشمند مشتری ارسال می‌شود.

همچنین Brezzl از شناسه تصویر استفاده می‌کند و دستورالعمل‌هایی را پیشنهاد می‌دهد و ترتیب دفعات اقدام برای خرید مواد غذایی را تعیینمی‌کند.

 اپلیکیشن‌های iOS و Android این یخچال هوشمند اکنون قابل اشتراک‌گذاری و در دسترس هستند. در مقایسه با سایر محصولات خانگی هوشمند، یخچال فریزر برای ماندگاری کامل طراحی شده است.

 باتری، که نقطه ضعف هر دستگاهی است، قابل‌تعویض است. شارژ از طریق درگاه USB-C قابل‌انجام است و دوربین دارای سنسور دما برای نظارت بر سلامت یخچال و تایید تنظیم درجه حرارت مناسب مورداستفاده قرار می‌گیرند.

ربات آشپز، خاموش ماند

شاهد ساخت چنین دستگاهی در ایران هم بوده‌ایم. بهزاد سامانی، رهبر یک استارت‌آپ چندی پیش در ابتدای فعالیتش در اواخر دهه 80 در عرصه هوش مصنوعی و نرم‌افزار، محصولی با عنوان ربات سرآشپز طراحی و تولید کرد که بسیار هم موردتوجه رسانه‌ای در آن زمان قرار گرفت، اما هیچگاه نتوانست این محصول را انبوه‌سازی کند و به‌دست مصرف‌کننده برساند، چرا که نامش در فهرست دانش‌بنیان‌ها قرار نداشت و سرمایه کافی هم در اختیارش نبود. وی در گفت‌وگو با صمت گفت: زمانی که ربات سرآشپز را سال ۱۳۸۹ طراحی و تولید کردم، جز چند رسانه از جمله صداوسیما هیچ بازخورد دیگری از سوی نهادها حمایتی برای تولید بیشتر این محصول دریافت نکردم، در حالی که طی بازه زمانی متفاوت و طولانی 2 بار از سوی کشورهای خارجی سفارش داشتم. حمایت از ایده‌ها در ایران به‌معنای واقعی از صفر تا 100 برعهده خود ایده‌پرداز است که بالغ بر ۹۰درصد موارد افراد از پس آن برنمی‌آیند و در نهایت ترجیح می‌دهند، واگذار کنند و ادامه ندهند و مسیر کارمندی پیش‌گیرند.

وی افزود: به‌فرض اینکه یک استارت‌آپ از گردنه ثبت هم که بگذرد، باید با مشکلاتی چون شناخت ناکافی از بازار، قوانین تولید، جذب سرمایه و... دست‌وپنجه نرم کند. برای رفع و حل این معضلات نیازمند مشاوران کارشناسان خبره هستیم که خود نوعی حمایت محسوب می‌شود؛ در حالی که حمایت از استارت‌آپ‌ها در ایران بیشتر جنبه درددل دارد تا رفع موانع موجود و کم پیش آمده است که راه تازه‌ای از سوی حامیان خلق شود. داشتن مشاور و دریافت راهنمایی از سوی این افراد، اصلی‌ترین بخش پازل رشد یک استارت‌آپ است، چرا که یکی از راه‌های ورود به دنیای دانش‌بنیان‌ها ارائه محصول و فروش آن در بازار هدف است، اما در بسیاری موارد محصولات تولیدی که از اتفاق خلاقانه و برآمده از دانش کسب‌شده در دانشگاه‌ها است، به‌تناسب بازار، تولید نشده است و موردنیاز بازار نیست، بنابراین بیشتر صاحبان ایده نیاز به مشاوره افرادی دارند که بازاریابی و قوانین بازار را به آنها آموزش بدهند.

خرید لوازم‌خانگی با تلفیق هوش مصنوعی

ترکیب همزمان دنیای واقعی و عناصر مجازی، مفهوم واقعیت‌افزوده را شکل می‌دهد. در واقعیت‌افزوده، تصاویر واقعی محیط از طریق دوربین گوشی هوشمند دریافت شده و به‌همان شکل روی صفحه آن نمایش داده می‌شود؛ در کنار تصاویر واقعی، عناصر رایانه‌ای مانند متن، تصویر، صوت، فیلم، مدل سه‌بعدی، انیمیشن و... را می‌توان به محیط واقعی اضافه کرد، چنان که گویی این عناصر بخشی از دنیای واقعی هستند!

در این فناوری، محیط پیرامون با سنسورها پایش شده و به‌وسیله واحد پردازنده پردازش می‌شود؛ سپس تولیدات رایانه‌ای از طریق یک رابط تعاملی با عناصر محیطی درهم آمیخته می‌شود و تصاویری را به‌وجود می‌آورد که به‌عنوان یک دنیای واقعی درک می‌شود.

به‌همین دلیل حضور دانش‌بنیان‌ها در عرصه لوازم‌خانگی تنها منوط به ساخت لوازم‌خانگی هوشمند نبود. یک سوی دیگر ماجرا معضلاتی بود که عموم مردم به‌ویژه در کشورمان هنگام خرید این وسایل با مشکلاتی چون اندازه مواجه می‌شدند. سامانه خرید لوازم و ملزومات (خانگی و اداری) با بهره‌گیری از فناوری واقعیت‌افزوده، واقعیت‌مجازی و هوش مصنوعی به افراد این امکان را می‌دهد تا پیش از خرید یک کالا آن را با ابعاد واقعی در محل موردنظر خود ببیند.

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در خرید لوازم و کالاهای‌خانگی و اداری به‌ویژه در مواردی که تصور دقیقی از ابعاد مکان موردنظر خود ندارید، دچار اشتباه شده باشید. این اتفاق به‌طورمعمول زمانی رخ می‌دهد که محدودیت جا داشته باشید و نتوانید از هر کالایی استفاده کنید. اکنون فناوری با رویکرد جدید به کمک رفع این معضل آمده است. سامانه خرید لوازم و ملزومات (خانگی و اداری) با بهره‌گیری از فناوری واقعیت‌افزوده و واقعیت‌مجازی (AR / VR) و هوش مصنوعی، ایده‌ای است که در جشنواره ایده‌های برتر فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی، در فهرست برگزیدگان قرار گرفت و با تلفیق چند فناوری نظیر هوش مصنوعی و واقعیت‌مجازی و واقعیت‌افزوده افراد را در خرید مطمئن و راحت کمک می‌کند.

قدرت انتخاب دقیق با واقعیت‌افزوده

شهریار خدابنده، طراح و ایده‌پرداز در زمینه واقعیت‌مجازی و واقعیت‌افزوده و طراح سامانه خرید لوازم و ملزومات (خانگی و اداری) با بهره‌گیری از فناوری واقعیت‌مجازی، واقعیت‌افزوده و هوش مصنوعی، در گفت‌وگو با صمت درباره کاربرد این فناوری در خرید ملزومات‌خانگی و اداری نظیر مبلمان، فرش و... و طراحی داخلی ساختمان‌ها گفت: این سامانه یک پلتفرم چندوجهی است که شامل یک اپلیکیشن برای کاربرد در گوشی‌های هوشمند و یک بستر وب برای افرادی است که به‌صورت حرفه‌ای در این زمینه فعالیت می‌کنند نظیر معماران و طراحان دکوراسیون. در واقع ما با کمک هوش مصنوعی، واقعیت‌افزوده و واقعیت‌مجازی، قدرت انتخاب دقیقی به افراد می‌دهد. در حقیقت ما خواهان این هستیم که خریداران لوازم‌خانگی و اداری بتوانند پیش از خرید یک کالا آن را با ابعاد واقعی در محل موردنظر خود ببینند و خرید رضایت‌بخشی را تجربه کنند.

شک نکنید، خرید کنید

وی گفت: این سامانه علاوه بر اینکه به فرآیند خرید سرعت می‌بخشد، شک و تردید افراد در انتخاب یک کالای خانگی را هم از بین می‌برد. در بسیاری موارد در خریدهای حضوری این مشکل پیش می‌آید که خریداران در تناسب کالای انتخابی با محل مدنظر دچار اشتباه می‌شوند. تیم طراحی ما در این پلتفرم، فاصله محصول خریداری‌شده با آن کالایی را که از ابتدا مدنظر خریدار بوده است، کاهش داده‌اند. خدابنده گفت: روال کار این‌گونه است که افراد با یک کیو آر کد و تلفن‌همراه هوشمند، می‌توانند چه زمانی که آنلاین هستند و به صورت مجازی می‌خواهند کالایی را بخرند و چه زمانی که به مراکز خرید رفته‌اند و حتی زمانی که به اینترنت دسترسی ندارند، با اسکن آن و با تصویربرداری از کالا، آن را در خانه خود ببینند و به اندازه و زیبایی آن پی ببرند.  وی افزود: در واقع امکانی که این پلتفرم می‌دهد، پاسخ به این پرسش است که آیا اشیای انتخاب‌شده متناسب مکان موردنظر هست یا خیر؟ حاصل تعامل هوش مصنوعی با واقعیت‌افزوده در این پلتفرم نمایان می‌شود. افراد می‌توانند تنها با یک تلفن هوشمند؛ همان کالایی را بخرند که مدنظر دارند. گفتنی است، معماران و طراحان دکوراسیون با استفاده از عینک وی آر می‌توانند استفاده‌های دقیق‌تری از آن کنند. این سامانه بستری را فراهم می‌کند که مردم بتوانند خلاقیت داشته باشند و تجربه متفاوتی از خرید را درک کنند؛ همچنین این نرم‌افزار هزینه‌های مربوط به طراحی داخلی را کاهش می‌دهد. هدف این است مردم خرید راحتی داشته باشند و در وقت و هزینه خود صرفه‌جویی کنند. شرکت‌های معماری، دانشجویان و زوج‌های جوان؛ جامعه هدف ما برای طراحی این پلتفرم بودند. به‌گفته خدابنده، از آنجایی که تولیدکنندگان اصلی محصولات، کالای خود را در این پلتفرم نمایه می‌کنند، با استفاده از این پلتفرم، مردم می‌توانند بدون واسطه از تولیدکننده اصلی کالای موردنیاز خود را بخرند.

سخن پایانی

باتوجه به آنچه گفته شد، کارخانه‌های ساخت ابزار جولانگاه و عرصه رقابت هوش مصنوعی شده است. لوازم خانگی همان کالایی است که بشر را بیش از هر مولفه دیگر با پیشرفت‌های هوش مصنوعی آشنا و آن را لمس خواهد کرد، بنابراین نگران پیچیدگی‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری و هوش مصنوعی به‌کار رفته در این دستگاه‌ها نباشید، زیرا برنامه‌های نرم‌افزاری کنترل از راه دور آنها، که روی تلفن همراه‌تان نصب خواهد شد، به‌سادگی استفاده از هر نوع اپلیکیشنی است که در حال‌ حاضر با آنها کار می‌کنید.