با شدت گرفتن تحریم‌های اعمالی ازسوی جامعه جهانی علیه ایران و همچنین افزایش تنش‌ها در سطح بین‌المللی، حملات سایبری در دستور کار مخالفان توسعه ایران قرار گرفته است؛ بر همین اساس نیز در سال جاری شاهد حملات گسترده سایبری به صنایع فعال مادر کشور در حوزه معدن و صنایع معدنی بودیم. این حملات سایبری اهمیت توسعه پدافند غیرعامل را در این بخش بیش از پیش آشکار کرد. باتوجه به اهمیت و اثرگذاری که صنایع معدنی به‌ویژه فولادسازی در توسعه اقتصادی کشور دارند، انتظار می‌رود امنیت سایبری در این بخش بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

نقش اثرگذار معادن در اقتصاد ایران

وجیه‌اله جعفری در دومین همایش پدافند غیرعامل کشور در حوزه معدن و صنایع معدنی بر نقش موثر ایمیدرو در پدافند غیرعامل با ایجاد توسعه اقتصادی در کشور تاکید کرد و افزود: عمده معادن کشور در مناطق کمتر توسعه‌یافته واقع شده که این امر اثرگذاری حوزه معدن و صنایع معدنی در توسعه اقتصادی کشور را بالا برده و می‌توان از این طریق کشور عزیزمان ایران را از هر گزندی محافظت کرد.

به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، رئیس هیات عامل ایمیدرو یادآور شد: این سازمان از بدو تاسیس تاکنون ۲۳.۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در طرح‌های حوزه معدن و صنایع معدنی انجام داده است. تا پایان سال ۱۴۰۴ با رشد ۱۲ میلیارد دلاری در مجموع میزان ارزش سرمایه‌گذاری ایمیدرو در این حوزه به ۲۷ میلیارد دلار خواهد رسید.

ایمیدرو از ابتدای تاسیس تاکنون، ایجاد بسیاری از زیرساخت‌ها برای شرکت‌های بزرگ را مد نظر قرار داده است. به‌گفته وی، حدود ۲۸ درصد بازار بورس ایران در اختیار بخش معدن و صنایع معدنی است و این بخش نقش موثری در اقتصاد مردم کشور دارد.

جعفری با اشاره به ارزآوری و توسعه صادرات غیرنفتی کشور از طریق بخش معدن و صنایع معدنی، افزود: سال گذشته ایمیدرو ۷۵۰ میلیون دلار طرح تکمیل و افتتاح کرد. پیش‌بینی می‌شود ارزش طرح‌های تکمیلی و افتتاحی سال ۱۴۰۱ نیز به ۱.۲ میلیارد دلار برسد.

رئیس هیات عامل ایمیدرو گفت: توسعه صنعت مستلزم تامین زیرساخت‌ها از جمله آب است که نیاز به برنامه‌ریزی و هماهنگی سازمان‌های متولی امر دارد. فروش آب به صنایع کشور، ارزش افزوده ایجاد می‌کند و موجب رضایت و استفاده مردم کشور خواهد شد.

جعفری یادآور شد: امروزه در حوزه فولاد به موفقیت‌هایی دست یافته‌ایم اما هنوز کار ادامه دارد. حلقه‌های انتهایی در زنجیره پایین‌دستی نیازمند برنامه‌ریزی و کار جدی هستند تا بتوان اشتغال و ارزش افزوده بیشتر ایجاد کرد. همچنین باید تلاش شود محصول نهایی با نرخ مناسب به مصرف‌کننده عرضه شود که لازمه آن نظارت جدی است.

جعفری با بیان اینکه باید از تجربیات حملات سایبری در گذشته، استفاده کرد، اظهار کرد: ایمیدرو اعلام آمادگی می‌کند که با کمک سازمان پدافند غیرعامل کشور سیاست‌گذاری برای مدیریت و برنامه‌ریزی در سطح مدیریت شرکت‌های خود را انجام دهد؛ گرچه در حوزه سخت‌افزار، نرم‌افزار و فناوری در حال پیگیری رویکردهای جدید هستیم.

حرکت در مسیر اهداف پدافند غیرعامل

محمدعلی صوفی، دبیر کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو با اشاره به عملکرد کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو طی یک سال اخیر، گفت: نخستین اقدام برای تقویت عملکرد کمیته پدافند غیرعامل، انعقاد تفاهمنامه بین این کمیته با سازمان پدافند غیرعامل کشور، بود. تفاهمنامه مذکور در ۷ بند تدوین و باتوجه به تغییرات درون‌سازمانی و البته با هماهنگی با این سازمان، بروزرسانی شده است.

وی ادامه داد: اقدامات دیگر شامل بروزرسانی صدور احکام برای رؤسای کمیته پدافند غیرعامل شرکت‌های تابعه، شناسایی تهدیدات در حوزه معدن و صنایع معدنی (تحریم‌های اقتصادی و محدودیت در تبادلات مالی و ارزی اعم از تامین مواد اولیه و فناوری، حمل‌ونقل بین‌المللی، صادرات، بیمه و...) است.

اقدامات حوزه پدافند سایبری

دبیر کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو با اشاره به اقدامات انجام‌شده توسط کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو در حوزه پدافند سایبری، تصریح کرد: این کمیته اقدام به تهیه دستورالعمل‌های حفاظتی-امنیتی درون‌سازمانی، بازدید از همه زیرمجموعه‌ها و شرکت‌های تابعه، جداسازی شبکه داخلی از شبکه اینترنت و رصد، پایش و مانیتورینگ کرده است. وی ادامه داد: برگزاری جلسات توجیهی و آموزشی امنیت سایبری کارکنان، حامل‌های اطلاعاتی و ذخیره‌سازها، پلمب تمامی تجهیزات رایانه‌ای و سرورها، تهیه پشتیبان سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و تهیه و تدوین دستور‌العمل کنترلی و حفاظتی باسکول‌ها، از دیگر اقدامات انجام شده در حوزه مذکور بود.

صوفی با اشاره به حمله سایبری به صنایع فولادی (فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و فولاد هرمرگان) در اوایل تیر امسال، بیان کرد: باتوجه به این حادثه، اقداماتی همچون اعزام تیم سایبری این مرکز برای بررسی موضوع به محل و تشکیل جلسه با نمایندگان نهادهای مرتبط با موضوع (اَفتا، سازمان پدافندغیرعامل و وزارت صنعت، معدن و تجارت) انجام شد. وی افزود: بررسی ابعاد حادثه و علت وقوع آن (نفوذ داخلی یا خارجی)، هماهنگی با سازمان‌های فنی و تخصصی در حوزه PLC در جهت راه‌اندازی دوباره خطوط و تهیه دستورالعمل پاکسازی همه سیستم‌ها از بدافزارها و انتقال اطلاعات به سرورهای جدید، از جمله اقدامات انجام شده بود.

پدافند غیرعامل در شرکت‌های تابعه

دبیر کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو درباره اقدامات و برنامه‌های هفته پدافند غیرعامل در شرکت‌های تابعه اذعان کرد: این اقدامات شامل تهیه گزارش در قالب بولتن برای سازمان پدافندغیرعامل کشور، تشکیل جلسه مشترک با حضور شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، آلومینیوم ایران و مس سرچشمه با محوریت قرارگاه شهید چمران سازمان پدافند غیرعامل به‌منظور هماهنگی در برگزاری رزمایش سایبری است.

وی ادامه داد: انجام رزمایش گسترده در منطقه ویژه اقتصادی صنایع فلزی و معدنی خلیج‌فارس (امداد و نجات، اطفای حریق، تخلیه ساختمان و انتقال پرسنل به مکان امن)، برگزاری مسابقات پدافند غیرعامل بین پرسنل و برگزاری مانور هماهنگ عملیات ضدتروریستی و خرابکارانه و مانور امداد و نجات و اطفای حریق در اسکله شماره ۵ بندر پارسیان، اقدامات دیگر صورت گرفته در شرکت‌های تابعه ایمیدرو بود.

صوفی با اشاره به امضای تفاهمنامه بین وزارت صنعت، معدن و تجارت با وزارت نیرو برای ایجاد ۱۷ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید با هدف تداوم تولید در معدن و صنایع معدنی کشور و کاهش آسیب‌پذیری‌ها و مصون‌سازی این زیرساخت‌ها، گفت: اقداماتی همچون بررسی صلاحیت شرکت‌های پیمانکار و مشاور بابت داشتن رتبه پدافند غیرعامل و ابلاغ رعایت الزامات پدافند غیرعامل در احداث نیروگاه‌ها انجام شد.وی ادامه داد: تشکیل جلسات متعدد با حضور پیمانکاران و کارشناسان سازمان پدافند غیرعامل و پیگیری موضوعات احداث نیروگاه اردکان یزد، بخش دیگری از این اقدامات بود. دبیر کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو با اشاره به اقدامات دیگر کمیته پدافند غیرعامل ایمیدرو طی یک سال گذشته، خاطرنشان کرد: مطالعات مفهومی درخواست انتخاب مشاور پدافند غیرعامل برای شرکت‌های آلومینای ایران-جاجرم، طرح زنجیره فولاد کردستان، طرح منطقه ویژه انرژی‌بر لامرد و طرح منطقه ویژه انرژی‌بر پارسیان در حال انجام است. وی ادامه داد: برای منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی خلیج‌فارس، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، شرکت فولاد آذربایجان و منطقه ویژه اقتصادی کاشان، مطالعات مفهومی درخواست انتخاب مشاور پدافند غیرعامل انجام شد.

سخن پایانی

اوایل تیر امسال شاهد حمله سایبری به صنایع بزرگ فولادی کشور بودیم. این حمله اهمیت توجه بیشتر به حوزه پدافند غیرعامل را به فعالان بخش معدن و صنایع معدنی گوشزد کرد. به این ترتیب مقرر شد هماهنگی گسترده‌ای میان نهادهای مسئول در این بخش برای پیگیری حملات سایبری انجام شود و این مشکلات مرتفع شوند.