یکی از اصلی‌ترین معضلات نشر دیجیتال این است که از سوی نهادهای دولتی به‌عنوان یک مجموعه مستقل موردپذیرش قرار نگرفته است.

باتوجه به اینکه هر سال در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، بخش ناشران کودک و نوجوان و بین‌الملل همواره فعالیت دارند، اما متاسفانه نشر دیجیتال هنوز موردقبول متولیان برگزاری نمایشگاه قرار نگرفته است. تا پیش از همه‌گیری کرونا تا حدی فشار روی آنها می‌آمد که بخش مجزایی را به نشر الکترونیک و دیجیتال اختصاص دهند، اما متاسفانه پس از کرونا و بعد از 2سال چنین روندی اتفاق نیفتاد.

از طرفی ناشران دیجیتال نیز در این زمینه مقصر هستند؛ چرا که بسیاری از آنها معتقدند باید در کنار نشر مکتوب جانمایی شوند و نمی‌خواهند به‌صورت مستقل و مجزا در نمایشگاه کتاب حضور پیدا کنند. استنباط آنها این است از آنجایی که حوزه دیجیتال مرتبط با همه بخش‌ها است، باید در بخش‌های مختلف از جمله کودک و نوجوان، ناشران عمومی، دانشگاهی و ... جانمایی شوند و به‌شکل پراکنده به سمع و نظر مردم برسند.

برای مثال، اگر یک استارت‌آپ در بخش نشر دیجیتال در حوزه کودکان فعالیت می‌کند، باید در بخش کودک و نوجوان هم جانمایی شوند. این پیشنهاد بدی نیست، اما هویت نشر دیجیتال را به‌عنوان یک بخش مستقل در صنعت نشر از بین می‌برد، چرا که تعداد ناشران مکتوب در نمایشگاه بسیار زیاد هستند و در عمل نشر دیجیتال در میان آنها گم می‌شود.

امسال متاسفانه متولیان برگزاری نمایشگاه بدون اینکه انجمن ناشران دیجیتال را آگاه کنند و در جریان نحوه برگزاری و جانمایی ناشران الکترونیک بگذارند، خودشان تصمیم گرفتند که نشر دیجیتال در بخش بین‌الملل جانمایی شود. واقعیت امر این است تا زمانی که مسئولان برگزاری این نمایشگاه تصمیم درستی نگیرند، همچنان هر سال باید شاهد چنین وضعیتی از نحوه جانمایی‌ها باشیم. به‌نوعی این تصور می‌شود که نشر دیجیتال یک بخش اضافی در نمایشگاه است که اگر نباشد بهتر است. به‌اعتقاد من، شأن و جایگاه ناشران دیجیتال در نمایشگاه کتاب تهران حفظ نشده است، چرا که برخی از این ناشران، مجموعه کتب ناشران مکتوب را منتشر می‌کنند و حتی برخی از آنها که تعدادشان هم کم نیست، خودشان ناشر کتاب هستند.

در کل هم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید نشر دیجیتال را به‌عنوان یک بخش مجزا در صنعت نشر به‌حساب بیاورد، چرا که 2سال همه‌گیری کرونا به ما نشان داد که این نشر دیجیتال بود که صنعت نشر کشور را از فروپاشی کامل نجات داد. از طرفی هم، خود ناشران الکترونیک باید خود را به‌عنوان یک بخش مستقل بپذیرند و توقع جانمایی در کنار ناشران مکتوب را نداشته باشند، اما در جایی از نمایشگاه کتاب تهران جانمایی شوند که در معرض دید بازدیدکنندگان قرار بگیرند.

به‌نظر من، نشر مکتوب و دیجیتال مکمل یکدیگر هستند، اما هر دو باید هویت خود را حفظ کنند و دلیل منطقی وجود ندارد که نشر دیجیتال بخواهد در کنار نشر مکتوب در نمایشگاه کتاب تهران جانمایی شود.

بین ناشران دیجیتال و مکتوب تفاوت زیادی وجود ندارد و تنها در نوع ارائه آنها تفاوت وجود دارد که می‌تواند به انتخاب مخاطب، مورداستفاده قرار بگیرد و هر دو یک مفهوم را منتقل می‌کنند، به‌همین دلیل هیچ‌کدام مقابل یکدیگر نیستند، بلکه در کنار یکدیگر به اعتلای فضای نشر کمک می‌کنند. همه‌گیری کرونا موجب شد تا مسئولان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا حدی قانع شوند که نشر دیجیتال یکی از بازوهای اصلی صنعت نشر است. وقتی صحبت از نشر دیجیتال می‌شود، یعنی صحبت از ابزارها است که محتوای کتاب‌ها بر بستر آنها منتقل می‌شود، به‌همین دلیل تقابلی با نشر مکتوب ندارد و تفاوتی برای این دو نباید قائل باشیم.