روسیه سهم بسیار بالایی در امنیت انرژی و به‌تبع آن امنیت اقتصادی منطقه یورو دارد و می‌تواند با برهم زدن نظم و آرامش این منطقه، موجی از نارضایتی اجتماعی را ایجاد کند و حتی با نگاهی بدبینانه، دولتمردان اروپایی را تحت فشار جامعه بومی قرار دهد.

هر کنش و واکنشی در مناسبات بین‌المللی، به‌نوعی آغازگر گفتمانی تازه در جهان است و می‌تواند نظمی نوین در معادلات جهانی ایجاد کند. اغلب جنگ‌ها گرچه بین دو کشور رخ می‌دهد، اما دامنه اثرگذاری آنها، جوامع بسیاری را در برمی‌گیرد، به‌طوری‌که می‌توان ادعا کرد نقش تعیین‌کننده‌ای در مناسبات بین‌المللی دارند.

جنگ روسیه و اوکراین نیز از این قاعده کلی مستثنا نیست. جنگی که حالا ابعاد تازه‌تری یافته و رخدادهای حاشیه‌ای آن، بخش زیادی از جهان را درگیر کرده است. از افزایش قیمت برخی محصولات گرفته تا ایجاد موجی از نگرانی در بخش انرژی، خاصه در تامین گاز اروپا.

دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه با اعلام خبر افزایش قیمت گاز به ۵ هزار یورو تا پایان سال ۲۰۲۲، نگرانی‌های اروپا را به‌شدت افزایش داد. در واقع همین اظهارنظر کافی بود تا اروپای ملتهب‌شده بیش از گذشته دچار آشفتگی و درهم‌ریختگی شود، چراکه همین امروز نیز نرخ معاملات پایه گاز در این قاره، بیش از ۱۰۰۰ درصد از نرخ میانگین مدت مشابه در دهه قبل بیشتر است و این مهم می‌تواند همه اقتصاد اروپا را تحت‌تاثیر قرار دهد. این موضوع حتی در وضعیتی وخیم‌تر می‌تواند صنعت در حوزه یورو را دچار رکودی تورمی کند، خاصه اینکه در آن شرایط حتی سهمیه‌بندی نیز وضعیت را وخیم‌تر خواهد کرد.

واضح است که روسیه در درگیری با اوکراین (فارغ از هر بهانه‌ای) قصد دارد توان و قدرت خود در برهم زدن نظم اقتصادی اروپا به‌نوعی به رخ بکشد. رخدادهای اخیر به خوبی نشان داد روسیه سهم بسیار زیادی در امنیت انرژی و به‌تبع آن امنیت اقتصادی منطقه یورو دارد و می‌تواند با برهم زدن نظم و آرامش این منطقه، موج بلندی از نارضایتی اجتماعی را ایجاد کند و حتی با نگاهی بدبینانه، دولتمردان اروپایی را تحت فشار جامعه بومی قرار دهد.

نکته مهم اینکه اروپا حداقل در حال‌حاضر به‌دلیل فقدان زیرساخت‌های لازم در بخش ترانزیت، همچنان نمی‌تواند راه جایگزینی در تامین گاز موردنیاز خود از روسیه پیدا کند و آنچه از شواهد پیداست باید گفت همچنان کت تن روسیه است، به‌ویژه اینکه گاز مایع نیز نمی‌تواند نیازهای اروپا را پوشش
 دهد.

در این ‌بین، برخی کشورها به‌دنبال راه‌هایی برای پشت‌سر گذاشتن بحران هستند. به‌عنوان نمونه فرانسوی‌ها به‌عنوان دومین اقتصاد برتر اروپا، ضمن تشویق مردم به استفاده از شومینه و چوب برای گرمایش، به‌طور موازی با الجزایره که یکی از کشورهای صادرکننده گاز است، وارد مذاکره شده‌اند یا اینکه اتحادیه تلاش کرد با تصویب تحریم‌های گوناگون علیه روسیه که یکی از آنها تحریم نفتی بود، تا حدی ورق را برگرداند، اما همین اقدام نیز قیمت انرژی را در منطقه اتحادیه به‌شدت افزایش داد و صاحبان صنعت را درگیر رخدادهای پیش‌بینی‌نشده کرد و کار را به‌جایی رساند که دولتمردان و مسئولان اروپایی حالا باید از بین دو راه یکی را انتخاب کنند؛ آنها یا باید معیشت و رضایت عمومی مردم را برآورده کنند و دست از حمایت بی‌قیدوشرط از اوکراین بردارند یا اینکه همچنان پشت جبهه اوکراین بایستند و نارضایتی عمومی را تحمل کنند.

نکته دیگر اینکه هنوز فصل سرما در اروپا آغاز نشده و باید منتظر ماند و دید در فصل سرما که نیاز به گاز به بالاترین حد خود می‌رسد، آیا رویکرد رهبران اروپا تغییر می‌کند یا خیر.

فراموش نکنیم قیمت گاز در حال‌حاضر معادل خرید یک بشکه نفت به قیمت ۵۰۰ دلار است، اما به‌طورقطع در چند ماه آینده افزایش بیشتری خواهد داشت.