فلر جزو آلاینده‌ترین تجهیز در صنعت نفت و گاز است که باتوجه به اینکه عمر مخازن نفتی و گازی کشور به دور دوم و سوم خود نزدیک شده، میزان گازهایی که همراه با نفت و گاز منتشر می‌شود، بسیار افزایش پیدا کرده است.

 براساس گزارش‌های جهانی و برمبنای آمارهای رسمی، ایران با بیش از ۱۳ میلیارد مترمکعب، در رتبه سوم دنیا در بخش سوخت فلر قرار دارد؛ اما داده‌های واقعی عددی نزدیک به ۱۷ تا ۱۸ میلیارد مترمکعب را نشان می‌دهد که حاکی از رتبه دوم ایران در طبقه‌بندی جهانی است.

علت آن نیز به استفاده نکردن از فناوری‌های جدید و فرسودگی تجهیزات قبلی بر می‌گردد. پالایشگاه‌های نفتی و گازی کشور برای ریکاوری فلر نیازمند سرمایه‌گذاری هستند که به‌دلیل تحریم‌ها و عدم سرمایه‌گذاری خارجی متصدیان مجبور هستند سالانه ۵ میلیارد یورو گاز همراه نفت را فلر سوزی کنند. طبق بررسی‌های انجام‌شده در برخی میادین گازی از میزان بازگشت گاز فلر در نیروگاه، می‌توان سرمایه یک سال نیروگاه را تامین کرد.

براساس آمار ۸۰ درصد سوخت توربین‌های گازی وابسته به گاز طبیعی است،  همچنین توربین‌های گازی و بویلرها وابسته به سوخت است که به دلایل ملاحظات فنی شیرین‌سازی شده است و آلایندگی ندارد، اما در مقایسه با همتایان پیشرفته خود در جهان، میزان انتشار دی‌اکسیدکربن تولیدی آنها ۳ تا ۵ برابر است.

اینجا هم مشکل تامین مالی داریم

برای حفاظت از محیط‌زیست باید در مسیر کاهش آلایندگی‌های استخراج گاز اقدام مهمی را به‌سرانجام برسانیم. اما باتوجه به تنش‌های ارزی موجود در کشور امکان استفاده از این فناوری‌های نوین برای کاهش آلایندگی‌ها مهیا است، اما سرمایه‌گذاری برای استفاده از این فناوری‌ها انجام نمی‌شود.

در کل کاهش فلرینگ، جایگزینی توربین‌ها و تجهیزات قدیمی صنعت نفت و گاز مواردی است که نیازمند کاربرد فناوری‌های به‌روز است. گفتنی است، این معضل در بیشتر کشورهای اروپایی موضوعی حل‌شده است.

بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکای‌شمالی توانستند با استفاده از روش‌های مختلف به‌شدت از میزان آلایندگی‌هایی که دارند، بکاهند. برای مثال از سال ۲۰۱۸ در امریکای‌شمالی به 5/0 درصد سولفور در سوخت رسیدند و در اروپا این میزان به 1/0 درصد رسیده است، اما در کشور ما به‌دلیل عقب‌افتادگی‌های مالی و  دسترسی نداشتن به منابع مالی و فنی، دچار محدودیت‌هایی هستیم که مجبوریم برای سوخت با سولفور کم از کشورهای همسایه نظیر امارات کمک بگیریم که امری بسیار هزینه‌بر است.

دانش‌بنیان‌ها را جدی بگیریم

باتوجه به موارد یادشده باید توان شرکت‌های دانش‌بنیان برای حل رفع آلایندگی‌های ناشی از استخراج گاز را جدی گرفت. بسیاری از شرکت‌های داخلی توان طراحی این سیستم‌ها را دارند و با یک برنامه‌ریزی دقیق می‌توان آن را عملیاتی کرد. برای مثال در فرآیند کاهش سولفورو این موضوع در داخل کشور توسط شرکت‌های داخلی امکان‌پذیر است.

درباره آلاینده‌هایی نظیر اکسیدهای نیتروژن معمولا کارفرماها و مالکین تجهیزات به‌دلیل اینکه ممکن است تداخلی در ضمانت تجهیز به‌وجود بیاید، معمولا مایل نیستند از شرکت‌های دیگر برای کاهش این آلاینده استفاده کنند و احتیاج است که سازنده موتور در کنار مجموعه باشد و چون در شرایط تحریم به‌سر می‌بریم، دسترسی‌های این‌‎چنینی به افراد وجود ندارد، اما در زمینه کاهش دیگر آلاینده‌ها، این روند به‌راحتی و بدون حضور سازنده موتور انجام می‌شود.

نقش دولت مهم است

دولت می‌تواند نقشی حاکمیتی داشته باشد، به‌گونه‌ای که اجبار نیروگاه‌ها و کشتی‌ها را برای کاهش انتشار در برداشته‌باشد. برای مثال دادن مشوق‌ها و تنبیه‌هایی برای شرکت‌ها می‌تواند رویکردی راهگشایانه باشد. علاوه بر آن با واگذاری چند دستگاه به شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی برای داخلی‌سازی این فناوری‌ها می‌توان هزینه‌های ساخت را تا ۵۰ درصد کاهش داد؛این موضوع در ساخت کشتی‌ها و نیروگاه‌ها هم قابل‌اجرا است.