مصطفی رجبی‌مشهدی با بیان اینکه میزان مصرف برق صنایع بزرگ در ساعات اوج مصرف ۴۵۰۰ مگاوات بود، گفت: این امر نشان می‌دهد به پایان محدودیت‌های مصرف برق صنایع نزدیک شده‌ایم. او افزود: قابلیت تولید نیروگاه‌ها ۵۱۰۰۰ مگاوات است که با توجه به پیش‌بینی مصرف برق کشور که ۵۶ هزار و ۵۰۰ مگاوات گزارش‌شده، همچنان به‌دلیل ناترازی تولید و مصرف نیاز به انجام برنامه‌های مدیریت بار وجود دارد.

رجبی‌مشهدی ادامه داد: آمارها حاکی از آن است که پیک بار مصرف برق در مدت مشابه سال گذشته ۴۷ هزار رو ۷۴۸ مگاوات بوده که نشان می‌دهد میزان مصرف برق نسبت به سال قبل حدود ۷۷۰۰ مگاوات افزایش داشته است. با وجود کاهش نسبی دما و با توجه به میزان ذخیره نیروگاه‌ها که صفر گزارش‌شده و عدم‌امکان استفاده از نیروگاه‌های برق‌آبی، از هم‌وطنان درخواست می‌شود برای استمرار جریان برق واحدهای تولیدی و خانگی و اکسیژن بیماران درگیر کرونا در مصرف این انرژی حیات‌بخش صرفه‌جویی کنند.

بهبود وضعیت

رضا رضایی، یکی از فعالان صنعت قطعه که در ۵ استان فعالیت دارد، درباره کاهش خاموشی برق به صمت گفت: در بیشتر استان‌ها وضعیت کمبود برق بهبود پیدا کرده و خاموشی‌ها کمتر شده است. البته برخی استان‌ها همچنان با خاموشی روبه‌رو هستند.وی افزود: نمی‌توان گفت تا ۹۰ درصد محدودیت‌های برق کاهش یافته اما به هر حال هوا خنک‌تر شده و استفاده از وسایل سرمایشی در واحدهای مسکونی و ادارات کاهش پیدا کرده است.

 ادامه مشکل کمبود برق

این فعال صنعت ادامه داد: در حال‌حاضر نگرانی صنعتگران از وضعیت تأمین برق در زمستان است و اگر تمهیداتی اندیشیده نشود مشکل کمبود برق برای فصل سرد سال ادامه خواهد داشت.

 مشکل تعمیر سخت‌افزارها

رضایی گفت: نیروگاه‌های تولید برق در تابستان با کمبود آب در تولید برق با مشکل روبه‌رو هستند و در زمستان به‌دلیل کمبود گاز. سال گذشته این کمبود گاز با سوخت مازوت جبران شد اما مشکلات زیست‌محیطی و آلودگی هوا این راه‌حل را ناکارآمد می‌کند.

این قطعه‌ساز ادامه داد: سال گذشته هم کشور با مشکل تأمین برق روبه‌رو بود.

وی اضافه کرد: مشکل دیگر صنعت در کنار کمبود برق، تعمیر تجهیزات‌شان است. بسیاری از ماشین‌آلات نیاز به تعمیر دارند و با محدودیت‌های تحریمی در حال‌حاضر با مشکل تأمین قطعات یدکی و تعمیر این تجهیزات روبه‌رو هستند. عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان کشور تصریح کرد: با توجه به سخنان دولت سیزدهم که به‌دنبال رونق تولید و صنعت است، صنعتگران امیدوار هستند برای این دو چالش اساسی واحدهای صنعتی تمهیداتی اندیشیده شود.

خاموشی نداریم

جعفر نصیری از دیگران فعالان صنعت در پایتخت کشور درباره وضعیت خاموشی واحدهای صنعتی به صمت گفت: مدتی است قطعی برق نداریم و شرایط برای تولید بهتر شده است.

وی افزود: صنعتگران بیش از دو ماه درگیر مسئله خاموشی برق بودند اما در دو هفته اخیر این مشکل تا حدودی رفع شده است.

خاموشی کوتاه‌مدت

یونس اکبرپورپایدار، رئیس انجمن سازندگان قطعه، ماشین و مجموعه‌های صنعتی و خودرو تبریز هم درباره وضعیت خاموشی برق صنایع در آذربایجان‌شرقی به صمت گفت: خاموشی برق واحدهای تولیدی در این استان هم کاهش پیدا کرده و نوبت خاموشی مثلا واحد صنعتی ما سه‌شنبه بود که هفته گذشته چهارشنبه به مدت ۲ ساعت برق قطع شد. وی افزود: مدت زمان خاموشی کاهش پیدا کرده در حالی که در دو ماه ابتدای فصل تابستان، خاموشی‌ها برای واحدهای تولیدی استان آذربایجان‌شرقی با مدت زمان بیشتر و بی‌برنامه انجام می‌شد.

آسیب‌های تحمیل‌شده

رئیس انجمن سازندگان قطعه، ماشین و مجموعه‌های صنعتی و خودرو تبریز درباره آسیب خاموشی برق کارخانجات گفت: از یک سو هزینه کارکنان بود که بدون پر شدن ساعت کاری و ساعت‌های از دست رفته تولید باید پرداخت می‌شد و از سوی دیگر، ماشین‌آلات با خاموشی‌های مداوم و گاهی بی‌برنامه دچار آسیب شدند و هزینه روی دست صنعتگران گذاشته است. همچنین کاهش تیراژ تولید درآمد واحدهای صنعتی را بسیار کاهش داده بود. کاهش تولید در کنار هزینه‌های سربار تحمیل‌شده مشکلاتی را برای صنعتگران به‌وجود آورده است.

وی ادامه داد: جو روانی ایجادشده را به تمام مسائل باید افزود. اکبرپور پایدار در پایان سخنان خود گفت: تعمیر تجهیزات با توجه به محدودیت‌های بین‌المللی و واردات قطعات موردنیاز در ادامه چالش خاموشی‌ها را برای صنایع دوچندان می‌کند.

خاموشی‌ها ادامه دارد

در ادامه محمدمهدی شکورزاده، رئیس انجمن قطعه‌سازان خراسان‌رضوی با بیان اینکه روند قطعی برق برای صنایع فعال در این استان همچنان ادامه دارد، به صمت گفت: واحدهای تولیدی براساس برنامه‌ای که شرکت برق استان درباره روزها و ساعات خاموشی صنایع این استان داده، ملزم به قطع برق هستند. اگر شهرک‌های صنعتی این الزامات را رعایت نکنند، از سوی شرکت برق خاموشی یک روز به‌عنوان جریمه اعمال می‌شود.

این فعال صنعت به اطلاعیه شرکت توزیع برق مشهد اشاره کرد و افزود: این شرکت طی اطلاعیه‌ای مهم و فوری خطاب به واحد صنعتی عنوان کرده «مشترک محترم صنعتی با توجه به اینکه برنامه تعطیلی واحد شما روز یکشنبه مورخ ۲۸ شهریور از ساعت ۹ تا ۱۹ است به اطلاع می‌رساند در صورت عدم‌رعایت برنامه فوق، برق مشترک غیرهمکار در محل قطع خواهد شد». این در حالی است که بنا بر گفته مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران، محدودیت‌های تأمین برق صنایع، از ۲۱ شهریور به میزان ۹۰ درصد کاهش یافته است.

تمرد از اطلاعیه و جریمه خاموشی

شکورزاده گفت: به صنعتگران این استان هم گفته‌شده بود، مشکل خاموشی برق واحدهای تولیدی از این هفته رفع می‌شود اما همچنان شاهد قطعی برق در کارخانجات هستیم.

این قطعه‌ساز با بیان اینکه اگر الزامات ابلاغ‌شده از سوی صنعتگران رعایت نشود، برق واحد صنعتی به مدت دو روز قطع خواهد شد، گفت: تولیدکنندگان ملزم هستند برق مصرفی واحدهای خود را کاهش دهند. اگر فعالیت کارخانه با برق مصرفی بیشتری باشد، شامل خاموشی طولانی‌مدت می‌شود.رئیس انجمن قطعه‌سازان خراسان‌رضوی گفت: اگر در شهرک صنعتی بیش از مقدار مجاز برق مصرف شود، اخطاریه قطعی برق دریافت خواهد کرد. او عنوان کرد: به‌این ترتیب هفتگی یک روز کامل واحدهای تولیدی تعطیل خواهند بود، زیرا نوبت خاموشی آنهاست.

صرفه‌جویی در مصرف برق

علیرضا قدمگاهی از فعالان صنعت نساجی استان یزد در ادامه درباره موضوع خاموشی واحدهای تولیدی به صمت گفت: مشکل خاموشی برق برای این استان هم رفع شده و به مدت دو هفته است برای روز و ساعات خاموشی به ما ابلاغیه‌ای داده نشده است.

وی افزود: پیش‌تر به واحدهای صنعتی از قبل اعلام می‌شد در چه تاریخی و از چه ساعتی تا چه ساعتی باید برق کارخانجات خود را برای صرفه‌جویی در مصرف خاموش کنند.

مشکلات سخت‌افزاری واحدهای صنعتی

این فعال صنعت در ادامه سخنان خود به مشکلات مربوط به حواشی خاموشی برق اشاره کرد و گفت: برخی تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی حتی اگر به‌طور ناگهانی هم خاموش نشوند، باز هم به مشکل برمی‌خورند، چون براساس عملکردشان نباید خاموش شوند و با خاموشی این دستگاه‌ها، دچار آسیب می‌شوند. از این‌رو بخشی از این ماشین‌آلات نیاز به تعمیر دارند.

افزایش ضایعات

قدمگاهی افزود: تا زمانی‌که قطعی برق وجود داشته باشد، وارد شدن این آسیب‌ها به سخت‌افزارها طبیعی است. قبلا بدون برنامه‌ریزی و به‌طور ناگهانی برق واحدهای صنعتی قطع می‌شد که خسارت‌های ناشی از این وضعیت به‌ویژه در برخی از صنایع مانند صنعت نساجی بسیار زیاد بود، زیرا تعداد زیادی نخ، پارچه و... در داخل دستگاه‌ها از بین می‌رفت و به‌عنوان مواد زائد باید دور ریخته می‌شد.

او ادامه داد: این خسارت‌ها در کنار قطع شدن نخ دوک‌های بزرگ ریسندگی و بافندگی و گره‌زدن هزاران سرنخ زمان‌بر بود و باز هم بخشی از محصولات را به مواد زائد تبدیل می‌کرد. این فعال صنعت تاکید کرد: آسیب‌های ماشین‌آلات در کنار این حجم ضایعات و کاهش تیراژ تولید به‌دلیل خاموشی‌ها، توان تولیدکننده در بخش نساجی را به حداقل رساند. او گفت: ضایع شدن حجمی از پارچه و نخ در کنار آسیب دیدن تجهیزات در خاموشی‌های ناگهانی برق برای صنعت نساجی برجسته است. قدمگاهی در پایان گفت: بارها صنعتگران این را تجربه کرده‌اند که بدون هماهنگی و اعلام قبلی، برق واحدشان قطع می‌شد.

آسیب‌های تولید

در ادامه صحبت‌های صنعتگران درباره رفع محدودیت‌های قطعی برق و خسارت‌هایی که واحدهای تولیدی از این وضعیت متحمل شده‌اند، شهاب علی‌عرب از فعالان صنعت استان قم به صمت گفت: تقریبا از شهریور خاموشی برق در واحدهای صنعتی استان قم نداشته‌ایم. وی افزود: تا پیش از شهریور، قطعی برق، آسیب‌های زیادی به تولیدکنندگان وارد کرد و در کنار کاهش تیراژ تولید و افت ظرفیت، تجهیزات تولید خسارت‌های زیادی دیدند. این فعال صنعت درباره درصد خسارت‌ها گفت: رقم و درصد آسیب‌ها صنعت به صنعت متفاوت است. در برخی صنایع آسیب‌ها در حوزه سخت‌افزاری و کاهش تیراژ بوده اما در بعضی دیگر از صنایع در حوزه محصول نیز دچار ضرر و زیان شده‌اند. زیرا محصولات داخل دستگاه مانده و تبدیل به مواد زائد می‌شدند. دراین‌باره علاوه‌بر از بین رفتن محصول، دستگاه نیاز به شست‌وشو و برگشت به وضعیت عادی داشت تا بتواند فعالیت دوباره داشته باشد مانند صنعت نساجی یا کفش.

دردسرهای تعمیر

این فعال صنعت قطعه استان قم ادامه داد: در برخی قطعات خودرو که تولیدکنندگان از دستگاه‌های الکترونیک و حساس استفاده می‌کنند، قطعی برق ممکن است برخی قطعات حساس این تجهیزات مانند بُرد آنها را بسوزاند و از بین ببرد.

علی‌عرب با بیان اینکه پیدا کردن قطعات موردنیاز و تعمیر آنها در شرایط تحریمی و اینکه شرکت‌های مادر نمایندگی و خدمات پس از فروش در کشور ما ندارند، بسیار دردسرساز است، گفت: در این شرایط گویا اولویت دولت تولید و حمایت از صنعت نیست، زیرا این مسائل همه قابل پیش‌بینی است و باید درباره آنها پیش از دستور خاموشی، تدابیری اندیشیده می‌شد.

 هزینه بی‌برنامگی از جیب صنعتگر

این فعال صنعت استان قم گفت: گاهی برای جلوگیری از خسارت بیشتر، صنعتگران مبادرت به خاموش کردن ماشین‌آلات و تعطیل کردن کارخانه‌های‌شان می‌کردند، زیرا برق بدون برنامه قطع می‌شد یا در ساعت اعلام‌شده نبود. او گفت: گاهی هم صنعتگر برای اینکه تولید دچار افت زیادی نشود، دستگاه را روشن نگه می‌داشت تا زمانی که برق قطع شود. این بی‌نظمی لطمه زیادی به واحدهای صنعتی کشور زده است.

 علی‌عرب درباره درصد خسارت‌ها عنوان کرد: ممکن است قطعه‌ای از یک ماشین صنعتی، نرخ بالایی نداشته باشد اما خرید و واردات آن در شرایط فعلی که کشور با محدودیت‌های بین‌المللی روبه‌رو است، دردسرساز بوده و واحد تولیدی را بلاتکلیف نگه می‌دارد. خاموشی این دستگاه یعنی خواب سرمایه و چالش ادامه فعالیت برای تولیدکننده حتی اگر یک پیچ ساده و ارزان‌قیمت باشد.

سخن پایانی

بنابر این گزارش برای بیشتر استان‌ها جدول خاموشی برق از بین رفته و واحدهای تولیدی در دو هفته اخیر مشمول خاموشی نشده‌اند اما برای برخی استان‌ها همچنان خاموشی ۱۰ ساعته وجود دارد و صنعتگران اگر موارد ابلاغ‌شده را رعایت نکنند، جریمه‌شده و واحد تولیدی‌شان دو روز برق نخواهد داشت. از دیگر نکاتی که تولیدکنندگان صنایع گوناگون به آن اشاره‌کرده و درباره آن گلایه‌مند بودند، خسارت‌های واردشده به واحدهای صنعتی و تولیدات‌شان بوده است. در شرایط تحریم این مسئله برای ماشین‌آلات و قطعات ساده که نیاز به تعویض دارند، دردسرهایی را به‌وجود آورده است.