آب آنقدر با ارزش و گرانقیمت است که حتی در سال‌های پر باران باید قدردان رحمت الهی بوده و قطره قطره آن را چون دُر گرانبهایی مراقب باشیم و تکلیف در سال‌های خشکسالی کاملاً مشخص است. وضعیت منابع آب در خراسان جنوبی به گونه‌ای است که مسئولان تنها راه چاره را انتقال آب از دریای عمان و خلیج‌فارس به خراسان جنوبی دانسته‌اند و قدم‌هایی نیز در این عرصه برداشته شده است. علیرضا عباس‌زاده، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه انتقال آب از دریای عمان یکی از گزینه‌های تأمین آب استان خراسان جنوبی است، گفت: طرح انتقال آب از دریای عمان به شرق کشور با کاربری صنعتی در حال اجراست. وی با اشاره به اینکه که در مرحله نخست فقط برای استان سیستان و بلوچستان، کاربری مصرف شرب برای آن تعریف شده است، اظهار کرد: عملیات اجرایی شیرین‌سازی و انتقال آب از دریای عمان به شرق کشور و برای استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و خراسان رضوی آغاز شده است.

افق اجرای طرح انتقال آب سال ۱۴۰۴ است

صمتعباس زاده ادامه داد: افق اجرای طرح انتقال آب از دریای عمان برای خراسان جنوبی تا سال ۱۴۰۴ تعریف شده است. معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی یادآور شد: در افق این طرح ۲۸۰ میلیون مترمکعب آب به سیستان و بلوچستان، ۶۰ میلیون مترمکعب برای مصارف صنعت و خدمات به خراسان جنوبی و ۱۲۰ میلیون مترمکعب نیز برای مصارف صنعت و خدمات به خراسان رضوی اختصاص می‌یابد. به راستی آیا مردم از میزان بارندگی در سال‌های اخیر و حتی پاییز امسال و وضعیت سدهای خراسان جنوبی مطلع هستند؟ شاید اگر نگاهی به آمار و ارقام بیندازیم جدیت ما در اصلاح الگوی مصرف آب بیش از قبل شود.

صمتسعید سروری، مدیرکل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی نیز درباره وضعیت سدهای خراسان جنوبی اظهار کرد: حجم سدهای خراسان جنوبی ۷۵ میلیون متر مکعب است.

تنها ۱۵ درصد از حجم سدهای خراسان جنوبی آب دارد

وی با اشاره به اینکه در حاضر تنها ۱۵ درصد از حجم سدهای خراسان جنوبی آب دارد، بیان کرد: به بیانی دیگر حجم سدهای خراسان جنوبی درحال‌حاضر ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار مترمکعب است.

مدیرکل آب منطقه‌ای خراسان جنوبی با تأکید بر اینکه وضعیت ۳ سد خراسان جنوبی به هیچ وجه مناسب نیست و از این جهت نیاز به همکاری مردم در مصرف آب داریم. گفت: اگر می‌خواهیم سال‌های خشکسالی را بدون مشک خاصی پشت سر بگذاریم نیاز به همکاری و همراهی مردم در شیوه مصرف آب داریم. سروری ادامه داد: ورودی سدها به‌دست ما نیست و برای آن باید نگاه به آسمان و بارندگی‌ها داشته باشیم ولی خروجی آن بسته به مصرف و احساس مسئولیت همگی ما به عنوان شهروندان جامعه دارد.

میزان بارندگی‌ها از ابتدای مهر ۲.۶
میلی متر بوده است

صمتعلیرضا خندان‌رو مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون میزان بارندگی در خراسان جنوبی حدود ۲.۶ میلی متر بوده است (تا پایان روز ۲۶ آبان)

وی ادامه داد: این میزان بارندگی نسبت به بلند مدت ۵۴ درصد و نسبت به سال گذشته ۳۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

کاهش ۱۳ درصدی بارندگی نسبت به سال قبل

مدیرکل هواشناسی خراسان جنوبی بیان کرد: این کاهش ۱۳ درصدی میزان بارندگی نسبت به سال گذشته در حالی است که ما سال قبل نیز سال خشکی را پشت سر گذاشتم.

خندان‌رو گفت: البته پیش‌بینی‌های ما بر این است که در آذر بارندگی‌های بسیار خوبی خواهیم داشت. وی یادآور شد: در هر حال ما سال‌های خشکسالی را پشت سر می‌گذاریم و چه در بخش شرب و چه در بخش کشاورزی و صنعت باید الگوی صحیح استفاده از آب را مراعات کنیم.

هزار و ۳۰۰ منبع آب زیرزمینی در خراسان جنوبی

پورجعفر، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی در گفت‌وگو با مهر با اشاره به اینکه ۹۹ درصد از منابع آبی خراسان جنوبی به ویژه در بخش شرب منابع آب زیرزمینی است، اظهار کرد: در خراسان جنوبی حدود هزار و ۳۰۰ منبع آب زیرزمینی شناسایی شده است.

وی با اشاره به اینکه وضعیت این منابع به طور مستمر رصد می‌شود، بیان کرد: در خراسان جنوبی حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد از مصارف آب در بخش کشاورزی است و از این جهت تمرکز ما برای اصلاح الگوی مصرف نیز در همین بخش است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی اظهار کرد: با توجه به همکاری خود مردم طی سه سال اخیر بر روی چاه‌های کشاورزی در خراسان جنوبی کنتور هوشمند نصب
کرده‌ایم.

۱۲۵ میلیون متر مکعب کسری مخزن داریم

پور جعفر با بیان اینکه درحال‌حاضر سالیانه حدود ۱۲۵ میلیون متر مکعب کسری مخزن داریم، بیان کرد: اگر نصب کنتورهای هوشمند صورت نمی‌گرفت این میزان به شدت افزایش پیدا کرده و شاهد مشکلات بیشتری در زمینه حفظ منابع آبی می‌بودیم. وی گفت: در مورد کنتورهای در مالکیت سازمان‌های دولتی نیز بر روی ۵۴ درصد آنها نصیب کنتور هوشمند انجام شده و مابقی نیز تا پایان سال نصب کنتورهای هوشمند را انجام می‌دهند.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای خراسان جنوبی یادآور شد: ممکن است این نصب کنتورهای هوشمند موجب گلایه‌هایی از سوی کشاورزان شود ولی باید توجه داشته باشند اگر این اقدامات را انجام ندهیم در سال‌های آتی نه از کم‌آبی که باید از بی‌آبی سخن بگوییم.

پور جعفر افزود: ما در بخش‌هایی از خراسان جنوبی سالانه ۶۰ تا ۷۰ سانت افت سفره‌های زیرزمینی را در خراسان جنوبی داشتیم که با نصب کنتورهای هوشمند این میزان به ۳۰ سانت کاهش پیدا کرده است.

وی گفت: علاوه بر نصب کنتورهای هوشمند کشاورزان نیز باید به سمت کشت محصولات کم آب طلب و شیوه‌های نوین آبیاری بروند.

سخن پایانی

نکته دقیق همین یک جمله است که اگر این روزها برای مشکل کم‌آبی چاره‌ای نیندیشیم و قطره‌های آب را چون دُر گران‌بها مراقبت نکنیم فردا باید با بی‌آبی دست‌وپنجه نرم کنیم.

بخش کشاورزی به عنوان بیشترین مصرف‌کننده آب و بخش شرب و تک تک شهروندان جامعه نیز به واسطه مصرف‌کننده آب سالم و آشامیدنی نه در حرف و سخن که در عمل باید پاسبانان این نعمت ارزشمند الهی باشند در غیر این صورت سال‌های سخت‌تری در انتظار ما خواهد بود. امید است که در این عرصه آگاهانه قدم برداریم.