در حال حاضر کل پروانه‌های اکتشاف تنها ۷ درصد مساحت کشور را پوشش می‌دهد و باید ۹۳ درصد باقیمانده را نیز تحت پوشش عملیاتی قرار دهیم تا در آینده نه‌چندان دور به ذخایری دست یابیم که تامین‌کننده مواد اولیه واحدها باشد. در این مسیر استارت‌آپ‌ها می‌توانند نقش موثری ایفا کنند و فعالیت آنها می‌تواند برای هر نوع برنامه‌ریزی در آینده کمک‌کننده باشد.

استفاده از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها در فناوری‌های معدنی

استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فناوری‌های معدنی آغاز شده است؛ بر این اساس نیمه اردیبهشت تفاهمنامه همکاری دانش‌بنیان‌ها با صنایع معدنی به امضا رسید. این تفاهمنامه میان معاونت معادن و فرآوری مواد وزارت صنعت، معدن و تجارت و مرکز شرکت‌ها و موسسه‌های دانش‌بنیان معاونت علمی‌فناوری ریاست‌جمهوری امضا شد.

 براساس اخبار منتشرشده هدف از امضای این تفاهمنامه توسعه اقتصاد دانش‌بنیان در فعالیت‌های مرتبط با فناوری و نوآوری معادن، صنایع معدنی، صنایع شیمیایی و پلیمری و مواد پیشرفته، با بکارگیری ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان است. براساس آمار از مجموع بیش از 4 هزار شرکت دانش‌بنیان ۲۵۴ شرکت در بخش معادن مشغول فعالیت هستند؛ بنابراین توسعه این همکاری در دستور کار قرار دارد.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت گلوگاه تحریمی حوزه معادن را انتقال فناوری به کشور عنوان و تاکید کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فناوری‌های معدنی باید به سمت تامین نیازهای کشور در این زمینه حرکت کنند؛ البته تقاضای زیادی نیز برای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به حوزه معدن وجود دارد و استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فناوری‌های معدنی آغاز شده است.

گلوگاه تحریمی حوزه معدن

صمتبه گزارش شاتا، رضا محتشمی‌پور با بیان اینکه در زمینه استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه معدن کار مشترکی با معاونت علمی‌فناوری ریاست‌جمهوری آغاز شده، ادامه داد: رویداد نزدیک اینوتکس، رویداد مهم علمی و فناوری کشورمان است و سعی داریم شرکت‌های معدنی را در رویداد شرکت دهیم. همچنین معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر لزوم افزایش همکاری صنایع معدنی با شرکت‌های دانش‌بنیان از صنایع معدنی درخواست کرد که همکاری‌شان را با شرکت‌های دانش‌بنیان افزایش دهند. محتشمی‌پور در حاشیه برگزاری اینوتکس ۲۰۲۲ که در محل پارک فناوری پردیس برگزار شد اظهار کرد: از صنایع معدنی درخواست داریم که همکاری‌شان را با شرکت‌های دانش‌بنیان افزایش دهند تا عرضه و تقاضای فناوری در این بخش از صنعت رونق یابد. وی تصریح کرد: برگزاری نمایشگاه‌هایی مانند اینوتکس می‌تواند نقش مهمی در توسعه عرضه و تقاضای فناوری در حوزه صنایع معدنی ایفا کند. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اضافه کرد: بحران امروز و فردای صنایع معدنی، انرژی است و باید با فناوری مصرف انرژی را بهینه کنیم. محتشمی‌پور اظهار کرد: سال قبل رشد صنایع معدنی به‌دلیل مشکل انرژی، منفی بود؛ به‌طوری که در زمستان با مشکل گاز و در تابستان با قطعی برق مواجه بودیم.

حمایت از طرح‌های دانش‌بنیان معدنی

صمتمدیرعامل صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی کشور گفت: این صندوق در همکاری با مرکز نوآوری معادن و صنایع معدنی ایران (ایمینو)، از طرح‌های دانش‌بنیان حوزه معدن و صنایع معدنی حمایت می‌کند.

به گزارش صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی، در جهت حمایت از استارت‌آپ‌ها و بررسی فرصت‌ها و چالش‌های بخش معدن، تفاهمنامه همکاری بین صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی و مرکز نوآوری ایمینو در اکوسیستم نوآوری منعقد شد.

در این جلسه فرید دهقانی، مدیرعامل صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی که اهداف ایمیدرو را در بخش نوآوری‌های معدنی به منصه ظهور می‌رساند ایمینو است، گفت: این مرکز خلاقیت را به بخش خصوصی معادن کشور انتقال می‌دهد. مدیرعامل صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی کشور گفت: مرکز ایمینو با تزریق فناوری و نوآوری به بخش معدن می‌تواند به این بخش کمک شایانی کند و به‌ویژه در کاهش هزینه‌های لجستیک بسیار موثر باشد. وی ادامه‌داد: در 2 سال گذشته بر این باور بودیم که حمایت از استارت‌آپ‌ها و شتاب‌دهنده‌های بخش معدن بسیار ضروری است. بر این اساس تیم صندوق نخستین گام را برای اهمیت دادن به این موضوع برداشت و با صندوق نوآوری و شکوفایی معاونت علمی‌فناوری ریاست‌جمهوری تفاهمنامه‌ای در زمینه حمایت از طرح‌های دانش‌بنیان منعقد کرد. دهقانی افزود: در این راستا به طرح‌های دانش‌بنیانی که نیازمند منابع مالی باشند با حمایت معاونت علمی‌فناوری ریاست‌جمهوری تسهیلات ارائه می‌شود و تسهیلات ارائه‌شده نیز سقف مشخصی ندارد.  مدیرعامل صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی کشور گفت: برای حمایت از طرح‌های استارت‌آپی ایمینو نیز می‌توانیم پس از اینکه طرح به مرحله تجاری‌سازی رسید، مدیریت ریسک طرح را صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی منتقل کنیم تا اطمینان برای سرمایه‌گذاران در بخش معدن ایجاد شود؛ بدین معنا که صندوق پروژه را بیمه می‌کند.

حضور ۲۰۰ استارت‌آپ معدنی در کشور

صمتمدیر مرکز نوآوری معادن و صنایع معدنی ایران (ایمینو) نیز معتقد است اشتغالزایی بخش معدن به‌گونه‌ای است که به ازای هر یک شغل مستقیم، 7 شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود. حسین منصوری چالش‌های بنیادین اکوسیستم نوآوری بخش معدن و صنایع معدنی را شامل سنتی بودن صنعت و نقش پررنگ دولت، اختصاص منابع مالی ناکافی، چالش‌های مدیریت ریسک، چالش‌های مالکیت فکری و... دانست. منصوری گفت: اکنون ۲۰۰ استارت‌آپ در بخش معدن کشور وجود دارد که توسط دانشگاه صنعتی شریف استخراج شده است. مدیر مرکز نوآوری معادن و صنایع معدنی ایران (ایمینو) درباره این مرکز گفت: ایمینو در واقع حلقه انتقال‌دهنده دانش و فناوری‌های نوین به چرخه معدن و صنایع معدنی کشور است. منصوری توضیح ‌داد: باتوجه به لزوم حرکت به سمت نوآوری، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) بر آن شد تا مرکزی با تمرکز بر نوآوری و انتقال فناوری و در راستای حمایت از استارت‌آپ‌ها در بخش معدن و صنایع معدنی کشور راه‌اندازی کند. وی همچنین کاهش عیار ذخایر عمقی و سطحی معادن، رشد تقاضای جهانی و رقابت موجود را از دلایل اهمیت نوآوری دانست. منصوری گفت: در حال ‌حاضر ۶ استارت‌آپ در مجموعه ایمینو مستقر هستند که در زمینه‌های نشان دادن ظرفیت معادن، شبیه‌سازی پروژه‌ها، شناسایی ذخایر پنهان معادن کوچک، ارائه لایسنس مختص پروژه‌های تعمیر و نگهداری، ارائه لایسنس ویژه پروژه‌های الکترونیکی و بلاک‌چین فعالیت دارند.

سخن پایانی

امروز استارت‌آپ‌های حوزه صنایع و معادن در کشور موردتوجه قرار گرفته‌اند، این در حالی است که سهم معادن در تولید ناخالص داخلی (GDP) ۲۶ میلیارد دلار است که ۴۰ درصد آن صادراتی است. همچنین در این حوزه ۷۰۰ هزار شغل مستقیم ایجاد شده و ارزش صادرات محصولات آن به ۱۲۰ میلیارد دلار می‌رسد. به‌گفته بسیاری از فعالان اقتصادی، با توجه به مسئله اکتشاف، محیط‌زیست و اکوسیستم باید چرخه شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه صنعت و معدن را وسیع‌تر کنیم. ما ملزم و محکوم به همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان هستیم، به همین دلیل در تمامی شرکت‌های زیرمجموعه ایمیدرو برنامه‌های استارت‌آپی را شروع کرده‌ایم.