باران رادمنش - گروه گزارش: نمایشگاه و اکسپوی نخستین گردهمایی نگارخانه‌های جهان با حضور ۲۴ گالری خارجی و با نمایش آثاری از پیکاسو، سالوادور دالی و خوان میرو در کنار آثاری از هنرمندان ایرانی از ۴ تا ۹ تیر در باغ‌موزه قصر برگزار شد.
در این نمایشگاه برای نخستین بار آثار ۲۴ گالری خارجی از کشورهای اتریش، کره‌جنوبی، اسپانیا، ژاپن، چین، پرو، ایتالیا، بلژیک و سوئیس به ایران آمد تا شاهد نمایش آثار هنرمندان کشورهای مختلف در کنار آثار هنرمندان‌مان در ایران باشیم. از جذابیت‌های این نمایشگاه نمایش نسخه‌های اصل آثار پیکاسو، دالی و خوان میرو بود که جلوه خاصی به فضای نمایشگاه بخشید. نخستین گردهمایی نگارخانه‌های جهان در شرایطی به کار خود پایان داد که بر اساس اعلام حامد اصغری، مدیر اجرایی این رویداد، از مجموع فروش ۶۰۰میلیون تومانی آثار، مبلغ ۶۰میلیون تومان به آثار هنرمندان ایرانی و بقیه به آثاری از دو هنرمند طراز اول جهان یعنی پابلو پیکاسو و سالوادور دالی و همچنین سه مجسمه از هنرمند معاصر اتریشی اختصاص پیدا کرد.
اگرچه فروش ۶۰۰میلیونی برای نمایشگاهی با این مختصات رقم بالایی محسوب نمی‌شود، اما نخستین گردهمایی نگارخانه‌های جهان در ایران درصورتی‌که برگزارکنندگانش توجه بیشتری به کیفیت و استانداردهای اجرایی آن نشان می‌دادند، می‌توانست رویدادی تاثیرگذارتر باشد. نبود حضور مدیر هنری یکی از دلایلی بود که موجب شد این نمایشگاه علی‌رغم حضور نگارخانه‌هایی از ۲۴ کشور جهان، در حد و اندازه یک گردهمایی بین‌المللی به نظر نیاید. با نگاهی گذرا به این رویداد به‌راحتی می‌شد پی برد که ساماندهی آثار به‌وسیله برگزارکنندگان به شکل شتاب‌زده انجام شده است و چیدمان آثار از نظم درستی تبعیت نمی‌کرد. ضعف تبلیغات و اطلاع‌رسانی نیز از دیگر نواقص این نمایشگاه بود که به گفته اغلب شرکت‌کنندگان بیشترین آسیب را به این رویداد زد.
آنچه بود و آنچه می‌توانست باشد
«باربارا فیرجیرو» مدیر گالری «فریجیرو» که در شهر میلان ایتالیا فعالیت دارد درمورد نمایشگاه نگارخانه‌های جهان می‌گوید: چون این نمایشگاه در نخستین گام برگزاری خود بود بی‌شک مشکلاتی هم در شیوه برگزاری آن وجود داشت اما بااین‌همه برگزاری‌اش اتفاق مهمی است. برگزارکنندگان ایرانی باید تلاش کرده و مخاطبان جدی را هم به این نمایشگاه دعوت می‌کردند درحالی‌که بخش عمده دیدارکنندگان این نمایشگاه را دانشجویان و افراد عادی تشکیل داده بودند، کسانی که فقط به‌قصد تماشا آمده بودند و نه خرید آثار و فقدان حضور هنرمندان و گالری‌های ایرانی در این نمایشگاه به‌خوبی مشهود بود.
«ماکو ورگاس» مدیرگالری «آرت ایمپدوس» از کشور پرو هم درباره نحوه برگزاری این نمایشگاه اظهار کرد: همه گالری‌ها بی‌شک فکر می‌کردند که دراین نمایشگاه فروش خواهند داشت اما در این دوره از نمایشگاه چنین چیزی محقق نشد و امیدوارم در سال‌های آتی این اتفاق بیفتد.
به گفته این گالری‌دار پرویی یکی از دلایل بداقبال بودن این نمایشگاه، نامناسب بودن مکان نمایشگاه بود، اینکه نمایشگاه در مرکز شهر برپا نشده و جای پارک برای اتومبیل‌های دیدارکنندگان هم در نظر گرفته نشده بود.
در غرفه کره‌جنوبی نیز هنرمندی که در این نمایشگاه شرکت داشت با ابراز ناخرسندی از اینکه هیچیک از آثارش در این نمایشگاه به فروش نرفته است، می‌گوید: به امید اینکه کارهایم در این نمایشگاه فروش خوبی داشته باشند به ایران آمدم ولی نتیجه خیلی مایوس‌کننده بود و در این مدت حتی دیدارکننده‌ها هم کم‌شمار بودند. من پیش از اینکه به ایران بیایم در اینترنت جست‌وجو کردم و متوجه شدم که ظرفیت خوبی برای خرید آثار هنری از سوی ایرانی‌ها وجود دارد و برای همین راغب شدم که در این رویداد شرکت کنم اما گویا برگزارکنندگان این نمایشگاه در زمینه اطلاع‌رسانی و تبلیغات آن کار چندانی صورت نداده‌اند.
این هنرمند ضمن اظهار نارضایتی از نحوه چیدمان آثار نمایشگاه می‌گوید: با توجه به نور نامناسب غرفه‌ها درخواست نور اضافی کرده بودم که آن نیز مهیا نشد و همین موجب شد آثارم در شرایط نامناسبی ارائه شوند.
«فلیس برتن» هنرمندی که به نمایندگی از گالری «M» از کشور اتریش در این رویداد حضور دارد، با وجود اینکه نمایشگاه گالری‌های جهان را فاقد نظم و انضباط کافی ارزیابی می‌کند اما معتقد است که به‌عنوان اولین تجربه حضورش در ایران از شرکت در این نمایشگاه و بودن در کنار هنرمندان و گالری‌دارهایی از کشورهای مختلف جهان احساس خوبی دارد.
او در ادامه با اشاره به مشکلات و موانعی که برای حضور در این رویداد داشته است، اظهار می‌کند: بزرگترین مشکلی که با آن مواجه شدم این بود که گمرک ایران مجوز ترخیص و انتقال تعدادی از کارهایم را منوط به پرداخت مبلغ زیادی کرد که از عهده من خارج بود و نتوانستم آنها را در نمایشگاه ارائه کنم و البته شاهد بودم که تعدادی دیگر از غرفه‌های نمایشگاه ازجمله غرفه گالری اسپانیایی «About art» هم با همین مشکل مواجه شده بودند و گمرک برای ترخیص آثارشان ۲۵۰۰ یورو طلب کرده بود که مجبور به نمایش نسخه پرینت شده آثار شدند.
این هنرمند می‌افزاید: مشکل دیگر فصل و زمان برگزاری نمایشگاه بود که به علت گرمی هوا، تنها در ۳-۲ ساعت پایانی روز دیدارها شروع می‌شد درحالی‌که ما از ساعت ۹ صبح در محل نمایشگاه حضور داشتیم.
برتن در پایان سخنانش با اشاره به اینکه گالری «M» طی روزهای برگزاری نمایشگاه موفق به فروش ۳ اثر مجسمه شده است، خاطرنشان می‌کند: با وجود مشکلاتی که از آنها حرف زدم درمجموع و با توجه به اینکه چنین رویدادی برای اولین بار در ایران برگزار می‌شود از حضور در آن رضایت دارم و تصور می‌کنم درصورتی‌که دوره‌های بعدی این نمایشگاه برگزار شود میزان موفقیتش بیش از این‌ها خواهد بود.
این پرونده بسته می‌شود؟
ایده اصلی برپایی نمایشگاه نگارخانه‌های جهان در باغ‌موزه قصر از سوی «جکی مارس‌برگر» بانوی فیلیپینی تبار ساکن اتریش ارائه شده است. او سال‌هاست که در زمینه معرفی هنر کشورها فعالیت می‌کند و یکی از موسسان گروه «اوراسیا» است که از ۲۰ کشور عضو دارد و هدف اصلی‌اش برپایی نمایشگاه‌های هنری و تبادل فرهنگی میان کشورهای مختلف جهان است.
مارس برگر در مورد نخستین نمایشگاه نگارخانه‌های جهان می‌گوید: برنامه‌ریزی برای برپایی نمایشگاه را از نوامبر سال گذشته آغاز کردیم و خوشبختانه با تمامی مشکلات توانستیم این نمایشگاه را برپا کنیم، شاید این نمایشگاه خیلی خوب و حرفه‌ای نباشد اما باید در نظر داشت که این نخستین گام است. همین که ما توانستیم با همه تبلیغات سوء درباره ایران، این تعداد گالری را از کشورهای دیگر به ایران بیاوریم، اتفاق مهمی است و نقایصی هم که در این دوره از نمایشگاه شاهدش هستیم، بی‌شک در دوره آتی کمرنگ خواهد شد و می‌توانیم برگزارکننده یک نمایشگاه قدرتمند در ایران باشیم.
اما حامد اصغری، مدیر اجرایی نمایشگاه نگارخانه‌های جهان، پرونده این رویداد را هنوز بسته شده نمی‌داند و معتقد است: این نمایشگاه را باید نقطه شروعی برای برقراری تعامل و خریدوفروش آثار هنری میان گالری داران و مجموعه‌داران هنری ایرانی و خارجی دانست.
او همچنین اعتقاد دارد که برگزاری این نمایشگاه را باید آغاز روندی مداوم از همکاری‌های چندجانبه میان کشورها در عرصه هنرهای تجسمی به‌حساب بیاوریم و در حقیقت هدف اصلی برگزاری این رویداد نیز همین بوده است.