منیر حضوری: از لحاظ قانونی بیکار کسی است که بدون میل و اراده شخصی از کار بیکار شده باشد.
در این زمینه می‌توان بیکاران را به دو دسته یعنی بیکارانی که به صورت موقت و به دلیل تغییرات کارگاه مربوط به خود بیکار شده‌اند و بخش دیگر، کسانی که به دلیل حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله کار خود را از دست داده‌اند، تقسیم کرد. پرسشی که پیش می‌آید این است که این دسته از بیکاران چه وضعیتی دارند و چقدر مورد حمایت قانون قرار می‌گیرند؟
در همین زمینه حاتم شاکرمی، معاون امور روابط کار وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با توجه به سیل اخیری که در برخی مناطق کشور ایجاد شد، اظهار کرده است: همه کارگران آسیب‌دیده در سیلاب اخیر کشور به‌ویژه در استان لرستان مشمول بیمه بیکاری بدون محدودیت می‌شوند.
او در گفت‌وگو با ایرنا تصریح کرده است که وضعیت همه واحدهای اقتصادی، تولیدی، صنعتی و کشاورزی در ستاد تسهیل و کارگروه‌ها رصد می‌شود و در زمینه استمهال بدهی‌ها، تسهیلات ویژه احیای این واحدها اقدام می‌شود.
در همین ایام، کریم یاوری، مدیرکل بیمه بیکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز اعلام کرده است تمامی کارگران بیمه‌پرداز مشمول قانون کار و تامین‌اجتماعی که بر اثر سیل بنگاه‌های اقتصادی و کارگاه‌های آنها آسیب دیده‌اند، تا بازسازی و رفع مشکل و بازگشایی کارگاه برابر تبصره ۲ ماده ۲ قانون بیمه بیکاری و مطابق جدول ماده ۷ به میزان سابقه پرداخت حق بیمه زیر پوشش دریافت مقرری بیمه بیکاری قرار می‌گیرند.
به همین بهانه صمت در این گزارش به وضعیت بیمه بیکاری در کشور پرداخته و حال و روز بیکاران در اتفاق ناگوار اخیر ایران را پیگیری کرده است.
بیمه‌ها به گل نشسته‌اند
مهدی اسماعیلی، کارشناس اقتصاد با بیان اینکه شرکت‌های بیمه کار خاصی از عهده‌شان برنمی‌آید به صمت گفت: اینکه گفته می‌شود به سیل‌زدگان بیمه بیکاری پرداخت شود، نشان از فلسفه وجودی بیمه‌ها است و اتفاق غریب یا خبر خوشی نیست که در حوادث اخیر گهگاه از مسئولان شنیده شده است. به هر حال کسی که هزینه بیمه پرداخت می‌کند انتظار دارد در شرایط نیاز از طرف آن سازمان خاص مورد حمایت قرار بگیرد اما از آنجا که بیمه‌ها به گل نشسته‌اند و برای پرداخت پول به درآمد نیاز دارند می‌بینیم که به احتمال با مشکل روبه‌رو شوند. به هر حال حرف قشنگ را زیاد می‌شود زد اما مسئله مهم این است که قرار نیست اتفاق خاصی بیفتد. شرایط مثل گذشته است و بعید می‌دانم تغییر خاصی در حال بیکاران و کسانی که دچار حادثه شده‌اند پیش بیاید زیرا بیمه‌ها باید پول خرج کنند که ندارند.
این کارشناس اقتصاد در زمینه نقش دولت در این حوزه اظهار کرد: همه چیز را نباید از دولت انتظار داشت؛ امروز دولت در شرایط بدی گیر کرده است. با این وضعیت اقتصادی چقدر می‌تواند هزینه کند و چقدر می‌تواند پول چاپ کند! چاپ پول بدون پشتوانه خود عامل تورم است و حباب اقتصادی ایجاد می‌کند و در نهایت به ضرر اقتصاد و کل کشور تمام می‌شود. بنابراین، مسئله مهم این بود که قبل از اینها ما فرهنگ بیمه را در بین مردم جا می‌انداختیم.
اسماعیلی با اشاره به وجود مشکل فرهنگی در کشور گفت: اگر بیمه در کشور ما جا می‌افتاد خیلی از اینجایی که هستیم جلوتر می‌بودیم. اهمیت بیمه را در فرهنگ و رفتار کشورهای پیشرفته می‌بینیم که نشان می‌دهد آنها به خرد جمعی رسیده‌اند. در کشور ما اگر در مناطق سیل‌زده افراد خانه‌های‌شان را بیمه کرده بودند امروز خسارت ناشی از سیل برای‌شان قابل تحمل بود، می‌دانستند که به چه سمتی بروند و از حالت بلاتکلیفی درمی‌آمدند. با نگاهی به گذشته و مناطقی که دچار حوادث طبیعی شده‌اند مثل زلزله‌ای که در بم و بعد کرمانشاه اتفاق افتاد می‌بینیم که هنوز دچار مشکل هستند و آبادانی برای‌شان اتفاق نیفتاد که هیچ، هنوز در شرایط وخیمی به‌سر‌می‌برند. امروز هم با سیل و خسار‌ت‌های ناشی از آن بعید بدانم تغییری در حال اهالی ایجاد شود. تنها چیزی که شاهد آن هستیم آسیب پشت آسیب و خسارت پشت خسارت است.
او به عنوان راهکار خروج از وضع فعلی بیان کرد: اگر می‌خواهیم اقتصاد شکوفا شود و مشکلات را لایه لایه حل کنیم باید سعی کنیم روابط‌مان را با دنیا بهبود بخشیم. برای اینکه بتوانیم مشکلات را حل کنیم باید پول به‌دست بیاوریم، اجازه بدهیم گردشگران خارجی و سرمایه‌گذاران وارد شوند و ارزهای خود را وارد کشور کنند. امسال سال رونق تولید است و می‌دانیم که بدون همکاری خارجی رونقی حاصل نمی‌شود.
کارخانه‌ها را از زیر آب بیرون بکشید
رحمان قره‌باش، عضو اتاق بازرگانی استان گلستان در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: کارکرد بیمه این است که در شرایط اضطراری کمک کند تا از کارفرما و کارگر حمایت شود. صحبتی هم در این باره از سوی مسئولان مطرح شده که مورد عجیبی نیست. امروز شرکت‌ها شروع به ارسال فهرست اسامی کارگران به سازمان تامین‌اجتماعی کرده‌اند و تمام و کمال سعی می‌کنند وظایف‌شان را انجام دهند.
بنا بر شنیده‌ها هم قرار است در پایان فروردین این حمایت‌ها از طرف سازمان تامین‌اجتماعی عملیاتی شود.
او با تاکید بر اینکه سازمان تامین‌اجتماعی باید همت والایی داشته باشد، بیان کرد: اینکه صحبت‌ها عملیاتی و واقعی شود خود جای بحث دارد و نیازمند همتی والای مسئولان است. تامین‌اجتماعی سازمان بزرگی به اندازه دولت است که در این باره توانمند است و اگر همت کند می‌تواند تمام مشکلات کارگر و کارفرما در زمینه بیکاری و سیل را حل کند.
عضو اتاق بازرگانی استان گلستان درباره انتظار از دولت سخن گفت و ادامه داد: درخواست ما از دولت این است که کارخانه‌ها را از زیر آب بیرون بکشد تا بتوانند کار را ادامه دهند. کارخانه‌هایی که بیمه هستند خسارت‌شان را هر چه زودتر دریافت کنند، آنهایی هم که بیمه نیستند از سوی دولت مورد حمایت قرار بگیرند. تولید‌کنندگان و کارخانه‌ها امروز استرس و نگرانی دریافت پول و خسارت دارند که این نگرانی خوشایند نیست. همان‌طور که می‌دانید کارگر و کارفرما به هم وصل هستند؛ اگر از کارفرما حمایت نشود در عمل از کارگر حمایت نشده، اگر کارخانه‌داران نتوانند به حیات خود ادامه بدهند کارگر هم از کار و زندگی می‌افتد.
قره‌باش با ابراز تاسف از اینکه فرهنگ بیمه در کشور جانیفتاده است، بیان کرد: برای فرهنگ‌سازی هنوز کار زیادی داریم چراکه این مهم در کشور ضعیف است. ما همه بیمه را به عنوان یک هزینه اضافه می‌بینیم اما اگر به صورت سرمایه به آن نگاه کنیم دیگر این مشکلات را نخواهیم داشت. به این ترتیب، پیشنهاد می‌دهم که سعی کنیم درباره بیمه دید بلند‌مدت داشته باشیم و آن را در همه حوزه‌ها گسترش دهیم.