در چارچوب برنامه‌های توسعه صنعتی و به‌منظور ارتقای سطح بهره‌وری و توسعه تعالی در شرکت‌ها و سازمان‌های ایرانی، معرفی الگوی ملی تعالی سازمانی و ارزیابی سازمان‌ها با حمایت وزارت صنایع و معادن وقت از سال ۱۳۸۲ آغاز شد و به پشتوانه وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) و به‌همت مرکز تعالی سازمانی سازمان مدیریت صنعتی تاکنون تداوم داشته و روند رو به توسعه‌ای را طی کرده است.
براین‌اساس، سازمان مدیریت صنعتی امسال نیز همچون ۱۶ سال گذشته اقدام به اعطای جایزه ملی تعالی سازمانی با تشکیل تیم‌های ارزیابی، بازدید از سازمان‌ها و شناسایی شرکت‌ها و سازمان‌های سرآمد و برتر براساس مدل علمی و معتبر کرده است. این جایزه با دارا بودن نظام‌نامه وزارت صنعت، معدن و تجارت و تاییدیه سازمان ملی بهره‌وری، هم‌اکنون معتبرترین و با قدمت‌ترین جایزه ملی در حوزه تعالی و بهره‌وری است. در ۱۷ سال اخیر برگزاری جایزه ملی تعالی سازمانی، تعداد سازمان‌های حاضر در فرآیند جایزه ملی تعالی به‌لحاظ ابعاد سازمانی شامل ۷۰ درصد سازمان‌های بزرگ (بالای ۱۵۰ نفر)، ۲۲ درصد سازمان‌های با ابعاد متوسط (بین ۵۰ تا ۱۵۰ نفر) و ۸ درصد سازمان‌های کوچک (زیر ۵۰ نفر) بوده‌اند.
باتوجه به بخش‌بندی‌های جایزه ملی تعالی سازمانی، در حوزه ساخت و تولید ۵۱.۹ درصد، در حوزه خدمات ۴۱.۹ درصد، در حوزه سلامت ۴.۲ درصد و در حوزه‌های آموزش و بخش عمومی ۲ درصد در فرآیند جایزه ملی حاضر بودند.
در هفدهمین دوره اعطای جایزه ملی تعالی سازمانی، برخی شرکت‌ها و سازمان‌های مختلف خصوصی و دولتی در حوزه‌های بانک و بیمه، نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع معدنی و فولاد، شهرداری‌ها، نهادهای دولتی استانی، عمرانی، رسانه، تشکل‌ها، دارویی، حمل‌ونقل، فناوری اطلاعات، کاشی و سرامیک، خدمات مهندسی و مشاوره مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هفدهمین دوره جایزه ملی تعالی سازمانی در سال ۹۸، ۱۵ سازمان در سطح تندیس، ۳۱ سازمان در سطح تقدیرنامه برای تعالی و ۱۲ سازمان برای گواهی تعهد به تعالی از بین شرکت‌های بزرگ و معتبر کشور در جایزه ملی تعالی سازمانی ثبت‌نام کردند.
اهمیت تحولات دیجیتالی
به گزارش روابط عمومی سازمان مدیریت صنعتی، امیر بیات‌ترک، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات‌عامل ایدرو، در این همایش با اشاره به تحریم‌های ظالمانه علیه کشور اظهار کرد: هر تحریمی که ایجاد می‌شود، باید روشی برای عبور از آن پیدا کرد و در این جنگ نابرابر اقتصادی، همه دخیل هستند.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اهمیت تحول دیجیتال برای عبور از بحران‌ها افزود: فضای مجازی و فضای دیجیتال موضوعی است که جهان به سمت آن رفته و به مشتری، بازار و توسعه آن کمک‌های زیادی کرده و کاهش هزینه‌ها، افزایش مشتری را در پی داشته است.وی تاکید کرد: فناوری تغییرات و تحولی را ایجاد می‌کند که می‌تواند برندها، صنایع بزرگ را از بین ببرد و استفاده از آن عامل بسیار مهمی در توسعه است. رئیس هیات عامل ایدرو درباره اهمیت تحقق جهش تولید در کشور خاطرنشان کرد: جهش تولید باعث افزایش تولید ناخالص ملی می‌شود و گردش مالی و اقتصادی کشور افزایش پیدا می‌کند؛ در نتیجه امنیت اجتماعی بهبود می‌یابد.
وی افزود: یکی از عوامل دستیابی به جهش تولید، رعایت شایسته‌سالاری در سازمان‌ها است که پاکدستی، تخصص و تعهد به‌همراه دارد و باید بتوانیم آن را در سازمان اجرا کنیم تا اعتماد فراهم شود. بیات‌ترک تاکید کرد: اگر در چارچوب مدل عمل کنیم و عواملی که در زیرساخت‌ها مطرح هستند مانند رهبری، سرمایه‌های انسانی و خط‌مشی‌ها را ببینیم با همدلی و همفکری می‌توانیم موفق شویم.
فرصت‌ها را بسازیم
در ادامه همایش ابوالفضل کیانی‌بختیاری، مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی گفت: برای تحقق جهش تولید یکی از راهبردها هم‌پایه‌سازی صنعتی است که روشی برای رسیدن به سطحی از کیفیت و استاندارد است که کشورهای رقیب به آن دست یافته‌اند. این راهبرد علاوه‌بر جبران عقب‌ماندگی‌ها موجبات پیشی گرفتن را هم فراهم می‌آورد که در صنایع با اصالت بالا و چرخه عمر طولانی همچون صنعت خودرو، فولاد، نساجی، دارو و... امکان‌پذیر است.
وی افزود: راهبرد دیگر استفاده از جهش در صنایع با اصالت کم و چرخه عمر کوتاه و ارزش‌افزوده بالا همچون صنایع پیشرفته، تراشه‌های حافظه، تلفن همراه، بیوفناوری، نانوفناوری، مواد پیشرفته و... است. کیانی‌بختیاری الزامات مشترک جهش تولید در کشورهای توسعه‌یافته را شامل فرهنگ صنعتی به‌عنوان زیربنای تولید، تغییر و اصلاح ساختارها، سیاست‌ها، قوانین و مقررات، تولید دانش‌بنیان با تمرکز بر ارتباط صنعت با دانشگاه و شرکت‌های دانش‌بنیان و بهبود فضای کسب‌وکار عنوان کرد. وی یادآور شد: کشورهای در حال توسعه علاوه‌بر تلاش برای الگوبرداری از راهبردهای کشورهای صنعتی از روش‌های دیگری همچون پیوند تفکر و اقدام در صنعت، مردمی کردن تولید و اقتصاد با الگوهای صحیح خصوصی‌سازی، فرهنگ کمال‌گرایی و تعالی صنعتی و همچنین تقویت باور به محصولات و برندهای داخلی و بومی خود استفاده کرده‌اند.
وی با بیان این نکته که آینده از آن کسب‌وکارهایی است که دیجیتالی شده‌اند، اظهار کرد: جهش تولید به کمک پیاده‌سازی مولفه‌های تحول دیجیتال و انقلاب صنعتی چهارم امکان تحقق دارد. کیانی‌بختیاری در بخش دیگری از سخنان خود به معرفی مدل تعالی دیجیتال پرداخت و درباره ویژگی‌های آن اظهار کرد: مدل DE ظرفیت تحول در تجارت دیجیتال را براساس تحلیل رویکردها و مدل‌های مختلف جهانی تحول دیجیتال ارزیابی می‌کند و در هر حوزه معیارهایی را تعیین می‌کند که ظرفیت تحول دیجیتال را نشان می‌دهد.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی خاطرنشان کرد: این مدل برتری دیجیتالی تجارت سازمان‌ها را تعیین می‌کند و یک مدل باز است؛ به این معنی که در کنار معیارهای موجود، شرکت ممکن است موارد دیگری را نشان دهد که می‌تواند در موفقیت تحول دیجیتال تاثیر بگذارد. کیانی‌بختیاری در ادامه ۵ حوزه اصلی در مدل تعالی دیجیتال را شامل سطح استراتژی، سطح ارزش‌آفرینی، سطح شایستگی‌های دیجیتال، سطح فرهنگ سازمانی و رهبری تغییر و سطح سیستم‌های مدیریت چابک و دیجیتالی‌شده عنوان کرد. کیانی‌بختیاری در پایان تاکید کرد: مدیرانی که نتوانند گذشته را به یاد آورند، محکوم به تکرار آن هستند و مدیرانی که تدارک آینده را نبینند، به اسارت در جبر آینده محکوم هستند؛ اینکه مترصد فرصت‌ها باشیم، خوب است، اما گاهی باید یک قدم فراتر رفت و فرصت‌ها را ساخت و برای تغییر پارادایم توسعه حداقل باید ۳ مولفه استعداد، زیرساخت فناورانه و پذیرش یا روامداری وجود داشته باشد.
گفتنی است در هفدهمین دوره همایش تعالی سازمانی و هفدهمین دوره اعطای جایزه ملی تعالی سازمانی که در محل سازمان مدیریت صنعتی، با حضور امیر بیات‌ترک، رئیس هیات‌عامل ایدرو برگزار شد، شرکت فولاد مبارکه اصفهان موفق به کسب تندیس زرین جایزه ملی تعالی سازمانی در بخش ساخت و تولید در سطح سازمان‌های بزرگ شد. شرکت مادرتخصصی میدکو و شرکت مهندسی ساخت برق و کنترل مپنا موفق به دریافت تندیس سیمین بخش ساخت و تولید در سطح سازمان‌های بزرگ شدند. شرکت صنایع پمپیران، شرکت فولاد امیرکبیر کاشان و شرکت پتروشیمی زاگرس نیز موفق به دریافت تندیس بلورین در بخش ساخت و تولید در سطح سازمان‌های بزرگ شدند.