گسترش بیرویه شهرها بهصلاح نیست
حسین محمدزاده - نماینده مجلس شورای اسلامی
بدون شک، توسعه بیرویه شهرها میتواند آسیبهای زیادی به کشور وارد کند. اینکه بهخاطر نیاز به مسکن از برنامههای مرتفعسازی صرفنظر کنیم و بهدنبال تامین زمین و گسترش شهری مانند تهران باشیم، بهنظر منطقی نمیرسد.
بسیاری از افراد اشاره میکنند که مساحت کشور یکمیلیارد و ۸۰۰ میلیون هکتار است و تنها یک درصد از این مساحت به سکونتگاههای شهری اختصاص دارد. اما این نکته نادیده گرفته میشود که کشور ما حداقل چند هزار سال سابقه شهرنشینی دارد و این سابقه، نتیجه سالها علم و تجربه است.
در واقع، شهرها در مکانهایی شکل گرفتهاند که تقاضای شهرنشینی وجود داشته است. اما اگر امروز بگوییم که در تهران تراکم جمعیت بالاست و باید به ساکنان حومه، زمین اختصاص داده و شهر را توسعه دهیم، این موضوع نیاز به بررسی و بحث بیشتری دارد.
انتقاداتی درباره تراکمسازی در تهران مطرح میشود، اما باید توجه داشت که اگر بلندمرتبهسازی در پایتخت انجام نمیشد، مساحت تهران باید بهاندازه ۳.۲ برابر مساحت فعلی افزایش مییافت. اگر فرض کنیم که محدوده قانونی تهران ۷۶ هزار هکتار است، در این صورت با در نظر گرفتن این افزایش ۳.۲ برابری، مساحت تهران باید به حدود ۲۷۰ هزار هکتار میرسید.
اکنون باید حدود و مرزهای این موضوع را نیز مدنظر قرار دهیم، زیرا گسترش شهر تهران به این شکل باید روی گسلهای خطرناک انجام شود که این امر میتواند برای شهرسازی یک فاجعه بزرگ بهشمار آید. بنابراین، زمانی که درباره توسعه شهرها صحبت میکنیم، لازم است تمامی جوانب را موردتوجه قرار دهیم.
شهرسازی در تئوری بسیار متفاوت از قابلیتهای طبیعی سرزمینی است که سالهاست مسیر خود را یافته است. توسعه شهر تهران بههیچوجه بهنفع نیست و حامیان این طرح باید تمامی جوانب را در نظر بگیرند.
جز شهر تهران، نمیتوانیم اصفهان، شیراز، مشهد و دیگر شهرهای بزرگ را بدون فراهم کردن زیرساختهای مناسب توسعه دهیم. زیرا پیشرفت در زمینههای حملونقل، مترو، آموزش، درمان و سایر نیازهای اساسی شهری نیازمند سرمایهگذاری قابلتوجهی است که در شرایط کنونی، از عهده ما خارج است.